شهید تبعید!

به گزارش جام جم، آیت‌الله مدرس بر حسب نسب‌نامه‌ای که آیت‌الله مرعشی نجفی تنظیم کرده‌اند از سادات طباطبایی بوده و نسبشان پس از سی و یک پشت به امام حسن مجتبی(ع) می‌رسد.

سیداسماعیل طباطبایی که از مشهورترین این خاندان در منطقه زواره و اردستان به شمار می‌رفت با خدیجه دختری که از طایفه سیدسالار زواره بود، ازدواج کرد.

ثمره این پیوند پاک، کودکی بود که نامش «سیدحسن» بود و در سال 1287 هجری قمری ـ 1249 شمسی در سرابه کچو از توابع اردستان استان اصفهان دیده به‌جهان گشود.

سید اسماعیل او را از باب تربیت در شش سالگی به‌ قمشه فرستاد، زیرا جد سید حسن (میرعبدالباقی) که از زهاد زمانه محسوب می‌شد در قمشه به تدریس مشغول بود و پدر آرزو داشت فرزندش چون خود او مراتب زهد و پاکدامنی و فضیلت و تقوی را نزد بزرگ خاندان فرا گیرد.

او مقدمات فارسی و عربی را نزد جدش آموخت و از همان ابتدا زندگی ساده و بی آلایشی داشت. 14ساله بود که جدش وفات یافت و بر حسب توصیه او برای ادامه تحصیل به اصفهان رفت و مدت 13 سال در حوزه علمیه اصفهان به فرا گرفتن علوم اسلامی مشغول بود و با پشتکاری تمام صرف و نحو و منطق و بیان را نزد استادانی ازجمله مرحوم میرزا عبد العلی هرندی و در محضر آخوند ملا محمد کاشی و کتاب شرح لمعه در فقه ـ حکمت و عرفان را نیز نزد میرزا جهانگیر خان قشقایی آموخت. بنا به گفته خودش در این مدت 13 سال از محضر بیش از 30 استاد بهره برد.

بعد از آن جهت ادامه تحصیل به عتبات عالیات مهاجرت کرد. ایشان بعد از هفت سال با کسب درجه اجتهاد به ایران مراجعت و در مدرسه جده کوچک و بزرگ در شهر اصفهان به تدریس پرداخت و در این زمان به مدرس مشهور شد.

در دوره دوم مجلس از طرف علما به عنوان عالم ترازاول به مجلس شورای ملی راه یافت. از دوره سوم تا پایان دوره ششم توسط مردم تهران به نمایندگی مجلس برگزیده شد که از مهم‌ترین حوادث این دوران جنگ جهانی اول، مهاجرت، مبارزه با قرارداد 1919 و مبارزه با استبداد رضاخان و استعمار انگلیس بود... ترور آیت‌الله مدرس(ره) نیز در دوره ششم اتفاق افتاد.

در دوره هفتم با دخالت رضاخان آرای شهید مدرس خوانده نشد. در سال 1307 هجری شمسی شبانه به خواف تبعید و مدت 9 سال در داخل قلعه‌ای زندانی شد.

سرانجام در مهر 1316 شمسی به کاشمر منتقل شد و در دهم آذر همان سال برابر با 27 رمضان به شهادت رسید و در شهر کاشمر به خاک سپرده شد. 80 سال است که مزار او میعادگاه آزادیخواهان است.