نگاه خودجوش به موضوعات دینی در جشنواره تجسمی فجر

به گزارش جام جم آنلاین، مجتبی آقایی دبیرکل نهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر درباره این رویداد هنری به ایکنا گفت: جشنواره از دوره هشتم به لحاظ رویکرد، روشی جدیدی را پیش گرفت. در روش جدید تمرکز ویژه به روی هم افزایی بود، چون از دوره اول تا هفتم رویکرد این بود که هنرهای تجسمی به هشت یا نه رشته تقسیم شده بودند. در این شکل دسته بندی، گرایش رشته‌ها دارای اهمیت زیاد بود، اما با منسوخ شدن این تعریف در حوزه هنرهای تجسمی نیاز بود رویکرد جدیدی برای جشنواره در نظر گرفته شود تا دیگر آثار را تنها در هفت یا هشت رشته محصور نکنیم. در روش جدید این فرصت به هنرمندان داده شد تا مجال برای مطرح شدن به شکل بهتری داشته باشند.

وی افزود: البته ما ادعایی نداریم که در دوره فعلی تعریفی جامع و کامل از هنرهای تجسمی را در جشنواره لحاظ کرده‌ایم، اما فکر می‌کنم فضای بیشتری برای فعالیت در حوزه هنرهای تجسمی فجر آماده شده است، هر چند باز هم باید زمان داد تا چند دوره بگذارد تا ضعف‌ها شناسایی شده و راهکارهای بهتر برای اجرای مناسب جشنواره فراهم آید.

آقایی درباره حضور دیگر کشورها در جشنواره هنرهای تجسمی فجر نیز اظهار کرد: درست است که به لحاظ آماری ادعا می‌کنیم ۴۸ کشور در جشنواره نهم حضور دارند، اما به نظرم چندان نمی‌توان دل به این آمارها بست، چون تا زمانی که جشنواره در تقویم بین‌المللی هنرمندان جهان قرار نگیرد نمی‌توان به این آمار‌ها دل خوش کرد. منظورم از این گفته نیز این است که برای هنرمندان جهان مهم باشد در جشنواره ما حضور پیدا کنند، نه اینکه ما به دنبال آنان برای حضور در جشنواره باشیم. نکته دیگر این‌که در شکل جدید، هنر به شکل منفعل به نمایش در نمی‌آید.

وی ادامه داد: در بخش بین‌الملل ما همایش سه روزه‌ای را از ۲۵ تا ۲۷ بهمن در محل سینما تک موزه هنرهای معاصر برگزار خواهیم کرد با نام «خوانش هنر امروز». این نشست به ما کمک خواهد کرد تا در حوزه بین‌الملل به یک زبان مشترک بین هنرمندان دست پیدا کنیم. در بخش ملل جشنواره هم در فرهنگسرا نیاوران آثار دو کشور مکزیک و اسپانیا به نمایش درآمده است، البته اینکه در حوزه بین‌الملل ما تا چه حد می‌توانیم به موفقیت دست یابیم، اقدامی است که می‌بایست به آن توجه ویژه داشت.

دبیرکل جشنواره هنرهای تجسمی فجر در پاسخ به این سوال که در این جشنواره تا چه حد موضوعات اسلامی و دینی به عنوان شاخصه ویژه مد نظر قرار گرفته است؟ اینگونه توضیح داد: اگر آثار به نمایش در آمده در جشنواره را دیده باشید متوجه خواهید شد که موضوعات دینی و دفاع مقدسی جایگاهی ویژه دارد، البته این رویکرد به هیچ وجه سفارشی نیست، بلکه تمامی کارها برگرفته از دغدغه هنرمندان است، البته جدا از کارهایی که به صورت مستقیم به موضوعات دفاع مقدسی پرداخته‌اند، بسیار کارهای دیگر هم نگاهی غیر مستقیم به موضوعات دینی داشته‌اند به ویژه در حوزه بین‌الملل با پرداختن به موضوعاتی که به نوعی خشونت در آن تقبیح می‌شود، موضوعات دینی مد نظر جشنواره قرار گرفته است.

وی به توضیح فوق اضافه کرد: در بخشی از نمایشگاه موزه هنرهای معاصر که آثار جشنواره به نمایش در آمده، قسمتی داریم که در آن سعی کردیم فضاسازی درست برای کارهای دفاع مقدسی فراهم کنیم. برای همین نیزاری را در یک از گالری‌های موزه هنرهای معاصر درست کرده‌ایم که داخل آن قایقی است که به نوعی تداعی کننده فضای جبهه است. در همین وضعیت عکس‌هایی را به نمایش گذاشته‌ایم که در آنها دفاع مقدس ویژگی اصلی است. این کار را به این دلیل انجام دادیم تا فضا به نوعی با کارهایی که به نمایش در آمده همخوانی داشته باشد و مخاطب را هم بهتر تحت تاثیر خود قرار دهد.

آقایی ادامه داد: بخش ویژه و جالب در این قسمت نگاه ظریف هنرمندان به جنگ است. در برخی از این عکس‌ها، تصاویری جدید با عکس‌های قدیم در آمیخته شده تا از وضعیت رزمندگان در زمان حال هم، بیننده مطلع شود، اقدامی که معمولاً کمتر در عکس‌های دفاع مقدسی شاهدش هستیم.

وی در انتهای سخنانش گفت: در جشنواره امسال نکته‌ای بسیار مشخص و عیان است آنهم حضور هنرمندانی است که به قولی پرورش یافته انقلاب اسلامی هستند؛ ویژگی که به نوعی کارهای آنها را هم تحت تاثیر قرار داده و جنسی ارزشی به آن بخشیده است، البته باید این نکته را هم اعتراف کنم که هنوز هنرمندان پیشکسوت این جشنواره را آنگونه که باید به لحاظ حرفه‌ای نپذیرفته‌اند، اما امید داریم با روشنگری‌هایی که در آینده انجام خواهیم داد آنها نیز با این جشنواره به شکل شایسته‌ای آشنا شوند.