رادیو؛ رسانه ماندگار

وجود مخاطبان میلیونی همراه و دوستدار این رسانه شنیداری، به رغم انبوه رسانه‌های دیداری و تجهیزات و منابع اطلاع‌رسانی مدرن و در اختیار، نشان از قابلیت ماندگاری بالای رادیو دارد. اما راز این پویایی و ماندگاری در چیست؟ پاسخ روشن است: نوع کارکرد و تاثیر رسانه‌ها و نحوه ارتباط آنها با مخاطب یکی نیست و به همین علت، رسانه‌ها جایگزین یکدیگر نمی‌شوند بلکه مکمل هم‌ هستند. در واقع، هیچ رسانه‌ای هر قدر مدرن، مخاطب را از رسانه دیگر بی‌نیاز نمی‌کند که اگر جز این بود ما امروزه شاهد فعالیت هزاران شبکه و کانال رادیویی در جهان نبودیم و رادیو به عنوان یک صنعت قدرتمند و سودآور مطرح نبود.

یک ویژگی شاخص رادیو امکان استفاده موثر از آن در خلال کار و فعالیت روزانه است و این که این استفاده، مخاطب را از فعالیت اصلی خود باز نمی‌دارد. به عبارت دیگر، ‌رادیو شرایط محیطی خاصی را برای شنیدن به شما تحمیل نمی‌کند و از شما نمی‌خواهد وقت خود را منحصرا به شنیدن آن اختصاص دهید.

در ثانی، رادیو رسانه‌‌ای بسیار تحول‌پذیر و خودترمیم است و همواره سرعت بالایی در تطبیق خود با فضای ارتباطی جدیدی که رسانه‌های پس از آن رقم زده‌اند، داشته است. تحولات سریع تولیدات رادیویی و آرایش مجدد طیف مخاطبان آن پس از ظهور تلویزیون در جهان، و در مقطع کنونی (عصر اینترنت و شبکه‌های مجازی) گسترش راه‌های ارتباط و تعامل با مخاطب و سهیم کردن بیشتر مخاطب در محتوا با بهره‌گیری از فناوری‌های روز گواه همین مطلب است.

جدای از اینها، بسیاری از اطلاع‌رسانی‌ها و پخش موسیقی و خبر و اظهار‌نظر و گفت‌وگو و مجله‌ها و جُنگ‌های تفریحی مبتنی بر کلام که جزو فرآورده‌های پر بسامد رادیو هستند، اساسا محتاج تصویر نیستند (تصویر در این مقولات غالبا یک مزیت است نه یک ضرورت) و به همین لحاظ رادیو در موارد مذکور بخوبی ظرفیت اقناع مخاطب را دارد.

آمار کنونی مخاطبان ما، با توجه به تاکیدی که توامان بر میل و مصالح مخاطب و حفظ چارچوب‌های برنامه‌ای در رسانه ملی داریم در مجموع قابل قبول است و بحمدالله منحنی جذب مخاطب ما قوسی صعودی دارد. با این همه، ما بنا به طبع رادیویی خود و روحیه استعلای اهالی رادیو به این قانع نیستیم. وجه مطلوب و ایده‌آل ما حالتی است که گوش دادن به رادیو (چنان که پیش از این هم گفته‌ایم) به مثابه وعده‌های غذایی، عادت روزانه مردم و جزو ضرورت‌های برنامه روزانه مخاطبان شود. برای رسیدن به این مقصود، شبکه‌های ما پیوسته در حال تلاش و برنامه‌‌ریزی‌اند.

رویکردها هم مشخص است: فرآورده‌های رادیو باید روزآمد و مبتنی بر زمان و اعتماد بخشی باشند، ضریب مشارکت مخاطب در تولید محتوا افزایش یابد، پیام‌های ارزشی از طریق ساختارهای جذاب هر چه بیشتر برای مخاطب ذائقه‌نشین شود، دامنه‌های موضوعی برنامه‌ها تا مرز بی‌جلوه شدن رسانه‌های رقیب گسترش یابد و به مقوله موسیقی که عاملی ذی‌‌نقش در اقبال مخاطب به رادیوست اهتمام جدی شود. ما به آینده رادیو و چشم‌اندازی که برای آن ترسیم کرده‌ایم امیدواریم و اطمینان داریم این رسانه به حول و قوه الهی و با پشتوانه سرمایه اصلی آن که توده‌های میلیونی مردم‌هستند در سال‌های پیش رو جهش‌های نظرگیری را تجربه می‌کند.

سالروز آغاز به کار رادیو را به خانواده بزرگ این رسانه گرم و مخاطبان گرانقدر و صمیمی آن در سراسر کشور تبریک می‌گویم و از خداوند متعال توفیق و سربلندی و شادابی همه این عزیزان را خواهانم.

نسرین آبروانی

معاون صدای رسانه ملی