به گزارش جام جم آنلاین ،بهزاد ولیزاده در گفتوگو با ایسنا، با بیان این مطلب، افزود: ما پیگیر یافتن راهی برای اصلاح ماده 88 قانون برنامه ششم توسعه هستیم؛ چرا که نمایندگان مجلس بحث افزایش مالیات بر محصولات دخانی که در تبصره یک این ماده دیده شده است را حذف کردند. در واقع افزایش سالیانه مالیات بر دخانیات که در برنامه پنجم توسعه برای این کالای آسیب رسان سلامت دیده شده بود، در برنامه ششم رای نیاورد. جای تاسف دارد که شاهد افزایش قیمت همه چیز در کشور هستیم ولی درصد مالیات دخانیات که مردم را به کشتن میدهد، نباید افزایش پیدا کند و تا پنج سال دیگر درصدهایی که در این قانون آمده است نباید تغییر کند.
وی همچنین بیان کرد: ما بحث افزایش مالیات بر دخانیات را در قانون بودجه سال 95 تصویب کردیم که طبق آن باید هر نخ سیگار تولید داخل، 10 تومان، تولید مشترک 35 تومان و وارداتی 50 تومان مالیات پرداخت شود. این اتفاق بسیار خوبی بود، اما متاسفانه با تغییری که در تعاریف تولید مشترک داده شد، شرکتهای صنایع دخانی خارجی که در ایران سرمایه گذاری کردهاند و تولید برند خارجی دارند، جزو تولید داخلی محسوب میشوند و عملا به جای 35 تومان به ازای هر نخ، 10 تومان پرداخت میکنند. با این اقدام، نتوانستیم شاهد تاثیر افزایش قیمت محصولات دخانی بر کاهش مصرف آن باشیم. این راهکار، از سوی سازمان بهداشت جهانی بسیار موثر شناخته میشود.
ولیزاده در ادامه، ضمن اشاره به تغییر مبنای پرداخت مالیات بر محصولات دخانی از نرخ خرده فروشی به نرخ تولید کارخانه، گفت: در برنامه ششم توسعه موضوع مالیات بر دخانیات در ماده 88 این قانون دیده شد که روز 25 دی ماه در جریان بررسی برنامه ششم توسعه مورد تصویب صحن علنی قرار گرفت. ما در واقع پیشنهاد داده بودیم که مبنای مالیات، نرخ خرده فروشی قرار گیرد، اما در این قانون مبنا تغییر کرد و نرخ تولید کارخانه مد نظر قرار گرفت و مالیاتی که ما در نظر گرفته بودیم به حداقل مبنا رسید. امیدوارم بتوانیم به سمتی رویم که قانون مستقل و مشخصی را برای محصولات دخانی که جزو کالاهای آسیب رسان هستند، داشته باشیم و موارد قانونی که باعث تضعیف این سیاست تاثیرگذار میشود را حذف کنیم.
میزان قاچاق کمتر از ارقامی است که از طرف مراجع ذیربط اعلام میشود
وی در ادامه با تاکید براینکه میزان قاچاق کمتر از ارقامی است که از سوی مراجع ذیربط اعلام میشود، عنوان کرد: سهم قابل توجهی از قاچاق ورودی، از کشور خارج میشود؛ یعنی ایران تبدیل به محلی برای ترانزیت کالای قاچاق محصولات دخانی شده است. آمار قاچاق دخانیات حدود سه درصد اعلام میشود در صورتی که میزان آن، کمتر از آن چیزی است که از سوی مراجع ذیربط اعلام میشود. متاسفانه با این کار، به صنایع دخانی کمک میکنند تا هرچه بیشتر فعالیت خود را توسعه دهند و بتوانند بهانههایی برای زیرسوال بردن سیاستهای کنترل دخانیات در بحث مالیات پیدا کنند.
ولیزاده ادامه داد: به مسئولان در سطح مجلس هم اطلاعات غلطی داده میشود. در دفاعیههایی که در مجلس در بحث قاچاق دخانیات انجام میشد، اعداد بسیار نامرتبطی اعلام میشد، حتی رقم قاچاق 40 میلیارد نخ سیگار مارلبرو را اعلام کردهاند. این موضوع نشان میدهد اطلاعات غلطی به افراد میرسد و باعث چالش در دفاع از افزایش مالیات بر سیگار میشود.
مسئول دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات اعلام کرد: تمام مصرف دخانیات در کشور به 50 میلیارد نخ نمیرسد. آیا ممکن است 40 میلیارد نخ مارلبرو به کشور وارد شود؟ ما دوست داریم که مجموعه سیاستهایی که در کشور وضع میشود به کاهش مصرف دخانیات و دسترسی کمک کند، البته نگرانیهای دیگری از جمله بحث گستردگی مرزها نیز در این میان مطرح میشود، اما دلیل خوبی نیستند. اگر برخورد مناسبی با قاچاقچی صورت گیرد، همانطور که در قانون مبارزه با قاچاق دیده شده است این رقمی که اعلام میشود، قاچاق نمیشود. در عین حال قرار بود قاچاقچی تا 33 برابر ارزش کالای قاچاق خسارت دهد، ولی عملا این اتفاق نمیافتد.
مرگ سالانه 60 هزار نفر بر اثر مصرف دخانیات
مسئول دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات همچنین اضافه کرد: طبق تبصره 3 ماده 102 برنامه پنجم توسعه، به صنایع خارجی اجازه داده شد برای بحث مبارزه با قاچاق، این شرکتها محصولات خود را در کشور تولید کنند. در نتیجه صنایعی مثل BAT وGTI و ... در کشور سرمایهگذاری کردند، کارخانه زدند و در حال حاضر نیز تلاش میکنند با حداقل هزینهها، تولید خود را انجام دهند. این محصولات مرگبار در ایران سالیانه نزدیک به 60 هزار نفر را به کشتن میدهد. همچنین بین 20 تا 30 هزار میلیارد تومان بار بیماری ناشی از مصرف دخانیات است که به بخش سلامت تحمیل میشود.
قیمت دخانیات در ایران یک سوم قیمت جهانی
ولیزاده با بیان اینکه نگاه حوزه تصمیمگیری در این حوزه، حمایتگرانه نیست و ما نمیتوانیم الزامات قانونی را در بحث افزایش مالیات و قیمت داشته باشیم، ادامه داد: امروز خرید سیگار برای یک نوجوان بسیار راحت و در دسترس است. قیمت دخانیات در ایران یک سوم قیمت جهانی است. در حال حاضر این رقم در کشور کمتر از یک دلار است؛ در صورتی که قیمت متوسط جهانی آن 3.5 دلار است. ولی زمان تصمیمگیری، به بهانه تاثیری که این تصمیم میتواند بر افزایش قاچاق داشته باشد، این سیاست را زیر سوال میبرند و با کم کردن تعرفهها و مبنا قرار دادن پایه بسیار پایین، باعث به حداقل رساندن تاثیر سیاست افزایش مالیات محصولات دخانی میشود.
به گفته مسئول دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات، قیمت پایین محصولات دخانی، باعث جلوگیری از به انجام رسیدن تعهد ایران برای کاهش 30 درصدی مصرف مواد دخانی در کشور تا سال 1404 میشود.
وی در ادامه تصریح کرد: براساس آنچه که اعلام شده است، در حوزه قاچاق این محصولات، 35 درصد افزایش کشف داشتهایم. میزان قاچاق و واردات محصولا دخانی نیز کم شده است. ترانزیت برخی برندهایی که قاچاق میشد نیز ممنوع اعلام شد. در مجموع اقدامات خوبی در حوزه مبارزه با قاچاق دخانیات انجام شدهاست، ولی کماکان افزایش قاچاق، بهانهای برای عدم افزایش قیمت محصولات دخانی و مالیات شد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد