به گزارش جام جم آنلاین به نقل از تسنیم، حجتالاسلام سید علی خمینی در مراسم بزرگداشت شهید مدافع حرم سردار حاج احمد غلامی که در حسینیه جماران برگزار شد، گفت: مسألهای که امروز جهان اسلام با آن رو به رو است پدیدهای است که بیشتر به نام داعش شناخته میشود اگرچه داعش یکی از گروههایی است که ذیل تفکر متحجرانه تکفیر وجود دارد.
نوه گرامی امام خمینی افزود: قبل از اینکه در میدان به جنگ با این تفکر برخیزیم باید نقاط تفاوت شیعه انقلابی را با آنها بشناسیم تا دچار فهم غلط نشویم. غربیها نیز باید تفاوتهای تفکر غربی با تکفر داعش را بشناسند. اما ضرورت این امر برای ما بیشتر است. چون با داعش یک نقطه مشترک به نام اسلام داریم.
تفاوتهای شیعه انقلابی و تحجر داعشی
وی در مورد تفاوتهای شیعه انقلابی و تفکر داعش، اظهار داشت: مورد اول از نقاط اختلاف شیعه انقلابی و بلکه اهل سنت با داعش مسأله «تکفیر» است. اصل اینکه ما در اسلام چیزی به نام کفر، کافر و کافر شدن داریم را کسی منکر نمیشود. اما اصل در هر مسلمی این است که او باقی بر اسلام است؛ همچنان که اصل این است که باقی بر عدالت است.
سید علی خمینی تأکید کرد: پرهیز از تکفیر در سنت اسلامی ما به وفور یافت میشود. اینکه آیه قرآن می فرماید «و لاتقولوا لم القی الیکم السلام لست مؤمنا» یعنی به کسی که به شما القاء سلام می کند بی جهت کافر نگویید. همچنین در روایات ما بابی به نام «اثم من کفّر مسلما» وجود دارد. در روایت نبوی آمده است که «ملعون ملعون من رمی مؤمنا بکفر» یعنی کسی که تهمت کفر به مسلمان یا مؤمن بزند ملعون است.
شرایط تکفیر در میان اهل سنت
وی با بیان اینکه ما در میان اهل سنت شرایطی برای تکفیر داریم، تصریح کرد: یکی از این شرایط این است که فرد "عالمانه" با پیامبر و حکم الله مخالفت کند. همچنین آنها تصریح دارند که رفتار از روی اکراه موجب تکفیر نمی شود. اهل سنت معتقدند اگر کسی از روی هیجان، اجبار و یا شبهه کاری کرد ما نمیتوانیم او را کافر بدانیم. ما در شیعه هم این موارد را داریم ولی میخواهم روی اهل سنت تأکید کنم.
عبارت ابن تیمیه در مورد تکفیر
نوه امام خمینی گفت: عبارت عجیبی از ابن تیمیه پایهگذار تفکر تکفیری دیدم که در کتاب مجموع الفتاوی میگوید، اگر کسی از امت پیغمبر اجتهاد اشتباه کند، اگر قصد حق داشته باشد بخشیده میشود. بعد میگوید اگر کسی از هوای نفس تبعیت کند و حرفی بزند گنهکار است و نمیگوید کافر است. عجیبتر اینکه میگوید همین آدمی که اشتباه میکند و حرف غلط میزند گنهکار است و چه بسا فاسق باشد یا نباشد. باز همین ابن تیمیه که او را پدر تفکر تکفیریها و سعودیها میدانند میگوید اگر مردی تازه مسلمان شده حرفهای خلاف دین بزند کافر نمیشود؛ به خاطر اینکه از تازه مسلمان توقع نیست تا حجت بر او روشن شود.
سید علی خمینی گفت: این نظر ابن تیمیه است در حالیکه بعدا افراطیون از او تندتر رفته و سردمدار تکفیر شدند.
وی ادامه داد: ابن تیمیه صراحتا میگوید که اگر کسی روایات را نشنیده یا روایات را شنیده و مطمئن نیست یا ادله دیگری رسیده در نظر او معارضه دارد این فرد اگرچه خطا کرده شما نمیتوانید بگویید کافر است. یا در روایات اهل سنت است که اگر کسی گفت جنازه من را بسوزانید و به آب دریا بیاندازید نمیتوانید او را تکفیر کنید. شاید دلیل او ترس از خدا باشد و خدا او را ببخشد.
سید علی خمینی، محمد بن عبدالوهاب را پایهگذار تکفیر در دنیای جدید دانست و گفت: محمد بن عبدالوهاب میگوید اگر کسی قبر پیامبر و صالحین را زیارت کند خونش حلال و مالش جایز است. او در کتاب خود 24 بار شرک و 25 بار نیز معنای آن یعنی کفر، الحاد، مرتد و منافق را به کار برده است. طرفداران او خود را "الموحد" میدانند و میگویند در دوره جدید با شرک و کفری بدتر از دوره پیامبر و جاهلیت رو به رو هستیم. بعد به جایی میرسند که فتوا می دهند شیعیان کافر هستند.
وی یادآور شد: در هیأت عالی افتاء سعودی شیعیان را تکفیر میکنند و به صراحت گفتهاند هرکس یا علی، یا حسن و یا حسین (علیهم السلام) بگوید مشرک است. خیلی از اهل سنت را هم کافر میدانند.
ظالم ستیزی شیعی و مخالف ستیزی داعش
سید علی خمینی ادامه داد: ثمره این برداشت از تکفیر این میشود که به جای ظالم ستیزی، مخالف ستیزی به وجود میآید. ما معتقدیم بر اساس تعالیم اسلامی مسلمان باید ظالم ستیز و ظلم ستیز باشد و در مقابل ظلم و ظالم بایستد. اما از تفکر داعش مخالف ستیزی بیرون میآید، نه ظلم ستیزی.
نوه گرامی امام خمینی تأکید کرد: در دیدگاه اسلامی جنگ با استکبار است اما در دیدگاه داعش جنگ با مخالف عقیدتی است. یعنی به جای اینکه با ظالمان به جنگ برخیزند با مخالفان میجنگند. ثمره آن این میشود که داعش تا نزدیکی مرزهای رژیم صهیونیستی هم میرود اما کاری با آنها ندارد ولی مسلمانان را میکشد. چون آنها دشمن خود را کس دیگری میدانند.
استشهاد تدافعی و استشهاد تهاجمی
وی با بیان اینکه در تفکر امام خمینی (س) ما با ظالم تقابل داشته و سر سازش نداریم، گفت: برخی میگویند فرق حسین فهمیده و داعش چیست؟ فرق آنها این است که وقتی مقابله با ظلم مطرح است، استشهاد تدافعی و ظالم کش است؛ اما وقتی مخالف ستیز شدی میشوی فرد داعشی که در بازار بغداد به خود بمب بسته و همه مردم را میکشد. استشهاد ما تدافعی بود و در مقابل ظالم ایستادیم؛ اما استشهاد داعشی تهاجمی است. استشهاد ما ظالم کش میشود اما استشهاد آنها مطلق کش است؛ یعنی همه را میکشد. لذا ازدل تحجر داعشی، قساوت، خون ریزی و آدم کشی بیرون میآید و از دل شیعه انقلابی زیباترین حرفهایی که امام خمینی (س) در مورد شهید و شهادت زدند بیرون میآید.
تفکرات اصیل به صورت تحریف آمیز بازتولید نشود!
سید علی خمینی تأکید کرد: یکی از بدبختیهای جامعه ما این است که برخی از تفکرات اصیل به صورت تحریف آمیز بازتولید میشود. یک عده آدم منحرف همان شعارها را در اختیار گرفتند. ما نباید کوتاه بیاییم و باید اعتقادات خود را بیان کنیم. مفاهیم اعتقادی ما بلند است؛ نباید بگذاریم تحریف و بازتولید اشتباه شود. مفاهیم ولایت، شهادت و دیگر موارد مفاهیمی است که نباید بگذاریم بازتولید غلط شوند.
وی افزود: تفکر فردگرایی غربی که ممکن است در برخی شئون غربی شکل گرفته باشد می گوید ظلم ستیزی به ما ربطی ندارد. اما برای حاج احمد غلامی این مسأله حل شده است. برای خیلی از کسانی که اینجا حاضرند هم همین طور است.
نوه گرامی امام تصریح کرد: رسانه های خارجی برنامه می سازند و خجالت هم نمی کشند، می گویند اینها پول می گیرند. کدام پول ارزش جان آدم را دارد؟ من بعضی خانواده های شهدای مدافع حرم را دیدم فرد بچه خود را رها کرده و برای تقابل با تکفیری ها می رود. این موضوع با کدام پول قابل مقایسه است؟ در زمان جنگ هم همین است.
وی گفت: غربی ها از اول هم مفهوم شهادت را درک نکرده بودند و نمی کنند. همین امروز جمهوری اسلامی خویشتن داری میکند و الا اگر پیچ تبلیغات را باز کنند نمیتوان جوانان انقلابی را کنترل کرد. در این تفکر انقلابی که ما بزرگ شدیم، درست است مشکلات هست اما در بزنگاهها میبینید که هنوز تربیت انقلابی و روح جاری امام وجود دارد و گره ها را باز میکند. اگر یک مقدار رها کنیم عاشقان ائمه (علیهم السلام) و عاشقان مقابله با ظالمین نمیگذارند که آنها نفس بکشند.
وی اظهار داشت: بعضی ها با اصل ظلم ستیزی و بعضی ها با مصادیق مشکل دارند و بعضی نیز اهمیت را مطرح می کنند. این مسأله جوابی دارد که مسئولین ما به آن دادند. جواب این است که ما نباید بگذاریم دشمن به داخل کشور بیاید و آن وقت دفاع کنیم. ثانیا تکفر اسلامی ما و تفکر امام مرز نمی شناسد.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
حرف "ن" از كلمه دوم در تایپ جا افتاده، لطفا اصلاح بفرمایید.
با تشكر