درآمد 13 میلیاردی از مدارس

همچنین یک‌پنجم بار اقامت‌های نوروزی امسال که به دوش آموزش و پرورش بود بهانه‌ای شد برای تفاخر نماینده آموزش و پرورش درجلسه دیروز اعضای ستاد هماهنگی سفر، جایی که فرصتی شد تا محمد بطحایی، معاون وزیر بگوید مدارس و مجموعه‌های فرهنگی وابسته به وزارتخانه 13 میلیون نفر روز یعنی پنج میلیون نفر را در681 پایگاه اسکان، 11هزار و300 مدرسه (105 هزار کلاس درس) و200 مرکز رفاهی و مهمانسرا پذیرایی کرده است .

حاصل این آمد و شدها نیز برای دولت درآمدی 13 میلیارد تومانی شده؛ رقمی که گرچه درمقابل بودجه 21 هزارمیلیارد تومانی آموزش و پرورش قطره‌ای است در برابر دریا، اما اگر به مدارس میزبان تزریق شود می‌تواند بخشی ازکمبودهای مالی‌شان را رفع کند.

البته این 13 میلیارد تومان که بظاهر رقمی کوچک است، درحالی در یک بازه زمانی سه هفته‌ای به دست آمده که قیمت اجاره کلاس‌های مدرسه اندک است و در گران‌ترین شرایط به 25 هزار تومان برای یک شب می‌رسد. مدارسی که در اختیار مسافران قرار می‌گیرد در چهار گروه طبقه‌بندی می‌شود؛ گروه اول مدارس ویژه به قیمت شبی 25 هزار تومان ( دارای اتاق‌های مجهز به تخت، فرش، یخچال، تلویزیون، وسایل گرمایشی و سرمایشی، پتو و بالش است و البته با حمام و آشپزخانه مشترک)‌، گروه دوم مدارس (الف) با قیمت شبی 22 هزار تومان (دارای اتاق‌های مجهز به فرش، پتو، بالش، وسایل خنک‌کننده و گرمازا، یخچال و تلویزیون و البته حمام و آشپزخانه مشترک)، گروه سوم مدارس (ب) با قیمت شبی 16 هزار تومان (دارای اتاق‌هایی مجهز به فرش، پتو، بالش، وسایل خنک‌کننده و گرمازا و البته یخچال،‌ تلویزیون، حمام و آشپزخانه مشترک) و گروه سوم مدارس (ج) با قیمت شبی 12 هزارتومان (دارای اتاق‌های مجهز به فرش یا موکت و حتی‌الامکان پتو و البته یخچال، اجاق گاز و تلویزیون مشترک).

اینها قیمت‌هایی است که فرهنگیان براحتی از پس تامین آن برمی آیند و حتما مهم‌ترین دلیلی است که پنج میلیون فرهنگی با اعضای خانواده و بستگانشان را به سمت مدارس کشانده، مدارسی که امکاناتش حتما به دل آدم‌های غنی نمی‌نشیند وحتی چنگی به دل اقشارمتوسط نیز نمی‌زند، اما به هرحال سرپناهی است برای این قشر در ایام نوروز و منبع درآمدی برای دولت .

مدارس؛ باری که تنهایی به دوش می‌کشند

از اسکان نوروزی فرهنگیان روایت‌های مختلفی شنیده می‌شود، از رضایت عده‌ای که دلخوش کرده‌اند به داشتن سقفی بالای سر و محلی برای خواب و استراحت تا نارضایتی از حمام‌های مشترک، آشپزخانه‌های پر ازدحام در زمان صبحانه و ناهار و شام یا دستشویی‌های کثیف، رختخواب‌های دست خورده و حتی اختلال در سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی .

با این حال اما کلاس‌های درس تاکنون با توجیهات مختلف توانسته‌اند فرهنگیان با خواسته‌ها و توقعات متوسط را راضی نگه دارند و هرسال بخشی ازمسافران نوروزی را پذیرایی کنند، گرچه اگر امکانات، بیشتر شود و سطح ایمنی و امنیت در این مکان‌ها ارتقا یابد، مسافران هم بیشتر می‌شوند هم راضی‌تر .

ولی مثل هرکار دیگری، تجهیز مدارس برای اسکان‌های نوروزی نیاز به پول دارد که البته کفگیر آموزش و پرورش آن قدر به ته دیگ خورده است که پولی برای این بخش نمی‌ماند. محمود فرشیدی، وزیر پیشین آموزش و پرورش این نکته را خوب می‌داند که در گفت‌وگو با ما ترجیح داد ابتدا سراغ بحث کمبودهای بودجه‌ای برود.

فرشیدی می‌گوید: سهم آموزش و پرورش در سال‌های اخیر همیشه بیشتر از آن چیزی بوده که دیگران (سازمان‌های دیگر) در تعطیلات نوروزی ایفا کرده‌اند، در حالی که دستگاه‌های متولی توسعه ایرانگردی و گردشگری توجهی به این نقش ندارند و کمکی به بهبود کیفیت خدمات در مراکز اقامتی آموزش و پرورش نمی‌کنند؛ او می‌گوید دریغ از تهیه چند پتو و یخچال و چند چیز دیگر .

همین است که اسکان‌های نوروزی در مدارس بویژه درمدارس گروه (ب) و (ج) از جانب بخشی از فرهنگیان با اغماض و حتما از سر ناچاری پذیرفته می‌شود؛ در حالی که اگر بر رفع این نارضایتی‌ها و دغدغه‌ها تمرکز شود هم رضایت شغلی بالا می‌رود و هم حرمت فرهنگیان و خانواده‌هایشان حفظ می‌شود، ضمن این که با استقبال هرچه بیشتر فرهنگیان از این شیوه اسکان، درآمد دولت نیز بالا می‌رود و در نتیجه چاله‌های مالی آموزش و پرورش از محل این درآمدها پر می‌شود و دیگرلازم نیست مدارس با اولیای دانش‌آموزان رابطه مالی و چالش‌های دائمی داشته باشند .

فرشیدی نیز تحلیلش چنین است و می‌گوید اگر اسکان فرهنگیان در تعطیلات تابستان نیز مثل نوروز ساماندهی شود یا اگر سهمی از بودجه‌های گردشگری کشور به آموزش و پرورش اختصاص یابد، کیفیت اسکان‌ها و فرصت بهره‌مندی از سفر بالاتر می‌رود .

سفر ضرورتی برای بشر است و برای فرهنگیان ضروری‌تر، به شرطی که امکانات قابل قبول در مراکز اسکان مهیا باشد و حرمت مسافران حفظ شود .

امنیت، معیاری که نباید از آن غفلت کرد

درست است که برخی فرهنگیان یا مسافرانی که می‌خواهند برای اقامت، حداقل هزینه را بپردازند مشتری نوروزها و تابستان‌های مدارس می‌شوند، اما هیچ کس نباید به خاطر‌انگیزه صرفه‌جویی در هزینه‌ها جانش به خطر بیفتد. بحث امنیت و ایمنی، پاشنه آشیل اقامت در مدارس است.

گرچه آموزش و پرورش می‌گوید همه مسافران مدارس و مراکز اقامتی آموزش و پرورش بیمه مسئولیت مدنی و حوادث می‌شوند، اما مهم این است که در روزهای استراحت و تجدید قوا حادثه‌ای رخ ندهد نه این‌که پیشامدی تلخ واقع شود و بیمه سعی در جبران مافات کند .

مریم خباز - جامعه