در واقع با توجه به اینکه کشور ما از طریق دریای عمان به اقیانوس هند متصل است و صدها هزار کیلومتر مرز آبی داریم، این امر میتواند از نظر استراتژیکی و سوقالجیشی نه فقط برای منطقه که برای جهان هم مهم باشد، این درحالی است که متاسفانه ما تاکنون از سواحل مکران بهرهبرداری درستی نداشتهایم، حال آنکه میتوانیم از این طریق شرایط ایجاد هزاران شغل در بخشهای صنعت، کشتیرانی، صادرات، صید و صیادی و گردشگری را فراهم کنیم.
اهمیت این سواحل در بحث ترانزیت و صادرات کالا از آن جهت است که وجود بندر شهید بهشتی چابهار باعث میشود مدت زمان رسیدن کشتیهای تجاری به کشورمان نسبت به بندرعباس بیش از 10 ساعت کاهش یابد که این امر مورد توجه و خواست همه کشورهای منطقه و بسیار حائز اهمیت در دنیای تجارت امروز است.
نکته مهم بعدی، ایجاد پتروشیمی در چابهار است که با تاسیس آن، چابهار به منطقهای شبیه عسلویه تبدیل خواهد شد و یکی از قطبهای اقتصاد نفتی میشود.
اما سواحل چابهار ظرفیتهای گردشگری بینظیری هم دارد که در دنیا منحصربه فرد است، مثل سواحل زیبای مرجانی و کوههای مریخی نزدیک سواحل چابهار که میتواند گردشگران زیادی را جلب کند.
همه این ظرفیتها دست به دست هم داده تا سواحل مکران را آماده یک توسعه تمام عیار کند؛ توسعهای که اتفاقا مقام معظم رهبری هم چند سال پیش روی آن دست گذاشته و بارها برآن تاکید کردند. اما این توسعه پس از گذشت سالها هنوز محقق نشده که دلیل آن هم از سوی دولتها، کمبود و نبود منابع مالی عنوان شده است.
البته این ظرفیتهای مهم درصورتی به ثمر خواهد نشست که زیرساختهای آن فراهم شود و یکی از مهمترین این زیرساختها موضوع توسعه راههای هوایی، زمینی و ریلی است که متاسفانه سیستان و بلوچستان در هر سه بخش عقب افتاده است.
در بحث راههای هوایی تنها فرودگاه چابهار، فرودگاه نظامی در کنارک است، درحالی که این منطقه به یک فرودگاه بینالمللی احتیاج دارد که سالهای سال با احداث آن مخالفت میشد. البته در دولت یازدهم، مجوز تاسیس این فرودگاه از طریق پیگیری ستاد فرماندهی کل قوا اخذ شد، اما با توجه به کمبود منابع مالی دولتی، منتظر حضور سرمایهگذار بخش خصوصی هستیم.
درخصوص راه ریلی هم سال هاست ( از دولت هشتم) که بحث ایجاد راه آهن زاهدان ـ چابهار کلید خورده، اما هنوز ریلی روی زمین ننشسته و قطاری تردد نکرده است. رئیس جمهور روز گذشته و در سفر خود به سیستان و بلوچستان اعلام کرد که ساخت این راهآهن به 4000میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که منتظر سرمایهگذاری بخش خصوصی یا فاینانس خارجی هستیم که این خود کار را سخت و زمانبر میکند.
در بحث جادهای هم شاید سیستان و بلوچستان تنها استانی باشد که حتی یک کیلومتر آزادراه ندارد و مقدار بزرگراههای آن هم شاید فقط 250 کیلومتر باشد، در حالی که سیستان و بلوچستان پهناورترین استان کشور است که البته علت این مشکلات و عقب ماندگیها هم همواره کمبود منابع عنوان شده است.
ضربالمثلی در استان ما هست که میگوید «شو رفتن بیبی از بی چادریه»، این حکایت سیستان و بلوچستان است و معنای آن این است که نه تنها دلیل عدم توسعه سواحل مکران که دلیل عقبافتاگی کل استان، نبود و کمبود منابع مالی استان است. در یک مورد که مربوط به سال 95 میشود بودجه عمرانی مصوب استان حدود 2000میلیارد تومان بود که تنها 21 درصد آن اختصاص یافت و آن هم به صورت اسناد خزانه و تو خود بخوان حدیث مفصل از این مجمل.
البته سفر رئیسجمهور میتواند تسهیلگر و منشأ خیر و برکت برای استان باشد، گرچه آن هم بستگی دارد به اینکه بودجهای که ایشان مصوب کرده و از آن سخن میگوید در عمل چقدر تحقق یابد و به استان برسد، زیرا همیشه از بودجههایی که بسته میشود، فقط 30 تا 40درصد آن محقق میشود که آن هم صرف هزینههای جاری میشود.
حسینعلی شهریاری
نماینده زاهدان در مجلس
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد