باز هم آمپاس، باز هم ان‌قلت

به گزارش جام جم سیما ، بادکنک‌های رنگ و وارنگ آویزان بر بدنه پل، طبق شیرینی روی میز، فرش قرمز پهن شده بر بستر پل، جماعت مشوق ردیف به ردیف ایستاده بر طبقه فوقانی، قوم و خویشان و فامیل و وابستگان هم هستند و یک مرد خوش‌لباس، خوش‌پوش و خوش‌تیپ با کت و شلوار آنچنانی و عینک آفتابی مارک‌دار فخرفروشی می‌کند؛ نصرت فوق سوزنچیان یا همان نصرت سریال دودکش.

نصرت،‌ پل افتتاح می‌کند

پل طبیعت فقط کارکرد محیط زیستی و گردشگری ندارد و می‌تواند لوکیشن تصویربرداری یک سریال تلویزیونی هم باشد. محمدحسین لطیفی و همراهانش روی این پل گردهم آمده‌اند تا سکانس‌هایی از سری دوم سریال موفق دودکش را ضبط کنند. نصرت قرار است در این سکانس روبان قیچی کند و پل افتتاح شود.

مجموعه تلویزیونی دودکش، ماه رمضان سال 92 روی آنتن رفت و توانست نظر موافق بینندگان تلویزیونی و مخاطبان را توامان جلب کند.

این سریال همان سال به عنوان اثر منتخب منتقدان تلویزیونی برگزیده شد و بر اعتبار و وزن سازنده‌اش، محمدحسین لطیفی افزود.

همین اقبال دوجانبه، مدیران رسانه ملی را بر آن داشت تا ساخت دنباله‌ای این سریال را در دستور کار قرار دهند و لطیفی و عواملش را هم مجاب کنند تا دودکش 2(در روزهای پایانی سال خبر رسید که احتمال دارد این سریال با نام فروشگاه بزرگ پخش می‌شود) را کلید بزنند و به سامان برسانند.

بر همین اساس هم فاز دوم سریال دودکش عملیاتی شده و قرار است این اثر نمایشی، ایام نوروز 95 هر شب از طریق شبکه یک سیما مهمان خانه‌ها شود.

قدیمی‌ها و جدیدی‌ها

تقریبا تمام بازیگران اصلی سری اول سریال در دودکش 2 هم حضور دارند و بیش و کم همه‌ حاضر روی پل طبیعت. از بهنام تشکر و هومن برق‌نورد و امیرحسین رستمی گرفته تا سیما تیرانداز و نگار عابدی و محمدرضا شیرخانلو که با مادرش آمده است. سری جدید سریال لطیفی البته بازیگران جدیدی هم دارد؛ از مجید یاسر و صدرالدین حجازی گرفته تا شهین تسلیمی و ابراهیم آبادی. بازیگران روی چهارپایه‌ها نشسته‌اند و شیرینی می‌خورند و چای می‌نوشند و گپ می‌زنند با خیال راحت.

دوربین‌ها را کار گذاشته‌اند. بار اصلی هماهنگی بر دوش علیرضا نجف‌زاده، سرپرست تیم کارگردانی است که بالا و پایین پل می‌رود و هیجان‌زده با سایر عوامل صحبت می‌کند. گروهی از هنروران در نقش حاضران مراسم افتتاح روی پل ایستاده‌اند با بادکنک‌های رنگارنگی در دست. نجف‌زاده با هنروران،‌آخرین حرف‌ها را می‌زند و قرار و مدارها را می‌گذارد.

دودکش 1 و 2 شباهت چندانی ندارد

محمدحسین لطیفی اما می‌رود و می‌آید. گویا به دستیارانش اعتماد کامل دارد. لطیفی اهل مصاحبه تلفنی نیست، این را همه خبرنگاران می‌دانند اما در مواجهه خوش‌برخورد است و اهل مدارا.

بار آخری که می‌رود و می‌آید، قرار مصاحبه را مرور می‌کنیم. ابتدا طفره می‌رود و تلاش دارد این کار را هم به دستیارانش محول کند اما بعد رضایت می‌دهد به یک گپ و گفت کوتاه که البته در نهایت چندان هم مختصر و موجز از آب درنمی‌آید. به این ترتیب گفت‌وگو شکل می‌گیرد.

کارگردان سریال دودکش2 درباره تفاوت‌های آن با سری اول تاکید می‌کند: چه به لحاظ لوکیشن و فضا و چه از منظر قصه شباهت چندانی میان دو سری سریال وجود ندارد اما بازیگران و جنس بازی‌هایشان و شخصیت‌ها و نوع نگاه‌شان به زندگی همانی است که بوده. در هر صورت شباهت چندانی بین دودکش1 و دودکش2 وجود ندارد. ما حتی دیگر در قالیشویی مشتاق هم حضور نداریم.

منتظر نیک‌نژاد بودم، اما

وی درباره چرایی ساخت سری دوم دودکش پس از یک وقفه دو سه ساله هم توضیح می‌دهد: پس از دودکش1، مدیران وقت صدا و سیما اصرار زیادی داشتند سری دوم هم ساخته شود، اما خودم با توجه به مشکلات سری اول، به تولید دودکش2 چندان خوشبین نبودم و قرار بود امسال سریال جدیدی را کار کنم،‌ اما به پیشنهاد رئیس مرکز امور نمایشی سیما و با پذیرفتن شروط من تصمیم گرفته شد سری دوم دودکش را برای نوروز 95 بسازیم.

لطیفی درباره همکاری نکردن با برزو نیک‌نژاد به عنوان نویسنده فیلمنامه در سری دوم سریال دودکش می‌گوید: ابتدا قرار بود خود نیک‌نژاد فیلمنامه سری دوم را بنویسد و حتی قرارداد هم امضا کرد، اما بعد قرار شد خودش هم یک کار برای نوروز بسازد. به این ترتیب امکان همکاری دوباره وجود نداشت.

کارگردان دودکش 2 در پایان اظهار امیدواری کرد سری دوم سریال اگر از سلفش بهتر نباشد، حداقل در همان سطح کیفیت بماند.

ادامه اختلافات نصرت و فیروز

بهنام تشکر کت و شلوار به تن و عینک آفتابی بر چشم قدم می‌زند. با اکراه تن به مصاحبه می‌دهد و جواب‌های کوتاه و تلگرافی حواله پرسش‌ها می‌کند. می‌گوید چیز زیادی برای گفتن ندارد. گویا بیم دارد که داستان لو برود اما بصراحت وعده می‌دهد نصرت تماشاگران را شگفت‌زده خواهد کرد.

در سری جدید دودکش هم چالش‌ها و درگیری‌های نصرت و فیروز ادامه خواهد داشت و حتی در قیاس با دودکش1 زیادتر خواهد بود. این را تشکر می‌گوید و ادامه می‌دهد: تمام سعی‌مان بر این است که جذابیت شخصیت‌ها حفظ شود. به همین خاطر،‌ تکیه‌کلام‌هایی به ادبیات گفتاری بازیگران اضافه خواهد شد. در عین حال،‌ از چالش‌ها و اختلافات نصرت و فیروز نه‌تنها کاسته نشده که بر آنها افزوده شده است. به نظرم، سری جدید دودکش از فاز نخست آن جذاب‌تر خواهد شد.

و آن خال درشت

هماهنگی‌های آخر صورت می‌گیرد و عوامل،‌ آماده ضبط سکانس می‌شوند. قرار است سکانس مراسم افتتاح پل گرفته شود. در این سکانس، نصرت و تیم همراهش بر فرش قرمز قدم می‌گذارند و روبان قیچی می‌کنند و پل افتتاح می‌شود. همزمان با بریدن روبان، صدای کف و فریاد تشویق و ابراز احساس هنروران به آسمان بلند می‌شود. سکانس با چند دوربین و به شکل همزمان ضبط می‌شود. لطیفی از نتیجه کار رضایت دارد. مابقی کار را به نجف‌زاده می‌سپارد تا سکانس باقیمانده را در آن سوی پل بگیرند.

مجید یاسر ازجمله بازیگران جدیدی است که به فاز دوم دودکش اضافه شده است. یاسر در قالب شخصیت منصور از قسمت دوم به مجموعه افزوده شده و از قسمت‌های پنجم و ششم،‌ نقشش پررنگ می‌شود. مجید یاسر فعلا آزاد است و بازی ندارد. کت و شلوار پوشیده و اتوکشیده است. خال درشتی به گوش چپش چسبانده‌اند که جلب توجه می‌کند.

قائم‌مقام مدیر یک هلدینگ بزرگ

یاسر درباره منصور، شخصیتی که نقش آن را بازی می‌کند، توضیح می‌دهد: فیلمنامه سریال هنوز کامل نیست، اما طبق صحبت‌هایی که با آقایان رضوی و لطیفی داشته‌ام، ایفاگر شخصیتی خواهم بود که قائم‌مقام مدیری است که هلدینگ بزرگی در سطح کشور دارد. این شخصیت از جزئ یات هلدینگ اطلاع ندارد و فقط به واسطه امر و نهی‌هایی که به او می‌شود، کارهایی انجام می‌دهد و پول‌هایی را جابه‌جا می‌کند. در هر صورت هلدینگ به مشکل برمی‌خورد و در این میان تنها کسی که می‌تواند به او کمک کند، نصرت است. منصور به واسطه رفاقتی که داشته‌اند، به نصرت کمک‌هایی کرده است و حالا از او توقع جبران دارد.

بازیگر دودکش 2 در پاسخ این پرسش که نقشش در سریال جدی است یا طنز تصریح می‌کند: منصور شخصیتی دو وجهی دارد؛ به هر حال او به عنوان یکی از مدیران هلدینگ رفتارهایش جدی است و در محیط بیرون، انسانی اخلاق‌مدار و قانونمند است، اما در وجه دوم شخصیتش و بخصوص آنجا که به واسطه رفاقتش با نصرت در منزل او زندگی می‌کند، رفیق‌باز می‌شود و ادبیاتش عامیانه.

سلفی و مصاحبه؛ توامان

بخشی از جذابیت شخصیت‌های دودکش1 به تکیه‌کلام‌های آنان بازمی‌گشت و بدیع‌ترین و ناب‌ترین این تکیه‌کلام‌‌ها بی‌گمان برای شخصیت فیروز بود با بازی هومن برق‌نورد. تکیه‌کلام‌های او مانند آمپاس و ان قلت با اقبال عمومی جامعه مواجه شد و تا مدت‌ها در کوچه و خیابان سرزبان‌ها بود.

تصویربرداری تقریبا به پایان رسیده و بازیگران مشغول استراحت می‌شوند تا نفسی تازه ‌کنند. در عین غافلگیری، تنورگرفتن عکس‌ یادگاری هم داغ می‌شود. رهگذران پل طبیعت که متوجه حضور بازیگران شده‌اند، تقاضای عکس سلفی و یادگاری می‌کنند. بیشتر بازیگران هم که انتظار آنان را به چشم دیده‌اند، غالبا با حوصله و روی خوش به درخواست آنها پاسخ مثبت می‌دهند.

همه این عوامل دست به دست هم می‌دهد تا هومن برق‌نورد هم عکس بگیرد و هم مصاحبه کند، توامان. در هر دو کار اندکی کم‌حوصله و بی‌رغبت نشان می‌دهد، البته. برق‌نورد گریم خاصی بر چهره دارد و موهایش رنگ شده و به زردی گراییده است. فیروز است در سری اول سریال، قالیشویی مشتاق را می‌چرخاند و در عین حال چالش‌ها و عنادها داشت با نصرت، شوهر خواهرش. او در عین حال به تمام معنا یک مرد خانواده بود که از هیچ کوششی برای آسایش همسر و فرزندانش و حتی برادر و خواهرش دریغ نداشت.

مثلا داریم مصاحبه می‌کنیم

برق‌نورد درباره تکیه‌کلام‌های جدید شخصیت فیروز در دودکش2 می‌گوید: فعلا که همان تکیه‌کلام‌ها را داریم. نیک‌نژاد بر متن مسلط بود و تکیه کلام‌هایی را برای شخصیت‌ها در نظر می‌‌گرفت. حالا که نویسنده سریال عوض شده فعلا از همان تکیه‌کلام‌ها استفاده می‌کنیم تا ببینیم او چه تصمیمی می‌گیرد و چه واژگان جدیدی را وارد فیلمنامه می‌کند.

وی با تاکید بر این‌که فضای دودکش 2 با سری اول سریال تفاوت فاحشی نکرده و همه چیز بر مدار خانواده مشتاق با همان شرایط سخت و تنش‌های خاص می‌گذرد، درباره میزان بداهه‌گویی‌ در سریال تصریح می‌کند: معمولا خیلی کم بداهه‌گویی داریم. اگر این اتفاق در تمرینات بیفتد و لطیفی هم موافق باشد، از آن واژه یا اصطلاح استفاده می‌کنیم.

صحبت‌های برق‌نورد به اینجا که می‌رسد، جمعیت مشتاق گرفتن عکس یادگاری ناگهان هجوم می‌آورند و فغان و فریاد او را به آسمان بلند می‌کنند. با شکوه می‌گوید چه کار می‌کنید؟ مثلا داریم مصاحبه می‌کنیم.

پوریا بزرگ شده است

در گوشه دنجی از پل طبیعت و در زیر طبقه اصلی، کافی‌شاپ کوچکی است که سیما تیرانداز، نگار عابدی، امیرحسین رستمی و محمدرضا شیرخانلو را در آن ماوا گرفته‌اند.

شیرخانلو با این‌که سن و سالی ندارد، اما کارنامه هنری‌اش پر است از فیلم و سریال. می‌گوید پوریای سریال دودکش حالا بزرگ تر و عاقل‌تر و ساکت‌تر شده است. او که امسال با فیلم نفس نرگس آبیار
در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر حضور داشت، از نتیجه کارش چندان راضی نبوده و معتقد است آبیار می‌توانست از توانایی او استفاده بهتری ببرد.

شکم برآمده افروز

نگار عابدی یا همان افروز سریال دودکش هم با شکم برآمده دل به موسیقی سپرده و نگاه به افق دودآلود دوخته است.

به اعتقاد عابدی، افروز دودکش 2 همان افروز دودکش 1 است با همان ویژگی‌های شخصیتی؛ ساده و بی‌غل و غش. او نقش یک میانجی را دارد و به دنبال صلح و صفاست.

عابدی در واکنش به طرح این پرسش که آیا فضای این سریال بیش از حد مردانه نیست، می‌گوید: این یک سوال اساسی است و تنها به سریال دودکش مربوط نمی‌شود. معمولا در اغلب کارهای طنز تلویزیون بازیگران و شخصیت‌های مرد بیشتر دیده می‌شوند و شخصیت‌های زن در حاشیه قرار می‌گیرند.

عفت را دست‌کم نگیرید

به باور سیما تیرانداز، اما زنان سریال دودکش در حاشیه نیستند و حضور موثری در اتفاقات دارند. بازیگر شخصیت عفت تاکید می‌کند: شاید کل داستان بیشتر مردمحور باشد که این هم خصوصیت اکثر کارهای تلویزیونی است، اما عفت تلاش دارد کانون خانواده‌اش را حفظ کند که به نظرم کار کم و کوچکی نیست.

تیرانداز می‌افزاید: دودکش1 بیشتر بر روابط انسان‌ها و اختلافات کوچک و بزرگی که شاید همه ما خیلی ساده در زندگی با آنها برخورد می‌کنیم، متمرکز بود، اما دودکش2 روایت داستانی بیشتری دارد و قصه‌های متعددی در بطن آن شکل می‌گیرد.

همچنان زیر سایه برادر

امیرحسین رستمی در سری اول سریال دودکش ایفاگر نقش بهروز بود؛ برادر جوان و سر به هوای فیروز که اغلب هم دردسر می‌آفرید و جنجال خلق می‌کرد.

رستمی می‌گوید: شخصیت بهروز در سری دوم قرار نیست تغییر خاصی داشته باشد. جذابیت و زیبایی شخصیت بهروز در این است که بزرگ نشود و همچنان زیر سایه برادرش بماند. همین خصیصه اوست که باعث دردسر می‌شود و ماجرا می‌آفریند. اگر قرار بود مستقل شود،‌ شاید چنین چالش‌هایی به وجود نمی‌آمد.

کار تصویربرداری سریال ادامه دارد و به بهانه آوردن ناهار و خوردن غذا تنفس دوباره داده شده است. پل طبیعت، آلودگی نشسته بر آن، دوربین‌های فیلمبرداری، بازیگران گریم شده، نصرت و فیروز و عفت و افروز، زرشک پلو با مرغ، هنروران عشق فیلم و چشم به راهی تا نوروز 95 برای دیدن ضرب شست هنری محمدحسین لطیفی در قالب سریال دودکش 2؛‌ انتظاری شیرین.

محسن محمدی - ویژه نامه نوروزی جام جم