غول‌های دوست داشتنی

این کشتی‌ها جایگاه بسیار مهمی در توسعه صنعت نفت دارند و به همین دلیل در سال‌های اخیر بیش از پیش به این نوع شناورها توجه می‌شود. این شناورها از قابلیت‌هایی چون تولید (Production)، ذخیره (Storage) و تخلیه (Offloading) هیدروکربن خام برخوردارند و بویژه در تولید نفت و گاز طبیعی در مناطقی بدون زیرساخت کافی که سایر شرایط انتقال فرآورده وجود ندارد، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

یک FPSO پس از دریافت هیدروکربن‌های تولیدی توسط خودش، سکوهای مجاور یا سازه‌های زیردریایی، ضمن فرآورش نفت تولیدی، آن را تا زمان انتقال به کشتی‌های نفتکش یا خطوط لوله انتقال ذخیره می‌کند. این سیستم‌ها با ابعاد، اشکال، ظرفیت تولید و هزینه‌های متفاوتی طراحی و تولید می‌شوند. ظرفیت تولید و ذخیره و صادرات این شناورها متناسب با شرایط هر پروژه و پیش‌بینی هر میدان است و هزینه ساخت این شناورها، بسته به ظرفیت واحد تولید، عمر سرویس‌دهی، محیط و شرایط عملیاتی و دیگر پارامترها در نظر گرفته می‌شود. این مجموعه‌های پیشرفته به دلیل راه‌اندازی و استقرار آسان و بی‌نیازی به زیرساخت خط لوله محلی برای صادرات نفت در مناطق فراساحلی ترجیح داده می‌شوند.

مانند بسیاری از پیشرفت‌های صنعت، نیاز به اکتشاف و تولید نفت در محدوده‌های فراساحلی، شرکت‌های بزرگ دنیا را به سمت ساخت این مجموعه‌های عظیم برد. شرکت نفتی هلندی ـ انگلیسی رویال داچ‌شل، نخستین شناور FPSO را سال 1977 در اسپانیا راه‌اندازی کرد و امروزه بیش از 280 شناور از این نوع، در سراسر جهان مشغول فعالیت هستند. ایران از سال‌ها قبل به دنبال توسعه لایه نفتی پارس جنوبی در رقابت با قطر بود و در این سال‌ها تلاش زیادی برای دستیابی به این کشتی فرآورشی داشت، اما شرایط تحریم، ‌بسیاری از فرصت‌ها را از ما گرفت.

در آخرین اقدام، رکن‌الدین جوادی، مدیرعامل شرکت ملی نفت خبر قرارداد تامین شناور FPSO برای تولید نفت از لایه نفتی پارس جنوبی را تائید کرد و گفت: مشکلی برای تامین مالی خرید این شناور و در ادامه ‌تولید نفت از لایه نفتی پارس جنوبی نداریم.

وی اواخر سال 93 نیز اعلام کرده بود،‌ طبق برنامه این قرارداد، کشتی FPSO حدود ١٤ ماه دیگر برای نصب و راه‌اندازی به آب‌های خلیج فارس می‌آید و حدود شش ماه بعد،‌ آماده استفاده در لایه نفتی پارس جنوبی خواهد بود.

علاوه بر این موارد، مشتاقعلی گوهری، معاون بررسی امکان‌سنجی اقتصادی و مالی طرح‌های مدیریت برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران هم در این باره گفت: طرح توسعه لایه نفتی پارس جنوبی با هدف تولید نفت خام به میزان ۳۵ هزار بشکه در روز با اعتباری افزون بر یک میلیارد دلار هدفگذاری شده و همسو با این هدف، سفارش یک فروند شناور پالایشگاهی (FPSO) با اعتباری حدود ۴۲٠ میلیون دلار نیز در طرح توسعه لایه نفتی پارس جنوبی پیش‌بینی شده است.