افزایش امنیت اطلاعـات در کلاس درس

مطمئنا در عصر تکنولوژی استفاده از ابزاری همچون لپ‌تاپ و تبلت می‌تواند در آموزش کاملا موثر و چاره‌گشای بسیاری از نیازهای دانش‌آموزان و دانشجویان باشد، اما نکته‌ای که باید در استفاده از این وسایل در جمع دیگر کاربران و افراد به آن توجه شود امنیت اطلاعات است. تا به‌ حال به امنیت اطلاعات ذخیره شده در لپ‌تاپ یا تبلت خود هنگامی که آن را به دانشگاه می‌برید، فکر کرده‌اید؟

آیا می‌دانید باتوجه به خطرات احتمالی حمل لپ‌تاپ و تبلت، ترک کردن این دستگاه‌های هوشمند در میان دیگر کاربران، آلوده بودن دیگر رایانه‌ها به بدافزارها یا حتی ایمن نبودن شبکه‌های وای‌فای، چه نکاتی را باید هنگام استفاده از این دستگاه‌ها در محیط‌های آموزشی مورد توجه قرار دهید؟ در کلیک این هفته شما را با مهم‌ترین این نکات آشنا خواهیم کرد.

پشتیبان‌های نجات‌بخش

لپ‌تاپ، تلفن همراه و تبلت هیچ تفاوتی ندارد، هر دستگاهی که به هر شکلی اطلاعات شما را در خود ذخیره کرده باشد نیازمند نگهداری است و اتفاقاتی همچون ریختن چای روی دستگاه، آلودگی به بدافزارها، رمزنگاری شدن اطلاعات توسط باج‌گیرهای دیجیتالی، صدمه دیدن هارددیسک و... ازجمله مواردی است که هر لحظه اطلاعات شما را تهدید می‌کنند.

ساده‌ترین و بهترین روش برای مقابله با این تهدیدها، تهیه نسخه‌های پشتیبان از اطلاعات مهم در بازه‌های زمانی مختلف همچون دو هفته یکبار یا حتی ماهی یکبار است. ابزارهای مختلفی همچون EaseUS Todo Backup، Google Backup and Sync، Paragon Backup & Recovery برخی از گزینه‌های پیشنهادی برای تهیه نسخه پشتیبان از دستگاه شما به‌شمار می‌روند.

رمزهای فراموش‌شدنی!

شاید باورتان نشود، اما بهترین رمزهای عبور همواره رمزهایی است که نمی‌توانید آنها را به‌خاطر بسپارید! پس رمزهایی را انتخاب کنید که به‌سرعت فراموش می‌شوند و برای انجام این کار نیز از سرویس‌های مدیریت رمزعبور همچون Lastpass کمک بگیرید. این ابزار قادر است برای همه حساب‌های کاربری شما یک رمزعبور پیچیده را انتخاب کند و بدون آن‌که نیاز داشته باشید تا رمز انتخابی را به‌خاطر بسپارید، می‌توانید هنگام مراجعه به هریک از حساب‌های کاربری خود با کمک Lastpass رمز عبور اختصاص یافته را مورد استفاده قرار دهید.

شماره شناسنامه، کد ملی، شماره همراه، شماره تلفن ثابت، ترکیبی از نام و شماره شناسنامه و همه موارد مشابه از جمله بزرگ‌ترین اشتباهات کاربران هنگام انتخاب رمزعبور است. پس همه رمزهایی که به‌راحتی می‌توانید آنها را به‌خاطر بیاورید را کنار گذاشته و رمزی را انتخاب کنید که ده دقیقه بعد هم نتوانید آن را به‌خاطر بیاورید.

علاوه بر انتخاب رمز عبور قوی، برای جلوگیری از سرقت اطلاعات در صورت افشای رمزعبور شما به‌دلیل باگ‌های امنیتی موجود در نرم‌افزارها یا آلوده شدن دستگاه به بدافزارها، پیشنهاد می‌کنیم چنانچه در سرویس مورد استفاده شما از قابلیت تائید هویت دو مرحله‌ای (Two-Factor Authentication) پشتیبانی می‌شود، حتما این قابلیت را مورد استفاده قرار دهید تا چنانچه رمزعبورتان به هر روشی در اختیار دیگر افراد قرار گرفت نتوانند از سد حفاظتی مرحله دوم که در اغلب موارد با ارسال یک کد منحصربه‌فرد به تلفن همراه انجام می‌شود، عبور کنند.

حساب‌های اشتراکی ممنوع

باور کنید ما هم می‌دانیم بسیاری از دوستان شما کاملا وفادار، صادق و مورد اعتماد هستند و این اعتماد به حدی است که شما می‌توانید رمز عبور ایمیل خود را نیز در اختیار آنها قرار دهید. به‌هیچ وجه نمی‌خواهیم شما را نسبت به دوستانتان بدبین کنیم، اما توجه داشته باشید دوستان شما ممکن است با افراد دیگری نیز در ارتباط باشند که آنها کاملا مورد اعتماد نباشند یا حتی ممکن است دوستان شما از اطلاعات کافی در مورد محافظت از رایانه یا دستگاه هوشمند خود برخوردار نباشند و به اشتراک‌گذاری رمز حساب‌های کاربری اینستاگرام، ایمیل، اطلاعات دانشجویی و... با آنها به‌طور غیرمستقیم امنیت اطلاعات شما را با خطر مواجه کند. پس اگر اطلاعاتی همچون اطلاعات دانشجویی خود را در اختیار مورد اعتمادترین دوست‌تان نیز قرار داده و هنگام انتخاب واحد متوجه شدید کسی به غیر از شما به‌عنوان یک شوخی واحدهایی را به‌جای شما انتخاب کرده صرفا به دوستتان شک نکنید، چراکه ممکن است ناآگاهانه موجب افشای اطلاعات شخصی شما شده باشد و شما وظیفه داشتید مانع از این افشای ناآگاهانه بشوید.

محافظان شخصی

بسیاری از آدم‌های معروف و مهم هنگام حضور در مجامع عمومی از محافظان شخصی برای حفظ جان خود کمک می‌گیرند. اطلاعات ارزشمند شما در رایانه، تلفن همراه و تبلت نیز برای هکرها و افراد خرابکار مانند یک آدم معروف و مهم به‌شمار می‌رود و هر لحظه می‌خواهند به آن دسترسی داشته باشند. پس برای حفاظت از اطلاعات ارزشمندتان نیازمند محافظانی خواهید بود که آنتی‌ویروس نام دارند. آنتی‌ویروس‌ها با تجهیز به ابزارهای امنیتی مکمل همچون دیواره آتش (فایروال) و ابزارهای مدیریت رمزهای عبور یا گاوصندوق‌های دیجیتالی قادر هستند لایه‌های امنیتی متعددی را روی دستگاه شما فعال کنند و مانع از دسترسی افراد غیرمجاز به اطلاعات شما شوند.

در چنین شرایطی می‌توانید با احتیاط به شبکه‌های وای‌فای رایگانی که توسط مجتمع آموزشی در اختیارتان قرار می‌گیرد متصل شوید یا در قرارهای دوستانه خود با دیگر دانش‌آموزان و دانشجویان از شبکه وای‌فای یک رستوران یا کتابخانه استفاده کنید. (بسیاری از شبکه‌های وای‌فای عمومی ممکن است بدون اطلاع صاحبان شبکه نیز مورد نفوذ هکرها قرار گرفته و اطلاعات تبادل شده میان کاربران در این شبکه‌ها توسط افراد خرابکار شنود شود که در این شرایط یک نرم‌افزار امنیتی به‌روز مجهز به دیواره‌آتش می‌تواند تاحد زیادی امنیت اطلاعات مبادله شده در شبکه را کنترل کند)

ویروس‌های واگیردار

دانلود نمونه سوال، پاسخ آزمون‌های تشریحی و حتی دریافت جزوات و مقالات از دیگر دانش‌آموزان یا دانشجویان یکی از شایع‌ترین دلایل آلودگی رایانه و دستگاه هوشمند کاربران به انواع بدافزارها به‌شمار می‌رود. جالب است بدانید بدافزارهای مقیم روی حافظه‌های فلش از دانشجویی به دانشجوی دیگر و از رایانه‌ای به رایانه دیگر منتقل شده و همچون یک ویروس واگیردار می‌توانند یک کلاس و حتی دانشکده را در کمتر از یک روز آلوده کنند! برای در امان ماندن از این بدافزارها نیز وجود یک نرم‌افزار امنیتی قدرتمند در کنار رفتار هوشمندانه شما ضروریست، چرا‌که ممکن است گاهی بدافزارهای موجود توسط نرم‌افزارهای امنیتی نیز شناسایی نشوند و این شما هستید که باید از باز کردن ایمیل‌های مشکوک خودداری کنید، فایل‌های موردنیاز را از هر سایتی دانلود نکنید و به بهانه نمونه سوال یا جزوه، فایل‌های ارسال شده توسط دیگر کاربران بخصوص افراد غریبه را دریافت نکنید.

قفل نرم‌افزاری و سخت‌افزاری

شاید فکر کنید کمی بدبین هستیم، اما باور کنید در محیط‌های آموزشی هم ممکن است با کمی سهل‌انگاری اتفاقات ناخوشایندی را تجربه کنید. اگر عادت دارید میز خود را ترک کنید و حواستان به لپ‌تاپی که روی میز گذاشته‌اید نیست یا همراه با استاد از کلاس خارج می‌شوید و لپ‌تاپ را روی میز رها می‌کنید، حتما پیشنهاد می‌کنیم از یک قفل لپ‌تاپ کمک بگیرید تا از این به بعد این کار را با خیال راحت انجام دهید.

همچنین علاوه بر قفل سخت‌افزاری، فعالسازی ورود با استفاده از رمزعبور یا هریک از لایه‌های امنیتی دیگر برای عدم دسترسی کاربران غیرمجاز به اطلاعات ذخیره شده در لپ‌تاپ، تلفن همراه و تبلت ازجمله مهم‌ترین نکاتی است که در محیط‌هایی با وجود کاربران زیاد باید به آن توجه کنید. دقت داشته باشید اگر کاربری بخواهد از اطلاعات شما سوءاستفاده کند، با یک دقیقه در اختیار داشتن دستگاه هوشمند شما هنگامی که برای تهیه چای به بوفه مدرسه یا دانشگاه رفته‌اید نیز می‌تواند به هدف خود برسد. پس بهتر است به‌جای اعتمادهای دوستانه، گاهی نیز بی‌اعتمادی را بهانه‌ای کنید برای حفاظت بیشتر از اطلاعات‌تان.

امیر عصاری

ضمیمه کلیک جام‌جم