همه این نرمافزارهای رنگی و جذابی که به زبان فارسی در سیستمعاملتان جای دادهاید کار توسعهدهندگان موبایل یا همان برنامهنویسهای ایرانی است. کسانی که از دو سال گذشته توانستهاند جای خوبی در میان ایرانیها باز کنند. در این گزارش سعی میکنیم شما را با روند توسعهدهندگی یا همان برنامهنویسی موبایل در ایران آشنا کنیم.
تحقیقات سازمان تحقیقاتی Evans کالیفرنیا نشان میدهد در مهر سال 95 بیش از 12 میلیون توسعهدهنده و برنامهنویس در زمینه نرمافزارهای موبایل فعالیت میکردند. تمام توسعهدهندگانی که در نوشتن کوچکترین خط برنامهنویسی یک نرمافزار مشارکت داشتهاند، در این آمار محاسبه شدهاند. در آن زمان جمعیت کل توسعهدهندگان نرمافزار در دنیا 21 میلیون نفر برآورد میشد، در نتیجه بسادگی میتوان دریافت بیش از 50 درصد این جمعیت در زمینه نرمافزارهای موبایل فعالیت میکنند.
در ایران آمار دقیقی از تعداد توسعهدهندگان نرمافزارهای موبایلی ارائه نشده و در این زمینه تنها میتوان به یافتههای کافه بازار اتکا کرد. طبق آماری که کافه بازار از میزان رشد نرمافزارهای اندرویدی ایرانی در سال 95 ارائه داده میتوان شاهد توسعه جایگاه توسعهدهندگان ایرانی در تلفنهای همراه ایرانیان بود. براساس این آمار در سال گذشته 111 هزار و 600 برنامه از سوی توسعهدهندگان ایرانی در کل سال منتشر شده است. همچنین 21 هزار و 500 توسعهدهنده حداقل یک برنامه منتشر کرده و این آمار از نتیجه بررسی 33 میلیون تلفن همراهی است که کافه بازار را نصب کردهاند.
افزایش تعداد توسعهدهندگان نیز در دو سال اخیر رو به رشد بوده، بهگونهای که در این مدت 60 درصد آنها اولین برنامهشان را طراحی کردهاند. در سال 95، 10 هزار و 45 توسعهدهنده از کافه بازار درآمد کسب داشتهاند؛ جدا از توسعهدهندگانی که بینام و نشان یا حتی بدون کسب درآمد برنامهنویسی میکردند. در آمار دیگری که کافه بازار انتشار داده گفته شده در سال 95 تولید نرمافزارهای تلفن همراه ایرانی 65 درصد افزایش داشته، در حالی که تولید نرمافزارهای جهانی سیستمعاملهای تلفن همراه 40 درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته است.
بازاری برای توسعهدهندگان ایرانی
نکته جالب در مورد رشد توسعهدهندگی در بازار موبایل ایران در سالهای گذشته این است که این صنعت به سمت تجاری شدن پیش رفته و کسب درآمد از آن هم صعود یافته تا جایی که در سال 95 درآمد برنامههای تلفن همراه ایرانی 3 برابر بازیهای ایرانی بوده و همین امر اشتیاق توسعهدهندگان را تا جایی بیشتر کرده که در این سال 40 هزار برنامه ایرانی را برای تلفن همراه هموطنانشان تولید کردهاند و حالا هر کاربر فعال ایرانی بهطور متوسط طبق آمار کافه بازار 13 برنامه و بازی ایرانی روی دستگاه خود نصب کرده است. البته ناگفته نماند که کیفیت همه این نرمافزارهای موبایلی مطلوب نیست و تعداد زیادی از آنها محتوایی بدون خلاقیت و کپیشده با کیفیت گرافیکی
پایین دارند.
ناصر خلقی، مدیر فنی شرکت توسعه «به کاوان آرنا» یکی از فعالان عرصه تولید نرمافزارهای موبایل و بازیهای موبایل و وبسایت که پورتالهایی چون پورتال برنامه نود یا بازیها و نرمافزارهای موبایلی قابل توجهی مانند خبرخوان فوتبالی تهیه کردهاند، در گفتوگو با کلیک از بازار توسعهدهندگان ایرانی میگوید: «صنعت کامپیوتر و فناوری اطلاعات در دنیا روز بهروز در حال رشد است و در ایران هم با تاخیر چند سالهای این صنعت در حال پیشرفت است و در چند سال گذشته به این دلیل که نفوذ اینترنت در میان ایرانیان در حال افزایش بوده و نسلهای سوم و چهارم اینترنت را در ایران دیدهایم، شرکتهای خصوص و دولتی برای ارائه خدماتشان به سمت اینترنت میروند و جامعه هدفشان را اسمارتفونها تشکیل میدهند.»
این فعال بازار توسعهدهندگی نرمافزارهای موبایل همچنین اعتقاد دارد سرمایهگذاریهای پولی که از این طریق در بازار اینترنت انجام میشود بر کیفیت تولید نرمافزارهای موبایل میافزاید و از آنجایی که در دسترسترین چیز در زندگی امروز ایرانیها اینترنت موبایل است، شرکتهایی پیشرفت کردهاند که تجارت آنها روی موبایل نت باشد، مانند تپسی یا اسنپ که با استقبال زیادی مواجه شدند.
استقبال کمتر از سیستمعامل آیاواس
خلقی راجع به علت اقبال بیشتر توسعهدهندگان ایرانی به سیستمعامل اندروید نسبت به سیستمعامل آیاواس میگوید: «آمار رسمی برای تعداد استفادهکنندگان از سیستمعامل اندروید در ایران وجود ندارد، اما طبق برآوردهای احتمالی فعالان نرمافزار موبایلی در ایران 80 درصد گوشیهای هوشمند ایرانیها اندرویدی است و به همین دلیل شرکتها سعی دارند بر ساخت و توسعه نرمافزارهای اندرویدی تمرکز بیشتری داشته باشند، البته یکسری شرکتهای بزرگ در ایران روی هر دو سیستمعامل اندروید و آیاواس برنامهسازی انجام میدهند.» به گفته این فعال نرمافزاری کشور، علاوه براین ساخت نرمافزار برای سیستمعامل اندروید راحتتر از آیاواس است، به این دلیل که محیط توسعه نرمافزارهای آیاواس نیازمند دستگاههای خاص است که هم کمتر در دسترس هستند و هم هزینه تهیه آنها زیاد است، اما برای ساختن نرمافزار اندرویدی میتوان روی هر دستگاه و سیستمعامل در دسترسی اقدام کرد.
پریسا رهنما
ضمیمه کلیک جامجم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد