اما جامعه مدنی در گسترده ترین شکل و عمیق ترین شیوه در 8 نوامبر اصالت اجتماعی و پویایی خود را متجلی ساخت و شکست را برای یکی از فاسدترین کاندیداهای حزبی یکصد سال رقم زد. جامعه مدنی که تعامل بین نهاد سیاسی و نهاد اجتماعی (ساختارهای ماهیت بخش به ظرفیت چانهزنی گروههای اجتماعی) را تنظیم میکند نافذ بودنش را متجلی و ارادهاش را تحمیل کرد.
رای دهندگان محافظهکار با فزونترین شوق به پای صندوقها رفتند تا خواست رهبران حزبی را نفی کنند و رای دهندگان لیبرال با حضور کمتر و قلیلترین شوق به پای صندوقهای رای رفتند چرا که انتخاب رهبران حزبی را همسو با ارزشهای خود نیافتند.
فعالان دموکرات و رای دهندگان ایده آلیست حزب حالا خیابانها را عرصه تاخت و تاز خود کرده اند تا ناخشنودی خود را مطرح کنند.
تظاهرات به عنوان یکی از ابزارهای مدنی این فرصت را به دموکراتها میدهد تا از سویی، سختی شکست را که حزب برای آنان رقم زد بیان کنند و از سویی دیگر پیروز جمهوریخواه را متوجه این کنند که شکست انتخاباتی تنها ماهیت حزبی دارد و جامعه مدنی به مانند همیشه ناظر بر عملکرد صاحبان قدرت سیاسی خواهد بود.
دکتر حسین دهشیار - استاد دانشگاه علامهطباطبایی
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد