آتش‌نشانان به تماشای «چهارراه استانبول» نشستند

چهارراه استانبول شاید نتواند بدرستی ابعاد حادثه عظیم و جانسوز پلاسکو را به تصویر بکشد؛ اما به جهاتی قابل ستایش است؛ اول این‌که توانسته در قصه‌ای دلنشین و مردمی، روایتی غیرمستقیم و دور از شعارزدگی در خصوص این حادثه ارائه دهد و همزمان نقبی به اقتصاد و تولید داخلی رو به احتضارمان بزند. دوم و مهم‌تر این‌که جای خالی یک خلأ بزرگ در سینمای ایران را پر کند؛ خلأ پرداختن به حوادث و وقایع مهم اجتماعی، که در سینمای جهان (بویژه هالیوود) جای خود را دارد و در کشور ما آنچنان که باید به آن توجهی نشده است.

اینها که گفته شد جنبه قوت و مثبت فیلم چهارراه استانبول ساخته مصطفی کیایی بود که این روزها در جشنواره فیلم فجر روی پرده رفته است. شاید این نکات مثبت و قوت از دید منتقدان و عموم مردم، چندان قوت به حساب نیاید و حتی قابل بحث و چالش باشد، اما اگر از پنجره چشم آتش‌نشانان و خانواده‌های صبور آنها فیلم را در تالار ایوان شمس مجموعه معاونت فرهنگی ـ اجتماعی شهرداری تهران به تماشا نشسته بودید، جز خوبی و زیبایی نمی‌دیدید؛ همان چیزی که این قشر به تماشا نشستند؛ این را می‌شد از چشمان خیس و سکوت عمیق و نفس‌های در سینه محبوس شده‌شان در بخش‌هایی از فیلم، بویژه صحنه آرام فروپاشی پلاسکو دید.

غروب شامگاه دوشنبه جاری، تالار ایوان شمس، فرش قرمز جشنواره فیلم فجر را برای آتش‌نشانان و خانواده‌های آنان پهن کرده و پذیرای آنان بود با فیلم چهارراه استانبول؛ ابتکار جالبی از معاونت فرهنگی ـ اجتماعی شهرداری تهران که برای اولین بار طراحی و اجرا شده بود.

جشنواره فیلم فجر تاکنون به نوعی برای از ما بهتران بود؛ خبرنگاران و سینمایی‌ها، مدیران و آنان که به نوعی هزینه و وقت ایستادن در صف‌های طولانی باجه بلیت‌فروشی‌های جشنواره را دارند. معاونت فرهنگی ـ اجتماعی شهرداری تهران اما این جشنواره پرشور و حال را به میان خدوم‌ترین و ساعی‌ترین اقشار جامعه آورد که نه خودشان در این جامعه چندان دیده می‌شوند و نه جایی برایشان در این گونه محافل وجود دارد.

نمایش فیلم‌های جشنواره برای خادمین شهر

حجت‌ا... ایوبی، قائم مقام معاون امور فرهنگی، اجتماعی شهرداری در حاشیه اکران فیلم در ایوان شمس و درخصوص طرح اکران فیلم فجر برای خادمین پایتخت به جام‌جم گفت: اقشاری در شهر ما هستند که زندگی سالم، آرام و بی‌دغدغه ما در شهر مدیون زحمات شبانه‌روزی پنهان و پیدای آنهاست؛ کسانی که پررنگ‌تر از همه هستند، اما دیده نمی‌شوند. از سویی جشنواره فیلم فجر از آن جشنواره‌هایی است که همه مردم به نوعی آرزو دارند حتی شده یک‌بار در فضای جشنواره فیلم ببینند. اینها در کنار فرصتی که امسال برای بنده در شهرداری پیش آمده و برای اولین‌بار ایوان شمس در اختیار بنده قرار گرفته بود، این فکر را به ذهنم رساند که خادمین شهر را به طور ویژه ببینیم و فرش قرمز جشنواره را زیر پای آنها پهن کنیم.

ایوبی ادامه داد: بر همین اساس از 23 فیلم جشنواره فجر، 14 فیلم را برای هفت شب انتخاب کردیم تا برای 14 قشر به نمایش بگذاریم؛ اقشاری از رفتگران و پاکبانان گرفته تا زنان سرپرست خانوار و بهبود یافتگان اعتیاد در مراکز اجتماعی و تطهیرکنندگان بهشت زهرا(س).

به گفته وی، تلاش زیادی شده تا برای هر قشر فیلمی متناسب با فضای کاری و زندگی آنها اکران شود، مثل فیلم چهارراه استانبول برای آتش‌نشان‌ها؛ گرچه این ارتباط بین همه فیلم‌ها و همه اقشار برقرار نیست.

هرشب در دو سئانس 18 و 21 دو فیلم برای دو قشر اکران می‌شود و 400 صندلی تالار ایوان شمس میزبان این اقشار، خانواده‌های آنها و مدیران نهاد مربوط می‌شود که انتخاب و ایاب و ذهاب مدعوین به عهده مدیران هر نهاد است و پذیرایی و اکران فیلم هم با معاونت اجتماعی فرهنگی شهرداری.

ایوبی از بازخورد مثبت و استقبال فراوان خادمین شهر از اکران فیلم‌ها هم گفت و یادآور شد، بسیاری از اقشار اولین بار بود که در فضای جشنواره فجر به تماشای فیلم می‌نشستند. برخی‌هایشان حتی اولین بار بود که به سینما می‌رفتند؛ مثل برخی از خانواده‌های رفتگران که شب اول آمده بودند و به ما گفتند که یکی از زیباترین شب‌های زندگی خود را در این تالار سپری کردند؛ یک شب رویایی هم برای آنها و هم برای ما.

معاون فرهنگی ، اجتماعی شهرداری از آرزویش هم به ما گفت؛ این‌که دلش می‌خواسته یک شب میزبان کارتن خواب‌های شهر باشد یا این‌که دوست دارد و تلاش می‌کند این طرح سال‌های آینده و در سالن‌های بزرگ‌تر برای تمام خدومین شهر تکرار شود؛ مثل جمعیت 80 هزار نفری تاکسیران‌های پایتخت که طی روزهای گذشته درخواست کرده بودند پایشان به این فرش قرمز باز شود و اما در شرایط و امکانات موجود، امکان عملی‌شدن خواسته بحق‌شان وجود ندارد.

ایوبی اجرای این طرح را یک کار سمبلیک، نمادین و تلنگری دانست برای اهالی فرهنگ و هنر،و شهروندان و مردم تا بهوش باشند اقشاری در این شهر هستند که امنیت، آرامش، نظافت و زندگی مان مدیون آنهاست، هرچند دیده نمی‌شوند.

از زبان یک آتش‌نشان

مسعود شاه‌بیک، آتش‌نشان ایستگاه شماره ده در محله گیشاست. او هم دوشنبه‌شب مهمان تالار ایوان شمس بود و تماشاگر چهارراه استانبول.

شاه‌بیک به ما گفت به یک ربع آخر فیلم رسیده اما همین قدر هم برایش جذاب بود و تماشایی. او هم از این‌که در این فیلم به آتش‌نشان‌ها پرداخته شده و این قشر دیده شده و هم از طرح خوب و جالب توجه شهرداری تهران ابراز رضایت و خرسندی کرد و افزود: طرح شهرداری که برای اولین‌بار اجرایی شده، خوب است و قابل تقدیر و چه بهتر که پایدار باشد و هم در طول سال و هم سال‌های بعد با اجرایی شدنش قوت قلبی باشد برای خادمان مظلوم و بی‌حاشیه شهر.

استقبال خوب قشر زحمتکش

مصطفی کیایی هم فیلم خود را در کنار خانواده‌های آتش‌نشان به تماشا نشست. کیایی به جام‌جم گفت که آتش‌نشان‌ها و خانواده‌هایشان استقبال خوبی از فیلم کرده‌اند و با احساساتی شدنشان، او را هم تحت تاثیر قرار داده‌اند.

برای او هم طرح شهرداری جالب توجه بود و جالب‌تر این‌که توانسته ارتباطی با این قشر زحمتکش و ایثارگر جامعه برقرار کند و به سهم خود نگذارد پلاسکو و جانفشانی آتش‌نشانان شهید آن به فراموشی سپرده شوند، دل‌نگرانی‌ای که اتفاقا در آخرین ثانیه‌های فیلم، آن را در دیالوگ بازیگرانش جا داده است.