آشنایی با اصطلاحات خودرویی به زبان ساده

1 ـ حجم موتور: در پیشرانه‌های درون سوز با سوخت فسیلی، موتور عملکردی پیستونی دارد. به این صورت که پیستون در یک فاصله و ارتفاع مشخص داخل سیلندر بالا و پایین می‌رود. حجم تمام سیلندرها وقتی پیستون‌ها در پایین‌ترین نقطه (نقطه مرگ پایین) قرار بگیرد، حجم موتور نامیده می‌شود. حجم موتور لزوما رابطه مستقیمی با قدرت ندارد. بزودی بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت.

2 ـ تعداد سوپاپ: در سیکل احتراق یک پیشرانه احتراق داخلی، چهار مرحله مکش، تراکم، توان و تخلیه وجود دارد که مرحله اول و چهارم با استفاده از سوپاپ‌ها انجام می‌شوند. به طور کلی سوپاپ‌ها به دو دسته ورودی و خروجی تقسیم می‌شوند که سوپاپ‌های ورودی وظیفه تزریق ترکیبی از سوخت و هوا به داخل سیلندر و سوپاپ‌های خروجی وظیفه خروج دود حاصل از احتراق از داخل سیلندر به سیستم اگزوز را دارد. اصولا بین دو تا پنج سوپاپ در هر سیلندر وجود دارد که همیشه سوپاپ‌های ورودی تعداد بیشتر یا اندازه بزرگ‌تری نسبت به نمونه‌های خروجی دارند. پس به این ترتیب وقتی یک خودروی چهار سیلندر 16 سوپاپ داشته باشیم، این یعنی چهارسوپاپ در هر سیلندر وجود دارد که دو مورد آنها برای ورود ترکیب هوا و سوخت (سوپاپ‌های بزرگ‌تر) و دو مورد دیگر برای خروج دود حاصل از احتراق است.

3 ـ توان خروجی: توان خروجی پیشرانه که اصولا با اسب بخار یا کیلو وات سنجیده می‌شود، میزان قدرتی است که یک موتور احتراق داخلی، توربینی و... در یک دور مشخص تولید می‌کند. در واقع پیشرانه فقط در یک دور می‌تواند نهایت قدرت خود را تولید کند و قبل و بعد از آن، بیشینه توان خودرو را نخواهید داشت. برای مثال پیشرانه تندر90، قدرت 105 اسب بخار در 5750 دور بر دقیقه تولید می‌کند که این یعنی شما تنها در همین دور بیشترین قدرت موتور را خواهید داشت. یک اسب بخار معادل 5/735 تا 750 وات است.

4 ـ‌ گشتاور: در زبان علم فیزیک، گشتاور به معنای نیروی وارده بر یک جسم در فاصله محل اعمال نیرو نسبت به همان جسم است که با یکای نیوتن متر، پوند فوت و... نمایش داده می‌شود. برای مثال گاهی دیده‌اید وقتی یک پیچ باز نمی‌شود، از یک آچار بزرگ‌تر و بلندتر استفاده می‌کنند که این به معنای افزایش گشتاور است. نهایت گشتاور نیز همچون نهایت توان در دور موتوری مشخص تولید می‌شود. شاید شما هنگام تعویض دنده نیز همین موضوع را حس کرده‌اید که پیشرانه در دور موتوری خاص، بهترین کشش را به شما ارائه می‌کند. گشتاور رابطه مستقیمی با کشش خودرو دارد.

معید حمیدی

جام‌جم