اصل ماجرا ریشه در شیوه بیان اعتراض دارد. همه ما میدانیم برای بیان نظر مخالف دو راه وجود دارد: روش درست و روش نادرست. آن دسته از طرفداران افراطی حقوق حیوانات که شیوه نادرست را برای بیان نظرشان انتخاب میکنند، امروزه در هیچجای دنیا جدی گرفته نمیشوند و علت این مساله را هم باید در شیوههای غیراخلاقی و غیرعلمی که توسط این عده معدود به کار بسته میشود، جستجو کرد. حدود دو سال پیش یک تجربه از همین دست در آزمایشگاهی واقع در میلان ایتالیا رقم خورد که اعتراضات بیشماری را هم برانگیخت. معترضان افراطی حقوق حیوانات ناگهان به یک آزمایشگاه تحقیقاتی حمله کردند و ضمن ایجاد اختلال، تعدادی از حیوانات آزمایشگاهی را نیز از محل خارج کرده و نسبت به رهاسازی آنها اقدام کردند. همین اتفاق سبب شد مدتها تلاش دوستداران واقعی حیوانات و حیاتوحش در این کشور جدی تلقی نشود.
کالبدشکافی یک احساس
بلافاصله بعد از این اتفاق محققان و پژوهشگران بی شماری اعتراض خود را نسبت به برخوردهای احساسی طرفداران افراطی حقوق حیوانات ابراز کردند. پژوهشگران دانشگاه میلان با بیان این مساله که ترمیم و بهبود خسارات ناشی از این ضایعه کار یک یا دو روز نیست، توجه مردم عادی را به یک سری نکات ظریف جلب کردند.
یک حیوان آزمایشگاهی، حیوانی است که برای بقا به مجموعهای از مراقبتهای خاص نیاز دارد. در حقیقت مراقبتهای آزمایشگاهی نهتنها لازمه بقای این حیوانات است، بلکه درعین حال ضامن حفظ سلامت آنها نیز هست. موشها و خرگوشهای آزمایشگاهی که در آزمایشگاه تخصصی دانشگاه میلان نگهداری میشدند نیز در حقیقت مدلهای ژنتیک برای درمان بیماریها و اختلالات روانی نظیر اوتیسم و اسکیزوفرنی بودند. رهاسازی تعداد کثیری از آنها و جابه جایی برچسب درج شده روی جایگاههای نگهداریشان باعث شد که نهتنها حاصل سالها تلاش محققان از دست برود، بلکه حتی اغلب حیوانات رهاشده نیز متحمل درد و رنج بسیاری شوند. ضمن آن که آسیبهای ناشی از ورود آنها به محیط جدید نیز در نوع خود جای بحث بسیار دارد.
رهاسازی حیوانات آزمایشگاهی؛ اشتباهی بزرگ
پژوهشگران دانشگاه میلان در مصاحبه با رسانهها اعلام کردند که با این کار دیگر نمیتوان شرایط و سابقه درمانی بسیاری از این نمونهها را به درستی مشخص کرد. علاوه بر این برخی موشهای آزمایشگاهی که توسط این عده از محل خارج شده بودند، از نمونههای جهش یافته ژنتیک و برخی هم موشهای نیود بودهاند. موشهای نیود، نوعی از موشهای آزمایشگاهی جهشیافته ژنتیک فاقد تیموس، اندام تخصصیافته دستگاه ایمنی هستند که از نظر ظاهری روی بدنشان مویی دیده نمیشود. این نوع موشها جزو گونههای فوقالعاده ارزشمند آزمایشگاهی محسوب میشوند؛ زیرا بدنشان میتواند هر نوع بافت یا پیوندی را بهراحتی قبول کند. همین خصوصیت نیز کلید درمان و بررسی بسیاری از بیماریهای صعبالعلاج است. یکی از نکات قابلتامل در این زمینه این است که متخصصان محیطزیست و کارشناسان حوزه حیاتوحش نیز به شدت این قبیل اعمال را محکوم کرده و ضرر آنها را نهتنها برای گونههای آزمایشگاهی، بلکه حتی برای اکوسیستم و دیگر زیستمندانی که این حیوانات میتوانند به نوعی در تماس یا مجاورت با آنها قرار بگیرند، غیرقابل توصیف عنوان میکنند.
منبع: Nature و democraticunderground.com
فرناز حیدری
جامجم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد