200 میلیون دندان پوسیده در صف درمان

دریافت خدمات دندانپزشکی بدون داشتن بیمه‌های تکمیلی برای خیلی از اقشار ضعیف و حتی متوسط جامعه به رویایی دست‌نیافتنی تبدیل شده است.

دسترسی نداشتن جامعه به خدمات دندانپزشکی ارزان و فقر آموزش و فرهنگ‌سازی برای پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان باعث شده که حالا بر اساس آمارهای رسمی، کیفیت سلامت دندان ایرانی‌ها روز به روز در حال کاهش باشد.

چندی قبل، حسن قاضی‌زاده‌هاشمی، وزیر بهداشت هشدار داد که ایرانیان در سنین 35 تا 40 سال، 13 دندان خراب دارند، در حالی که در برخی کشورهای پیشرفته، این آمار به چهار دندان و حتی در برخی کشورها به صفر می‌رسد.

سعید عسگری، رئیس شورای عالی سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت هم خبر داد که ایرانی‌ها حدود 200 میلیون دندان پوسیده دارند.

اگر با آمارهای وزارت بهداشت جلو برویم، میزان پوسیدگی دندان‌ها در ایران، حدود سه برابر کشورهای توسعه یافته است که البته این آمارها در دانش‌آموزان به مراتب بدتر است. براساس آمارهای رسمی این وزارتخانه، از هر ده دانش‌آموز ایرانی، 9 نفر آنها مشکل دندانی دارند، طوری که به گفته وزیر بهداشت، پوسیدگی دندان کودکان ایرانی، دو برابر استانداردهای جهانی است.

پیشگیری از بیماری‌های دندان در پستوی آموزش‌ها

آمار پوسیدگی دندان ایرانی‌ها ترمز بریده است؛ نشان به این نشان که چندی قبل حمید صمدزاده، رئیس اداره بهداشت دهان و دندان وزارت بهداشت با اشاره به افزایش پوسیدگی دندان ایرانی‌ها هشدار داد: با گذشت هر سال بر تعداد دندان‌های پوسیده افزوده می‌شود؛ به گونه‌ای که بر اساس آخرین آمارها، بیش از 90 درصد افراد جامعه گرفتار مشکلات سلامت دهان و دندان هستند.

دکتر کسری طبری، دندانپزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت‌وگو با جام‌جم معتقد است که یکی از عمده دلایل افزایش پوسیدگی دندان ایرانی‌ها، فقر آموزش، اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی است.

به گفته طبری، حتی اگر دندانپزشکان هر روز هم به صورت رایگان، دندان مردم را معاینه و درمان کنند، باز هم تاثیری در ارتقای سلامت دندان ایرانی‌ها نخواهد داشت، زیرا فرهنگ خودمراقبتی و پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان در کشور ما نهادینه نشده و سبک زندگی فعلی ما به تشدید مشکلات دندانی در ایران، منجر شده است.

حداقل دو بار مسواک زدن در طول روز، استفاده مرتب از دهانشویه‌های حاوی فلوراید، مصرف مداوم آدامس‌های بدون قند، استفاده از نخ دندان و معاینه دندان‌ها هر 9 تا 12 ماه یک‌بار از سوی دندانپزشک، از جمله رفتارهایی است که به گفته این استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، می‌تواند تاثیر جدی در کاهش پوسیدگی‌های دندان‌ها داشته باشد.

در این بین، به باور طبری، گاهی برخی دندانپزشکان هم پیدا می‌شوند که برای افزایش درآمد خود، هزینه‌های اضافی به بیمار تحمیل می‌کنند و با دستکاری دندان‌های سالم، سلامت دندان‌ها را به خطر می‌اندازند. البته به گفته او، تعداد این دندانپزشکان بسیار محدود و انگشت شمار است، طوری که اکثر جامعه دندانپزشکان چنین کارهای غیراخلاقی را انجام نمی‌دهند.

بازی بازی بیمه‌ها با هزینه‌های دندانپزشکی

اگر فقط دفترچه بیمه تامین اجتماعی، بیمه سلامت یا سایر بیمه‌های پایه را دارید، به این معنی است که عمده هزینه‌های دندانپزشکی بر دوش شماست، مگر این‌که دوباره هزینه‌ای دیگر را متحمل شوید و تحت پوشش بیمه‌های تکمیلی قرار بگیرید.

دکتر نوید ناصری، نماینده دندانپزشکان در شورای عالی نظام پزشکی ایران در گفت‌وگو با جام‌جم، رفتار فعلی بیمه‌ها در پوشش خدمات دندانپزشکی را یکی از عمده دلایل افزایش بیماری‌های دندان در ایران می‌داند و می‌گوید: در همه جای دنیا، بیمه‌ها مردم را به سمت سلامتی و بهبودی هدایت می‌کنند، اما در کشور ما بیمه‌ها به دلیل پوشش ضعیف خدمات دندانپزشکی، عملا مردم را به سمت کشیدن دندان سوق می‌دهند.

به گفته ناصری، هزینه حدود 90 درصد خدمات دندانپزشکی بر دوش مردم است، طوری که بیمه‌های پایه برای ترمیم دندان‌های خراب از مردم حمایت نمی‌کنند و آنها را به سمت معلولیت و کشیدن دندان می‌برند.

او یادآوری می‌کند که آمار سالانه دندان‌های کشیده شده در ایران، حدود پنج میلیون دندان است که اگر بیمه‌ها حمایت کنند، خیلی از این دندان‌ها کشیده نمی‌شود.

ترویج فرهنگ پیشگیری و خودمراقبتی هم مساله دیگری است که ناصری نیز به آن تاکید دارد و می‌گوید: افزایش پوشش بیمه‌های دندانپزشکی و نهادینه شدن فرهنگ پیشگیری از بیماری‌های دندان، دو عاملی است که می‌تواند سطح سلامت دندان ایرانی‌ها را ارتقا بخشد.

این‌که فقط افرادی بتوانند بدون دغدغه از خدمات دندانپزشکی بهره ببرند که بیمه تکمیلی داشته باشند، بیماری‌ای است که درمان آن فقط در گرو حمایت بیمه‌ها، برنامه‌ریزی جامع نظام سلامت و عزم ملی برای پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان خلاصه می‌شود.

امین جلالوند - جامعه