دغدغه‌های اردوغان

در ماه‌های گذشته ترکیه به دلیل نگرانی‌هایی که از وضعیت کردها در سوریه دارد، همواره به دنبال تثبیت نفوذ و تسلط خود در مناطق همجوار مرزی است. از آنجا که آمریکا هم از کردهای سوریه حمایت کرد، ترکیه به دنبال این است که مانع تسلط سوریه در ادلب شود. لذا در آنجا هم ترکیه درگیری‌هایی دارد که با عملکرد ایران و روسیه دچار تضادهایی بوده و تلاش شده در مذاکرات آستانه این مسائل حل و فصل شود. در سفر اخیری هم که رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به ترکیه داشت، یکی از موضوعات در دستور کار دو کشور، سوریه بود. در این سفر توافقاتی صورت گرفت که مسئولات نظامی سه کشور هماهنگی‌هایی داشته باشند که ادلب در اختیارکردها قرار نگیرد و به این ترتیب، نگرانی‌های ترکیه در این قسمت مرتفع شود.

با هماهنگی خوب بین سه کشور، توافقات خوبی درباره بحران سوریه صورت گرفت و انتظار می‌رود با هماهنگی کارشناسان و مسئولان سه کشور، بتوان گام‌های اساسی در جهت حل بحران سوریه برداشت. یکی دیگر از نقاط مورد بحث میان دو کشور، پ. ک.ک و پژاک است. روسای ستاد کل نیروهای مسلح ایران و ترکیه پیرامون این موضوع هم توافقاتی داشتند تا به این ترتیب، مانع قوت‌گیری گروه‌های افراطی در حاشیه مرزهای دو کشور شوند.

از طرف دیگر باید به این موضوع هم اشاره شود که ترکیه در حال فاصله گرفتن از اتحادیه اروپاست و مذاکراتش برای پیوستن به این اتحادیه به بن‌بست کشیده شده است. بنابراین نوع نگاه ترکیه به حوزه شرق جدی‌تر شده است. ابتدا تصور ترکیه این بود که تهران، رقیب جدی آنکارا است و به این ترتیب ترکیه بنا داشت از مانع ایران عبور کند و در نقاط دیگر نفوذ داشته باشد، اما به مرور متوجه شد، مسیرش اشتباه بوده و نمی‌تواند بدون توجه به نفوذ ایران، نفوذی را که به صورت تاریخی در ذهن خود دارد، فعال کند؛‌ لذا در طول هفت ماه گذشته عقلانیتی در رفتارهای سیاست خارجی ترکیه نسبت به مسائل منطقه‌ای شکل گرفته و ایران و ترکیه تا حدودی به هم نزدیک شده‌اند که بهترین نماد آن، سفر رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران و مذاکرات مقامات دو کشور است.

دکتر غلامرضا کریمی

کارشناس مسائل ترکیه