روزنامه‌نگاری تحلیلی نیاز رسانه‌های چاپی در رقابت با وب

در دنیای امروز که عصر وب است، با جهانی پر از میل به دانستن و چیستی روبه‌رو هستیم، اما مخاطب به دنبال دو عنصر چگونگی و چرایی است. این ذائقه دائما در حال تغییر است و اگر مطبوعات و رسانه‌های چاپی با این تغییر ذائقه‌ها همراه نباشند، دچار چالش و کمبود مخاطب می‌شوند. امروزه نوع خوانش مخاطب تغییر کرده و جهان رو به کوتاه‌نویسی پیش می‌رود. گویش بر نوشتار غالب شده و ادبیات فاخر و محکم در فضای وب 1 و وب 2 (شبکه‌های اجتماعی) در حال لطمه خوردن است. این موارد، مانع و چالشی برای روزنامه‌نگاری مکتوب و چاپی محسوب می‌شود. رسانه‌های پرینتی از نظر شناخت، دانش و معرفت باید سوار بر نیاز روز مخاطب باشند. اگر از سوژه‌های مخاطب پیش هم نباشند، دست کم باید مماس با نیاز او حرکت کنند. در این حالت، روزنامه‌نگاری تحلیلی به وجود می‌آید.

دنیای امروز ژانر مسلط روزنامه‌نگاری تحلیلی است. آنچه روزنامه‌های معتبر انجام می‌دهند؛ این است که بر قاعده روزنامه‌نگاری تحلیلی، امور جامعه را پیگیری می‌کنند. این تحلیل، وجه تمایز و در عین حال قدرتمند رسانه‌های پرینتی با وب محور است.

ارتباط مخاطب امروز با مطبوعات چاپی به‌واسطه ارائه تحلیل‌های روز می‌تواند برقرار باشد والا اگر کار رسانه‌ای تنها به ارائه صرف اخبار باشد؛ مطمئنا رسانه‌های وب محور، بسیار سریع‌تر عمل خواهند کرد. در جنگ خلیج‌فارس، تلویزیون در ارائه اخبار نبرد نیروهای آمریکایی و عراقی از رسانه‌های اینترنتی عقب افتاد. در این زمان، تئوری خبرنگاری کوله‌پشتی یا خبرنگاران همراه از طرف شبکه CNN به وجود آمد. در این روش، اخبار جنگ به صورت زنده از پشت خاکریزهای جنگی انعکاس می‌یافت. لذا روزنامه‌های چاپی هم اگر نخواهند با ذائقه روز مخاطب حرکت کنند، محکوم به فنا خواهند بود.

دکتر مجید رضاییان

استاد دانشگاه