چرخش علم بر مدار «چرخ»

بیانی متفاوت و خلاقانه

سیاوش صفاریان‌پور، یکی از دو تهیه‌کننده برنامه چرخ در سری‌های پیشین آن است که در سری سوم و این بار بدون حضور برادرش محمدفواد صفاریان‌پور، در کنار تهیه، اجرای برنامه را هم عهده‌دار است.

وی درخصوص دلایل موفقیت و استقبال مخاطبان از این برنامه به جام‌جم گفت: از همان زمان برنامه‌ریزی برای ساخت سری اول چرخ در پاییز سال گذشته، مدیران شبکه چهار سیما تصمیم گرفته بودند برنامه‌ای روزانه با محوریت علم و پوشش اخبار روز علمی روانه آنتن این شبکه کنند. در واقع چرخ هم براساس این نیاز متولد شد و کوشید برنامه‌ای به روز و پویا با ضوابط مفرح و عصرگاهی بودن و به دور از جدیت مرسوم برنامه‌های اینچنینی باشد. البته ما در همان زمان شروع کارمان واقعا پیش‌بینی این موفقیت را نمی‌کردیم و مطمئن نبودیم مخاطبانمان قرار است چه واکنشی به برنامه نشان بدهند.

خلاقیت در شیوه بیان

خلاقیت یکی از اصلی‌ترین عواملی است که در چرخ خودنمایی می‌کند و موجب شده در طول این یک سال پخش، برنامه‌ای خلاقانه و سرشار از اتفاقات تازه تقدیم نگاه مخاطبان علم‌دوست این شبکه شود. صفاریان‌پور در تعریف چگونگی دستیابی به این خلاقیت و ادامه پیدا کردن آن در طول سه سری از پخش برنامه تصریح کرد: ما سعی می‌کنیم حتی در بیان موضوعاتی که ممکن است دستخوش تکرار شده باشند هم شیوه بیانی متفاوت را برگزینیم و تلاش کنیم این موضوعات را در قالبی متفاوت به مخاطب ارائه‌ بدهیم؛ چراکه اصلا خاصیت برنامه تلویزیونی این است. شیوه پرداخت متفاوت به موضوعات از اصلی‌ترین نکاتی است که در اتاق فکر برنامه ما و با حضور نویسندگان و کارشناسانمان مورد بحث و نظر قرار می‌گیرد.

صفاریان‌پور افزود: ما هر بار حدود ده موضوع متفاوت برای پخش در پنج روز هفته داریم که به دو بخش اخبار و دستاوردهای علمی روز و دیگری درخصوص مفاهیم علمی کاربردی روزمره و بررسی آنها در زندگی‌ مخاطبان تقسیم می‌شوند و کلیت ساختار چرخ را تشکیل می‌دهند.

اطلاع‌رسانی با چاشنی جذابیت

مجری پیشین و تهیه‌کننده چرخ، هدف اصلی این برنامه را سرگرم‌کننده بودن آن برای تمام مخاطبان دانست و تاکید کرد: هدف ما گرچه اطلاع‌رسانی به‌روز از موضوعات است، اما در کنار آن بیان جذاب مفاهیم را هم حتمأ مدنظر داریم و حواسمان هست که این مفاهیم متصل به زندگی روز همه افراد باشند؛ چراکه اصولا وظیفه تلویزیون هم همین است و سرگرمی‌سازی در آن نقشی اصلی و اساسی ایفا می‌کند. با وجود این انتظار داریم بتوانیم به تغییر نگرش عمومی در جامعه هم کمکی کرده باشیم و با ترویج تفکر علمی و ذهن استنتاج‌گر در مخاطبانمان، رفتاری بهتر از سوی مردم را در همه سطوح جامعه رقم بزنیم. صفاریان‌پور به طیف مخاطبان این شبکه هم اشاره‌ای کرده و معتقد است: هدف ما آموزش مستقیم به هیچ طیف و گروهی نیست. فقط هم پژوهشگران و دانشمندان را مدنظر نداریم، بلکه هدفمان برنامه‌سازی برای همه و تمام قشر مخاطب است.

تابلوی شام آخر در چرخ!

محمدرضا نوروزی، از جمله مجری ـ کارشناسانی است که به گفته خودش کار ترویج علم را در این برنامه دنبال می‌کند. نوروزی که از ابتدا همراه چرخ بوده، در برنامه در زمینه‌های مختلف و متنوعی صحبت می‌کند.

او در بیان تجربیات خود از اجرا و حضور در این برنامه اظهار کرد: من تجربه همکاری موفق با برادران صفاریان‌پور را نخستین بار در برنامه «کندو» تجربه کردم که ساختاری جدید داشت و نزد مخاطبان هم بسیار مورد قبول واقع شد؛ چون با این خواسته‌ها آشنا بودم، خیلی از ضوابط چرخ تعجب نکردم.

این کارشناس درخصوص موضوعات مطرح شده توسط خودش در برنامه گفت: من این بار خیلی به موضوع مشخصی محدود نیستم و در هر زمینه‌ای که از من خواسته شود، صحبت می‌کنم. البته رشته خودم میکروبیولوژی است، اما اینجا به طور عام، کار ترویج علم را به‌عهده دارم و عمدتا در زمینه زیست‌شناسی هم موضوعاتی را بیان می‌کنم.

نوروزی ادامه داد: تاکید ما از ابتدا بر ساده‌سازی مفاهیم بوده و در ساختار برنامه‌مان این هدف را مدنظر قرار دادیم که تا حد امکان ساده صحبت کنیم و کارشناسان برنامه با مخاطبانشان راحت باشند. نوروزی در انتها، انتقادی را هم به طنز به برنامه وارد دانست و گفت: تنها مشکلی که با چرخ دارم، وجود آن میز بزرگ در وسط دکور است. هر بار که پشتش می‌نشینم احساس می‌کنم وسط تابلوی شام‌آخر نشسته‌ام؛ با این تفاوت که شامی هم در کار نیست!

زهرا غفاری

رادیو و تلویزیون