صرفه‌جویی آب و انرژی در تولیدات گلخانه‌ای

اما این نوع کشت، سابقه زیادی در صنعت کشاورزی ایران نداشته و برخی کشاورزان با توجه به هزینه‌های بالایی که برای احداث یک گلخانه مناسب باید بپردازند، تقریبا با شک و تردید به آن نگاه می‌کنند. این در حالی است که برخی کشاورزان جوان آستین همت بالا زده و در این نوع کشت وارد عمل شده‌اند.

جام‌جم گفت‌وگویی کوتاه با محمد فولادیان یکی از این افراد داشته که در ادامه می‌خوانیم.

در این نوع کشت شما چه محصولی تولید می‌کنید؟

من قبل از اقدام به سرمایه‌گذاری در این نوع فعالیت اقتصادی، تحقیقات گسترده‌ای داشتم و به این نتیجه رسیدم که قبل از سرمایه‌گذاری برای تولید محصولات گلخانه‌ای اولین پله می‌تواند تولید خیار باشد. به این دلیل که تجارب مناسبی در این بخش از تولید وجود دارد و در صورت نیاز به مشاوره می‌توانیم بسادگی به اطلاعات دسترسی داشته باشیم.

شما کارتان را با چه مقدار سرمایه اولیه شروع کرده‌اید؟

من این مزرعه 2500 متری را به‌صورت نیمه‌کاره چند سال قبل خریداری کردم و برای راه‌اندازی و تأمین تجهیزات طی مدت گذشته چیزی حدود صد میلیون تومان هزینه کرده‌ام.

آیا کشت گلخانه‌ای صرفا در کاهش مصرف آب خلاصه می‌شود یا امتیازهای دیگری نیز برای شما دارد؟

فکر می‌کنم اصلی‌ترین امتیاز این نوع کشت حفظ خاک است به این دلیل که خاک هم یک موجود زنده است و باید دائم تغذیه و میکروب‌زدایی شود؛ بنابراین کشت گلخانه‌ای به حفظ خاک کمک شایانی می‌کند و با استفاده از سموم و کودهای شیمیایی مناسب و استاندارد می‌توان آن را همواره بارور نگه‌داشت و فرسایش کمتری را تجربه کرد.

تاکنون محاسبه کرده‌اید چقدر آب صرفه‌جویی می‌شود؟

بله؛ در یک دوره فعالیت تقریبا 60 درصد آب کمتر مصرف می‌شود.

بسیاری معتقدند گلخانه یعنی مسقف کردن سطحی از زمین و کاشت، آیا این برداشت صحیح است یا شیوه‌های نوین دیگری هم به کار گرفته می‌شود؟

شاید در گذشته این یک شیوه گلخانه بوده، اما امروزه با توجه به فناوری‌های نوین انواع و اقسام گلخانه با شرایط و امکانات متفاوت در صنعت کشاورزی به کار گرفته می‌شود. ما در این مجموعه با استفاده از شیوه‌های نوین سعی کرده‌ایم حتی محیط کشت خودمان را متفاوت از زمین زراعی تنظیم کنیم. در این نوع کشت که به آن هیدروپونیک می‌گویند، هر گیاه در یک گلدان یا کیسه مخصوص کشت می‌شود و اصلا ارتباطی با زمین نخواهد داشت. به این دلیل که کشت در محیط خاک مصنوعی با ترکیبی از (پیت ماست) و (کوکو پیت) است.

امتیاز استفاده از این شیوه چیست؟

اولین امتیاز بحث آفت در گلخانه است. به این ترتیب که وقتی بروز آفت در گلخانه را مشاهده می‌کنیم بسرعت گلدان آفت‌زده را از مجموعه حذف می‌کنیم به این ترتیب بقیه گلخانه سالم می‌ماند. در حالی که در کشت‌های قدیم چون ریشه گیاه روی زمین زراعی و ثابت بود این امکان وجود نداشت و احتمال از بین رفتن کل گیاهان یک گلخانه بسیار زیاد بود؛ اما امتیاز بعدی بهینه‌تر شدن مصرف منابع است چون همه چیز به صورت واحد برای یک گیاه تنظیم خواهد شد.

آیا خاکی که از آن استفاده می‌کنید یک‌بار مصرف است؟

خیر؛ وقتی دوره کشت به اتمام می‌رسد، خاک گلدان‌ها ضدعفونی شده و دوباره به سیستم تولید بازمی‌گردد.

آیا در این خصوص حمایتی ازسوی دولت یا ارگان‌های مربوط شده است؟

اگرچه بازدیدهای زیادی از این مرکز توسط مسئولان جهاد کشاورزی صورت گرفته اما تقریبا هیچ حمایتی از ما صورت نگرفته و تقریبا تمام منابع ما به صورت خصوصی تأمین شده است.

شما معمولا بازاریابی‌تان را به چه صورتی انجام می‌دهید؟

توزیع از طریق عقد قرارداد با عمده‌فروشان میدان میوه و تره‌بار مرکزی شهرها صورت می‌گیرد. به این ترتیب ما تعهد می‌دهیم حجم مشخصی محصول تحویل دهیم تا بارفروشان به صورت امانی آن را بفروشند و حق‌الزحمه خود را بردارند. گاهی اوقات بازاریابی شخصی هم صورت می‌گیرد؛ مثل میوه‌فروشی‌های سطح شهر یا برخی صنایع غذایی که نیازمند خرید محصول ما هستند.

برسیم به صرفه‌جویی انرژی برق در این نوع گلخانه‌ها. در این بخش چگونه برنامه‌ریزی‌شده است؟

سیستم‌های روشنایی اصولا از لامپ‌های کم‌مصرف است (چه لامپ و چه پروژکتورهایمان) اگرچه با استفاده از سیستم‌های سنسوری یعنی حساس به نور می‌توانیم این نکته را هم کنترل کنیم، اما در بخش سیستم‌های گرمایشی تمام این سیستم‌ها به سنسور دما مجهز است که با رسیدن به دمای مورد نیاز بلافاصله سیستم از مدار خارج می‌شود. بنابراین هم سوخت و هم برق صرفه‌جویی می‌شود.

چند نفر را استخدام کرده‌اید؟

اشتغالزایی در این نوع تولید هم دارای فرمولی اصولی است که به ازای هر هزار متر گلخانه، یک کارگر نیاز داریم.

مهدیه آخوندزاده - اقتصاد