این اقدام، مطمئناً در افزایش توان مالی اقشار کمدرآمد و قدرت خرید آنها و کاهش فاصله طبقاتی، اثرات مثبتی دارد و میتوان آن را یکی از اقدامات مثبت در سالهای اخیر دانست. با این حال در نحوه تأمین اعتبار این مصوبه، ابهاماتی وجود دارد. در این زمینه با مهرداد لاهوتی، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس گفتوگو کردهایم.
در مصوبه دولت، اینطور آمده که افزایش یارانه نقدی فقرا علیالحساب خواهد بود. این مساله، شائبه ایجاد کرده که پس از انتخابات، دوباره یارانه این اقشار کاهش مییابد. آیا چنین شائبهای را قبول دارید؟
اینطور نیست. این موضوع، مصوبه مجلس است و ربطی به دولت ندارد. ما در بودجه امسال تصویب کردیم مستمری افراد کمدرآمد از 200 هزار تومان نباید کمتر باشد. احتمال دارد یارانه برخی سه برابر شود و یارانه برخی دیگر تغییر محسوسی نداشته باشد. به عنوان مثال، اگر یک خانواده دو نفره ماهانه 90 هزار تومان دریافت میکردند، اکنون یارانه دریافتی آنها بالای 200 هزار تومان خواهد بود. این کار ربطی به انتخابات ندارد و به صورت مستمر پرداخت خواهد شد.
منبع مالی افزایش سه برابری یارانه فقرا از کجاست؟
منبع مالی آن در دل درآمدهای یارانهای قرار دارد. مقرر شده که یارانه دهکهای بالای جامعه حذف شود تا بتوان یارانه دهکهای پایین جامعه را بیشتر کرد.
اگر تعداد این افراد ده میلیون نفر باشد، هزار میلیارد تومان ماهانه و 12 هزار میلیارد تومان سالانه بار مالی جدید برای دولت دارد. اگر شش میلیون نفر باشد، 7000 میلیارد تومان بار مالی سالانه دارد. در حالی که در بودجه امسال برای کل سال فقط 4000 میلیارد تومان اعتبار برای این موضوع لحاظ شده است؟ آیا این تخلف نیست؟
اکنون 42 هزار میلیارد تومان منابع هدفمندی یارانهها در بودجه است که همه این پول پرداخت میشود. حدود ده هزار میلیارد تومان هم یارانه نان، برق و آب نیز از محل بودجه پرداخت خواهد شد. از 42 هزار میلیارد تومانی که منابع هدفمندی یارانههاست هر چه کاهش یابد، میتوان دهکهای دیگر را منتفع کرد و نیازی به تعریف منابع جدید درآمدی نداریم. مجلس نیز به دولت اختیار داد تا این کار را انجام دهد. همچنین تشخیص دهک و حذف و اضافه یارانه نیز در اختیار بخش اجرایی کشور قرار گرفته است.
تاکنون چه تعداد پردرآمد از فهرست یارانه بگیران حذف شدند؟
طبق تاکیداتی که مجلس داشت، قرار بود افرادی که درآمد بالای سه میلیون تومان دارند از فهرست یارانهبگیران حذف شوند، اما اجرایی نشد. آمار دقیقی از تعداد حذف پردرآمدها از دریافت یارانهنقدی ندارم، اما بودجهای که در اختیار دولت است، حدود 7000 تا8000 میلیارد تومان عنوان میشود که قدرت مانور دولت را برای افزایش یارانه نقدی فقرا بالا میبرد. به نظر میرسد دهکهای یک، دو و سه باید از یارانه نقدی بهرهمند و بقیه از فهرست یارانه بگیران خارج شوند.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد