از ساخت پل اروند رود تا پل «آب و آتش»

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از روابط عمومی سیما، دکتر عباس نوبختی طراح سازه‌های شناور مسابقه «آب و آتش» و عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی گفت: در شرایطی سازه‌ها طراحی شدند که امکان مهار آنها به کف دریاچه وجود نداشته و بنابراین از سازه‌های شناور فلزی به جای سازه‌های ثابت استفاده کردیم.
این طراح با اشاره به برگزاری مسابقه در 10 هزار متر فضای آبی و 2 هزار متر فضای خشکی در دریاچه شهدای خلیج فارس بیان کرد: در هنگام طراحی این سازه‌ها متوجه شدیم هر نوع مهار به کف دریاچه به ایزولاسیون آن صدمه می‌زند و این سازه‌ها باید به گونه‌ای طراحی شوند که در عین شناور بودن با توجه به شرایط دریاچه به نحو مناسبی مهار گردند.
عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علم جوی افزود: با تعبیه کیسه‌های شن در کف دریاچه در عمق 2 تا 9 متری مهار شناورها جهت جلوگیری از حرکت باد و موج احتمالی عملی گردید.
به گفته نوبختی با توجه به ساختار مسابقه لازم بود دو نوع سازه‌ شناور طراحی شود. بخشی از سازه‌ها دارای سیستم حرکتی است و شرکت کننده باید حرکت خود را با حرکت سازه هماهنگ کند و بخش دیگر ثابت هستند.
وی در ادامه درباره چگونگی ساخت این سازه‌ها تصریح کرد: این اتفاق برای اولین بار در فضای مسابقات ورزشی رخ داده است. طراحان شناورها و سازه‌های دریایی این سازه‌ها را طراحی، تولید و نصب کرده‌اند. ضمن اینکه در رنگ‌آمیزی این سازه‌ها از رنگ‌های خاص دریایی استفاده شده تا مانع زنگ‌زدگی و ‌خوردگی آنها شود.
طراح سازه‌های مسابقه «آب و آتش» با اشاره به امکان جابجایی این سازه‌ها به منطقه‌ای دیگر اظهار کرد: طراحی سازه‌ها به گونه‌ای است که در صورت برگزاری مسابقه در نقاط دیگر کشور از جمله جزایر قشم و کیش هیچ مشکلی در حمل و بر برپایی و استفاده از سازه‌ها وجود نداشته ‌باشد.
نوبختی که طراحی و مهندسی پل‌های شناور در دوران دفاع مقدس را نیز برعهده داشته در این باره توضیح داد: با توجه به حرکت و جابجایی جنگ از سرزمین‌های خاکی غرب به مناطق آبی و خاکی و نهایتاً دریایی جنوب نیاز به ساخت پل‌های شناور ضروری بود.
وی ادامه داد: با توجه به نبود امکانات و متخصصین گروه‌های تخصصی در معاونت صنایع، وزارت سپاه وقت تشکیل گردید که با همکاری فارغ‌التحصیلان مهندسی دانشگاه‌ها، نسبت به طراحی و تولید اقلام مورد نیاز جبهه‌ها اقدام گردد که یکی از آنها گروه صنایع دریایی بود، که مسئولیت آن طراحی و تولید پل‌های شناور در ابعاد مختلف برای کاربردهای متفاوت بود. پل‌های اولیه با طراحی ساده‌تر و به تدریج پل‌های تخصصی‌تری طراحی و تولید گردید که ظرفیت‌های متفاوتی از 2 تا 70 تن را پوشش داده و امکان عبور دادن تجهیزات سنگین مانند لودر و بلدوزر و تانک و نفربر را داشتند.

ایشان تصریح کرد پل شهید سلیمی که در فاصله زمانی سه ماه طراحی و تولید گردید بر روی رودخانه اروند رود نصب گردید و یکی از بزرگ‌ترین و مجهزترین پل‌های ساخته شده در زمان جنگ است. پس از عملیات والفجر 8 این پل به طول 600 متر و با ظرفیت 70 تن برای عبور وسایل سنگین بر روی رودخانه اروند نصب شد.
وی در ادامه گفت: به دلیل محدودیت زمان چندین کارخانه در استان‌های مختلف ساخت پل‌ها را برعهده ‌گرفتند. این درحالی بود که طراحی پل‌ها به شکل مودلار با تلرانس‌ها و اتصالات خاص به هم وصل می‌شدند. سیستم ویژه نظارت بر ساخت، به دقت تولید را زیر نظر داشتند، به طوری که هر قطعه ساخته شده در هر کارخانه با قطعات ساخته شده توسط دیگر کارخانجات بدون مشکل متصل می‌گردید.
نوبختی با بیان این مطلب، توان استقامتی این پل ها را به خوبی روشن کرد. به گونه ای که در عملیات والفجر 8 برای عبور وسایل سنگین از رودخانه اروند این پل ها نقش اساسی داشته اند.
وی تجربه هشت سال دفاع مقدس و خوداتکایی مهندسین فنی را انگیزه‌ای برای سازندگی پس از جنگ دانست و افزود: پل های متحرک در نوع خود پل هایی سریع و هجومی هستند و کاربرد آنها تنها مختص زمان جنگ نیست، گرچه در زمان جنگ پل های دیگری نیز مورد استفاده قرار گرفتند، اما این پل ها به دلیل خصوصیات ویژه شان، درجه نخست اهمیت را دارا بودند.
در پایان نوبختی گفت: اکنون مهندسان جوان آن روزها با اتکا به تجربیاتشان توانسته‌اند بنیان چند کارخانه تولید تجهیزات و سازه‌های دریایی را بنا کنند و امروز به مدد همان دانش فنی که در دوران دفاع مقدس کسب کرده‌ایم در این حوزه به خوداتکایی رسیده‌ایم.