سحر زبیری از جمله افرادی است که باوجود مشکلات و سختیهای زیاد توانست کسبوکاری متعلق به خودش را داشته باشد. وی فارغالتحصیل رشته زبان و ادبیات انگلیسی است و بعد از فعالیت و تدریس در مهدکودک و به دنیا آمدن پسرش مسیر زندگیاش تغییر میکند و این روزها وقتی در خیابان راه میرود، کیف و روسریهای تمام ایرانیاش را در دست و روی سر خانمهای هموطنانش میبیند و به تصمیم سرنوشت سازش افتخار میکند و میشود الگویی برای زنان و مردان ایرانی.
علاقه به هنر و مسیری که به بنبست رسید
علاقه به هنر در خانم زبیری از دوران کودکی وقتی به نقاشی و خیاطی علاقه نشان میداد هویدا بود. این علاقه تا دوران نوجوانی همراهش باقی میماند، اما نمیتواند وارد رشته هنر شود و برای ادامه تحصیل رشته زبان انگلیسی را بهناچار انتخاب میکند و تا ده سال بهعنوان معلم پیشدبستانی مشغول به تدریس میشود و با به دنیا آمدن پسرش ونداد، دیگر نمیتواند به کار قبلی خود ادامه دهد و برای سرگرمی و توجه به علاقه قلبی خودش بهصورت محدود کار دوخت کیف را انجام میدهد که بعد از گرفتن سفارشهای عمده به فکر راهاندازی کارگاه میافتد.
او در رابطه با سختیهای روزهای اول، اینطور توضیح میدهد: «سختیهای زیادی را پشت سر گذاشتم از شروع کار در یک آپارتمان کوچک با چرخ خانگی و یک پسر کوچک بازیگوش تا سختی معرفی کیفهای پارچهای به مشتریها بین آنهمه تولیدکننده کیفهای سنتی و گلیمی. خدا را شکر مشتریهایم همه دوستان بسیار خوب من هستند و با آنها سالهاست که دارم کار میکنم و هر هفته هم به تعدادشان اضافه میشود و انشاءالله این همکاری ادامه خواهد داشت.»
این روزهای سخت اما شیرین
خانم زبیری تولید کیف و روسریهای ایرانی را در کارگاهی هفت نفره حوالی میدان امام حسین تهران انجام میدهد و دو کارگاه دیگر هم مدلهایی را که ایشان طراحی میکند، تولید میکنند. در کارآفرینی اشتغال غیرمستقیم در کنار اشتغال مستقیم قرار میگیرد و چرخهای از افراد از یک حرکت اقتصادی منتفع میشوند. تولیدکنندگان پارچه، توزیعکنندگان، فروشندهها و درنهایت تولیدکنندگان در این چرخه قرار میگیرند تا یک محصول به دست مشتری برسد. به تمام کارهای کارگاه خودش رسیدگی میکند و برنامههای توسعهای متعددی هم در ذهن دارد.
معضلی به نام حق مالکیت
متأسفانه به علت رعایت نکردن قانون حق مالکیت (کپیرایت) افرادی که صاحبفکر و عقیده هستند عدهای با فرصتطلبی از زحمت دیگران به نام خودشان استفاده میکنند.
زبیری هم از این معضل درامان نبوده و مشکلاتی برایش پیشآمده است. او میگوید: «خیلی وقتها پیشآمده است که مدل کارهایم را کپی کردن و با پارچههای نامرغوب و کیفیت پایین و همچنین قیمت پایینتر از من وارد بازار کردهاند و تأثیر کمی روی فروش کارهایم داشته است ولی به دلیل اینکه نتوانستند باکیفیت پارچههای ما رقابت کنند خیلی زود مشتریها متوجه این موضوع شدن و مشکل برطرف شده و این بزرگترین چالشی است که با آن مواجه میشوم چون تو ایران قانون کپیرایت نداریم بهراحتی کارها کپی میشوند و همین موضوع باعث میشود از معرفی مدلهای جدید واهمه داشته باشم چراکه بهسرعت آن را کپی میکنند و در تعداد بالا وارد بازار میکنند بدون اینکه متوجه باشند این کار چه فکر و سختیهایی برای طراحش داشته است.»
تبلیغات در فضای مجازی
کیفیت کارهای برندی که خانم زبیری آن را در طول هشت سال فعالیت به بازار معرفی کرده است بهقدری بوده که نیاز به تبلیغات را احساس نکرده است اما در صفحه اینستاگرام محصولات جدید و اخبار مربوط را منتشر میکند. در این رابطه ایشان توضیح میدهند که: «برای تبلیغ مدلهای جدید محصولات کار خاصی انجام ندادم قبلا روی فیسبوک کار میکردم و با چند تا سایت فروش هم کموبیش همکاری داشتم اما مربوط به زمانی میشد که تعداد مدلها و تولیدشان محدود و رسیدگی راحتتر بود ولی الان دیگر فرصتی ندارم. روی شبکههای اجتماعی هم فروش ندارم حتی وبسایتی را هم طراحی کردیم ولی به دلیل مشغلههای زیاد کارگاهها و تولید فعالش نکردم. این روزها دیگر برایم عادی شده که هر جا میروم یکی از مدل کیفهایم را روی شانه یک دخترخانم ببینم و حسابی خوشحال بشوم و باافتخار به خودم میگویم این کیف رو من تولید کردم. حساب بسیار خوبی است دیدن این صحنه و آنجاست که به تصمیمی که برای مستقل کار کردن گرفتم اطمینان پیدا میکنم.»
همهچیز از صفر شروع شد
سحر زبیری تجربه اولین روزهای فعالیت و نداشتن نیروهای متخصص این کار را اینگونه شرح میدهد که: «خانمهایی که کنار من کار میکنند هیچکدام مهارت خیاطی با چرخ صنعتی نداشتن و حرفه قبلی آنها هم ربطی به دوخت کیف پارچهای نداشته و روزی که آمدن پیش من برای شروع کار این موضوع برایم مهم نبود چون به اعتقاد من هرکسی میتواند با تلاش و تمرین زیاد اگر کاری را که دوست دارد انجام بدهد حتما موفق میشود. به هرکدام یک هفته فرصت دادم و کار دوخت را به آنها آموزش دادم و یاد گرفتند و مشغول به کار شدند و کنار هم کارهای تولید و کارگاه را انجام میدهیم. این همکاران خانواده من محسوب میشوند و سالهاست که باهم کار میکنیم و روزهای خوب زیادی را کنار هم گذراندهایم.»
سختیها و چالشهای بیپایان
هر کسبوکاری برای اینکه بتواند بر روی پاهای خود بایستد مشکلات زیادی را متحمل میشود و در اینجا تنها مدیریت صحیح است که میتواند در برابر این چالشها راهحلهای مناسب پیدا کند. خانم زبیری بهخوبی روزهای اول کارش را بهخاطر دارد که با مشکلات زیادی در تهیه مواد اولیه و طراحی مواجه بوده است. در این رابطه ایشان اینطور شرایط را شرح میدهند: «مدیریت کارگاه برای من که یک نفر بودم گاهی واقعا سخت بود، از خرید مواد و لوازم اولیه کارگاه گرفته تا پیدا کردن پارچه مرغوب باقیمت مناسب و خلاصه طراحی مدل و طرح برش و دوخت نمونه اولیه، گرفتن تست فروش در بازار و معرفی به مشتریان، حسابوکتابهای خرج و مخارج و درامد کارگاه و همه و همه به عهده خودم بود و در حال حاضر هم هست. گاهی حس میکردم دارم کم میآورم ولی خدا را شکر توانستم در وضعیت اقتصادی کشورمان دوام بیاورم و باوجود سختیهای زیاد تو کار و زندگیام توانستم ادامه بدهم. خدا را شکر میکنم در حال حاضر یک برند شناختهشده هستیم و کارهایمان را مشتریها قبول دارند و هر مدل جدیدی که میزنیم بدون شک و تردید سفارش میدهند. این یعنی موفقیت.»
تلاش برای ارزآوری
هر کسبوکاری دوست دارد که به مراحل بالاتری برسد و محصولاتش را به خارج از مرزها هم صادر کند. سحر زبیری در این رابطه تلاشهایی را هم انجام داده و سعی کرده است وارد رقابت با کیفهای چینی موجود در بازارهای خارجی شود. در رابطه با این تلاش میگوید: «کارهایم را به خارج از کشور هم فرستادم البته سختیهای خاص خودش را دارد و باید بتوانیم با رقبای چینی که کارهایشان بیکیفیت و بسیار ارزان است رقابت کنیم. برای موفقیت به این کار قطعا برنامهریزی خواهم داشت و با سنجش بازارها روزی در این کار در حجم انبوه موفق خواهم شد. موفقیتهایم را مدیون تلاشهای خودم، همکاری خانواده ام و دعای خیر مادرم هستم و دوست داشتم پدرم هم بود و میتوانست به فعالیتهایم افتخار کند. باافتخار تمام داخل کارها هم مارک ساخت ایران را میدوزیم که همه بدانند کاری را که خریداری میکنند ایرانی است.»
سعید ضروری
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد