گردآوری اطلاعات برای تحلیل بازار

یکی از پرکاربردترین رویکردها در جمع آوری اطلاعات بازاریابی تحلیل وضعیت است. شما می‌توانید این تحلیل را بر مبنای توصیف موضوعات کنونی و روندهای کلیدی تاثیرگذار بر سه محیط داخلی، محیط مشتری و محیط خارجی انجام دهید. در تحلیل وضعیت «محیط داخلی» باید به مرور اهداف کمی، استراتژی، عملکرد کنونی، در دسترس بودن منابع، فرهنگ و ساختار سازمانی توجه داشته باشید.

در تحلیل «محیط مشتری» حتما به این سوالات پاسخ دهید: مشتریان کنونی و بالقوه ما چه کسانی هستند؟ مشتریان با محصولات ما چه کار می‌کنند؟ مشتریان محصولات ما را از کجا می‌خرند؟ مشتریان محصولات ما را کی می‌خرند؟ مشتریان محصولات ما را چرا و چگونه می‌خرند؟ چرا مشتریان بالقوه محصولات ما را نمی‌خرند؟

در تحلیل «محیط خارجی» نیز باید به وضع رقبا، رشد و ثبات اقتصادی، روندهای سیاسی، موضوعات قانونی و مقررات نظارتی، پیشرفت‌های فناورانه و روندهای فرهنگی ـ اجتماعی توجه داشته باشید.

همچنین، مدیران یک کسب‌وکار باید به صورت مستمر به این پرسش‌ها پاسخ بدهند: در کجا شکاف معلومات داریم؟ این شکاف‌ها را چگونه می‌توان پر کرد؟ هزینه‌های پرکردن این شکاف چقدر است؟ این اطلاعات تا چه اندازه در بهبود تصمیم‌گیری‌ها اثر دارند؟ مدیران با پرسیدن این پرسش‌ها، می‌توانند میان تصمیم‌گیری و تعویق مداوم تصمیم‌ها به تصور نبود اطلاعات توازن و تعادل ایجاد کنند.

نکته مهم آن که، تحلیل پیوسته داده‌ها بدون تصمیمات اجرایی و عملیاتی، ارزش هزینه‌های اضافی از جنبه وقت یا منابع مالی را ندارد. تحلیل، پیش نیاز ضروری اما ناکافی برای برنامه‌ریزی اثربخش استراتژیک است. تحلیل وضعیت نمی‌تواند جایگزین مدیر در فرآیند تصمیم گیری شود. در واقع هدف اصلی از تحلیل وضعیت، توانمندسازی مدیر با اطلاعات مفید به منظور تصمیم گیری اثربخش است.

برخلاف گذشته که گردآوری اطلاعات و تحلیل وضعیت به شکل سنتی از دشوارترین جنبه‌های برنامه‌ریزی بازار بود، اما نگران نباشید این روزها فناوری گردآوری داده‌ها و اطلاعات بازار دسترسی شما را به اطلاعات رایگان و خوب، آسان‌تر و کارآمدتر کرده است.

سهیلا فلاحی

دانش