تقریظ‌هایی که بازار کتاب را تکان می‌دهد

آمار فروش یک کتاب در بازار به‌طور ناگهانی بالا رفته و همه توجه‌ها به سمت یک کتاب جلب شده است. کتاب خوبی که شاید در میان هیاهوی بازار کتاب کمتر توجه‌ها را به خود جلب کرده بود، اما با انتشار تقریظ رهبر معظم انقلاب ناگهان در صدر توجه کتاب‌خوان‌ها قرار گرفته و تجدید چاپ‌های بسیاری را تجربه کرده است. تقریظ‌هایی که خودشان به تنهایی آنقدری کنجکاوی ایجاد می‌کنند که همه نگاه‌ها به سمت این کتاب‌ها جلب شود. نمونه این کتاب‌ها کم نیستند و آن‌طور که گفته می‌شود تاکنون حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بر حدود 50 کتاب تقریظ‌های خواندنی نوشته‌اند که بیش از هر ابزار و اتفاقی جامعه را به سمت مطالعه این کتاب‌ها سوق داده است.

«نورالدین پسر ایران» خاطرات سیدنورالدین عافی، «پایی که جا ماند» یادداشت‌های روزانه سیدناصر حسینی‌پور از زندان‌های مخفی عراق، «همپای صاعقه» اثر گلعلی بابایی، «فرمانده من»، «جنگ پابرهنه‌ها» و «یار کجاست» اثر رحیم مخدومی، «شانه‌های زخمی خاکریز» داستان صباح پیری، «خداحافظ کرخه» اثر داوود امیریان، «خط فکه» یادداشت‌های سیدمحمد شکری، «جشن حنابندان» نوشته محمدحسین قدمی، «هنگ سوم» خاطرات یک پزشک اسیر عراقی است. دکتر «مجتبی الحسینی»، «دا» خاطرات سیده زهرا حسینی، «دختران آفتاب»، «پنجره‌های تشنه»، «دختر شینا»، «خاک‌های نرم کوشک» و «من زنده‌ام» معصومه آباد بخشی از کتاب‌هایی هستند که تجدید چاپ‌های مداوم و مهم تر از آن خوانده شدنشان را مرهون تقریظ رهبر معظم انقلاب هستند.

این موضوع بخوبی نشان می‌دهد تاثیر توجه رهبری به مقوله فرهنگ تا چه اندازه در جامعه اثرگذار است و می‌تواند بازار کتاب را از خواب بیدار کند و یا با توجه به عمق موضوعات یک کتاب درباره‌اش نظری حیاتی و مهم ارائه دهند. پس از تقریظ ایشان بر کتاب موفق «دا» و تاکید ایشان بر قابلیت جهانی شدن این کتاب بود که همه توجه‌ها به سمت ترجمه و انتشار آن در دیگر کشورها جلب شد.

حالا باتوجه به اهمیت تقریظ‌ها چند نهاد فرهنگی مانند حوزه هنری، ناشران مرتبط با سپاه و بسیج و سایر ناشرانی که کتاب‌های باکیفیت و با مضامین انقلابی، دینی و متعدد منتشر می‌کنند، کتاب‌هایی که می‌تواند رمان باشد یا خاطره و تاریخ شفاهی و...را گلچین کرده و از طرق مختلف به رهبری می‌رسانند. ایشان هم با توجه به این که بسیار اهل مطالعه هستند آنها را مطالعه فرموده و در صورتی که کتابی را در جایگاهی بدانند که مطالعه‌اش در جامعه می‌تواند مردم را به درک درست و عمیق از مضامین ارزشی، انقلابی، اعتقادی و سایر مضامین متعالی راهنمایی کند، بر آن تقریظ نوشته و آن رامعرفی می‌کنند.

شاید یکی از تازه‌ترین نمونه‌های اثربخشی این تقریظ‌ها مربوط به چند هفته پیش بود که تقریظ رهبری بر کتاب «تن تن و سندباد» نوشته محمد میرکیانی رونمایی شد و حالا این کتاب در مقابل کتاب پرطرفدار هری پاتر در بازار کتاب ایستاده و آن‌طور که فارس گزارش کرده است، در حال شکست این کتاب پرطرفدار جهانی است. نویسندگان هم از توجه رهبر معظم انقلاب به کتاب‌هایشان بسیار خرسند هستند و می‌گویند این توجه برایشان تا حدی ارزش دارد که آن را با هیچ اتفاق دیگری برابر نمی‌دانند.

امیرحسین بانکی یکی از نویسندگان کتاب «دختران آفتاب» می‌گوید: ما سعی کردیم در ارائه حرف هایمان اصیل باشیم و از قرآن و سنت بهره بگیریم. در عین حال، زبان و ادبیاتمان را به روز انتخاب کردیم که اینها را از خود حضرت آقا یاد گرفتیم. نظر آقا این است که محتوا اصالت خودش را حفظ کند.

این نویسنده می‌افزاید: سراسر این کتاب در واقع دیدگاه‌هایی است که حضرت آقا در رابطه با شخصیت زن دارند. ترجمان دیدگاه و نگاه خود ایشان به زن است. نگاه و افکار ایشان را در کتاب‌های دیگر به طور مستقیم آورده‌ایم و من اینجا سعی کرده‌ام که به صورت تدریجی و داستانی این رویکرد را انتقال بدهم.

او اظهار می‌کند: کاش در دانشگاه‌های ما گاهی در پایان نامه‌ها، مثلاً مقایسه‌ای بین نظریات رهبری در رابطه با موضوع زن و پاپ یا رهبران دیگر دنیا انجام می‌شد؛ نه فقط در عصر فعلی، بلکه در عصرهای مختلف.

توجه رهبری به کودک و نوجوان

کتاب «تن تن و سندباد» نوشته محمد میرکیانی هم از جمله کتاب‌های گروه سنی کودکان و نوجوانان بود که مورد توجه رهبری قرار گرفت. میرکیانی درباره این اتفاق می‌گوید: از رهبر انقلاب تشکر می‌کنم که به کتاب من و حوزه ادبیات کودک و نوجوان عنایت داشتند. امیدوارم که از این به بعد بیشتر به این حوزه مهم توجه شود. او تاکید می‌کند: هر چند توجه ایشان به کتاب خودش بهترین اتفاق برای من است، اما در سایه این توجه خانواده‌ها به سمت خرید این کتاب برای فرزندانشان آمده اند و با توجه به موضوعی که کتاب دارد، این اتفاق بسیار خوبی است.

معصومه آباد اما نوشتن خاطراتش را مرهون توجه رهبری به مقوله خاطره‌نگاری دانسته و اظهار می‌کند: آقای مرتضی سرهنگی حرف خوبی دارد و می‌گوید سربازی که خاطراتش را ننویسد انگار از جنگ‌فرار کرده است. بنابراین ایشان به من گفت تو هم خاطراتت را بنویس. یک روز که توفیق دیدار مقام معظم رهبری در دیدارشان با آزادگان در سال 91 برایم فراهم شد سراپا گوش به سخنانشان توجه کردم و دیدم از عبارات و تعبیرهای بسیار بسیار زیبایی درباره نوشتن خاطرات جنگ استفاده کردند. ایشان فرمودند این سال‌های اسارت، خلاصه شده قرن‌هایی که انسان‌ها را به الماس تبدیل کرده‌ است. خاطراتی که از سینه اسارت بیرون می‌آید به تعبیر ایشان گنجینه‌ها و الماس‌های درخشان است.

نویسنده کتاب «من زنده‌ام» ادامه می‌دهد: بعد از سخنان رهبر انقلاب بود که احساس کردم چقدر مقصر هستم و در حالی که ایشان درخواست تهیه خاطرات سربازان جنگ را دارند من قصور و کوتاهی کردم. حرف رهبر انقلاب این بود که این خاطرات متعلق به شخص راوی نیست بلکه این خاطرات نه فقط ارزش خاطره را دارد بلکه حاوی این معنی معرفتی است که خداوند عالم، خلف وعده نمی‌کند.

آباد در پایان سخنانش می‌گوید: حرف مقام معظم رهبری این بود که شما باور نمی‌کردید روزی از زندان‌های عراق بیرون بیایید و اینجا در کشور خودتان باشید پس مردم باید بدانند چه بر شما گذشته است و بعد فرمودند لااقل برای ثواب الهی و اخروی آنچه را که ممکن است فراموش شود بنویسید و ثبت کنید.

ایشان فرمودند تا زمانی که این تاریخ ملبس به ادبیات نشود ماندگار نخواهد شد.

دختران آفتاب

کتاب داستانی «دختران آفتاب» تالیف امیرحسین بانکی، محمد دانشگر و محمدرضا رضایتمند از سوی انتشارات سروش وارد بازار نشر شد. این کتاب اگرچه داستان است، در واقع تحقیقی روان شناختی و جامعه شناختی، فرهنگی و دینی درباره زنان است. نویسندگان کتاب، تقریظ رهبر معظم انقلاب بر این کتاب را بهترین پاداش و بالاترین افتخار برای خود دانستند.

«دختران آفتاب» خواسته است زن و منزلت و شخصیت و هویت او را بشناساند؛ به خودش، به مَردَش، به جامعه اش و به تاریخ گذشته و سرنوشت آینده‌اش.

تن‌تن و سندباد

کتاب «تن‌تن و سندباد» اثری خیالی و استعاری از تقابل دو شخصیت تن‌تن و سندباد به نمایندگی از دو فرهنگ غرب و شرق است. این کتاب سال‌ها پس از پایان مجموعه داستان‌های تن‌تن، توسط محمد میرکیانی خلق و نگارش شده است.

کتاب داستان تقابل افسانه‌های کهن مشرق زمین و داستان‌های خیالی غرب با زبانی استعاری و در قالب واقع‌گرایانه است. شخصیت‌هایی نظیر سندباد، علی‌بابا و... که روزگاری سکه رایج بازار نقال‌ها بودند و در دل داستان‌های خود نکته‌های پندآموز داشتند، در این کتاب به مصاف قهرمان‌های پوشالی و بزرگنمایی شده غرب می‌روند.

جشن حنابندان

«جشن حنابندان» اثر محمدحسین قدمی شامل دو گزارش از عملیات کربلای 5 و بیت‌المقدس 4 در مناطق جنوب و غرب کشور است.

گزارش اول که از آذر سال 1365 شروع می‏شود و تا 9 بهمن‌ماه همان سال ادامه دارد 127 صفحه از کتاب را در برمی‌گیرد.این گزارش با ذوق و علاقه شخصی نویسنده و در طول عملیات کربلای 5 نوشته شده است. مقطع زمانی آغاز گزارش دوم، یکم آذر سال 1366 است و تا 13 فروردین سال 1367 ادامه می‌یابد. گزارش دوم مربوط به عملیات بیت‌المقدس 4 و در مناطق غربی کشور و بخشی از خاک عراق است (از جمله حوادث مربوط به بمباران شیمیایی حلبچه) که به سفارش سیدمرتضی آوینی و برای مجموعه روایت فتح نوشته شده است.