به گزارش جام جم آنلاین به نقل از ایسنا، روزنامه تایمز نوشت، دو کشور روسیه و ترکیه پس از چند ماه تنش در روابطشان به دلیل سرنگونی جنگنده روسی در نوامبر گذشته توسط ترکیه در تابستان گذشته درخصوص تبادل اطلاعات نظامی با یکدیگر به توافق رسیدند.
طبق این توافق، مسکو گزارشهای اطلاعاتی خود را جهت کمک به عملیات نظامی "سپر فرات" در سوریه علیه شبه نظامیان کرد و داعش در اختیار ترکیه قرار میدهد.
به گفته تحلیلگران روسیه با استفاده از تنش موجود در روابط آنکارا - واشنگتن به دنبال کودتای ناکام علیه رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه از این فرصت برای استفاده از نیروهای ترکیهای بهره برد.
روزنامه روسی ایزوستیا به نقل از معاون اول رئیس فراکسیون دفاعی پارلمان روسیه نوشت: ترکیه به شکل غیررسمی در ائتلاف اطلاعاتی که برای تبادل اطلاعات نظامی که میان روسیه، سوریه، عراق و ایران شکل گرفت، شرکت دارد.
این مسئول روسی گفت: ما اطلاعاتی که روی امواج رادیویی و عملیات تجسس که مورد توجه ترکیه است را در اختیار این کشور قرار میدهیم و در مقابل آنها اطلاعاتی را در اختیار ما قرار میدهند به ویژه که مسئولان ترکیه آژانسهای فعال و شبکه بسیار خوبی از کارمندان در سوریه دارند.
معاون اول رئیس فراکسیون دفاعی پارلمان روسیه گفت: طبق برخی اطلاعات ترکیه از کودتایی که قدرتهای غربی در آن است داشتند، زیان دید.
از سوی دیگر، روزنامه فرامنطقهای الشرق الاوسط نوشت، مسکو همکاری خود با ترکیه را گزینهای جایگزین برای توقف همکاریهایش با واشنگتن درخصوص سوریه کرد.
این روزنامه پیشتر به نقل از یک منبع آگاه در مسکو نوشته بود، مسکو در حال بررسی تمامی گزینهها از جمله توسعه همکاریهایش با ترکیه است و رئیس ستاد کل ارتش روسیه در جریان سفر اخیرش به آنکارا اصول خود را با همتای ترکیهاش به اشتراک گذاشت.
این منبع روس اظهار داشت: فکر میکنم تمامی عوامل اساسی برای آغاز همکاریهای وسیعتر میان دو کشور وجود دارد و ترکیه و نیروهای مخالف مورد حمایت این کشور قدرت بالای خود در مقابله با گروههای تروریستی را ثابت کردهاند.
برخی منابع دیپلمات در آنکارا در گفتوگو با روزنامه الشرق الاوسط گفتند: با وجود اینکه روسیه هنوز به شکل کامل از مساله کردها در شمال سوریه و انتقاداتش از حملات هوایی ترکیه که هفته گذشته علیه نیروهای مدافع خلق کرد کوتاه نیامده است، تنها به ابراز نگرانی در این خصوص اکتفا کرد و در حالی که بر حریم هوایی سوریه کنترل دارد نخواست این موضعگیریها جدیتر و پیچیدهتر شود.
منابع مذکور با اشاره به اینکه هماهنگی ارتش، اطلاعات و وزارت خارجه دو کشور روسیه و ترکیه که پس از سفر اردوغان به روسیه در اوت گذشته حاصل شد، به خوبی نتیجه داده، افزودند: روسیه با حمایت از ترکیه در رهایی از خطر کردها در مرزهای این کشور پایبند بوده و در مقابل ترکیه نیز ملزم به کمک در زمینه بیرون راندن فتح الشام (النصره سابق) از حلب است و توافق در این خصوص طی تماس تلفنی اردوغان و پوتین در ۱۹ اکتبر جاری صورت گرفت.
اما منبع مذکور نتوانستند میزان موفقیت آنکارا در پایبندی به این امر و اجرای آن را تعیین کنند به ویژه که النصره از ترک حلب در طول دوره آتش بس اخیر سرباز زد.
منابع یاد شده این توافق را در ارتباط با اهداف مشخص هر یک از طرفها دانستند و اظهار داشتند: ترکیه میخواهد کردها را از مرزهای خود دور سازد و روسیه نیز نمیخواهد کردها و نیروهای ارتش آزاد سوریه که مورد حمایت ترکیه هستند وارد شهر الباب شوند چراکه این امر تهدید علیه نیروهای دولت سوریه در حلب است. بنابراین ظرف چند روز آینده میزان تداوم توافق درخصوص عملیات کنونی در شمال سوریه مشخص خواهد شد.
در حال حاضر اختلاف درخصوص سوریه موجب تنش میان آنکارا و واشنگتن شده است. واشنگتن به دلیل حمایت از شبه نظامیان کرد مورد انزجار آنکار است و آنکارا نگران است که آمریکا از پیشروی یگانهای مدافع خلق کرد به سمت خاک ترکیه حمایت کند.
شنبه گذشته اردوغان اعلام کرد که نیروهای ارتش آزاد سوریه از ترکیه به سمت شهر الباب پیشروی خواهند کرد و ترکیه هر کاری بتواند در حمله احتمالی علیه داعش در رقه انجام خواهد داد به شرط آنکه شبه نظامیان کرد در این عملیات حضور نداشته باشند. سپس وی در گفتوگو با شبکه ماهوارهای "روسیه یک" تاکید کرد که کشورش آماده است تمامی اقدامات لازم برای همکاری با روسیه علیه تروریسم را انجام دهد. وی در ادامه گفت که به کمک و حمایت دوست خود پوتین در مبارزه با تروریسم در خاورمیانه نیاز دارد.
همزمان مسکو تایید کرد که اطلاعات لازم برای اجرای عملیات سپر فرات را طبق توافق صورت گرفته طی مذاکرات اردوغان و پوتین در استانبول در اختیار ترکیه قرار میدهد.
یک کارشناس روس در این خصوص گفت: ترکیه احتمالا برای روسیه بسیار مفید خواهد بود و همکاریها در نهادهای نظامی دو کشور محور اصلی آغاز همکاریهای دوجانبه خواهد بود.
به گفته این کارشناس روس، ترکیه در حال حاضر مناطق گستردهای در سوریه را در کنترل خود داشته و از نفوذ بر گروههای قدرتمندی از مخالفان سوری برخوردار است. آنکارا نیز آمادگی خود را برای همکاری با مسکو در مورد سوریه اعلام کرده است.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد