سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
جدال بین تولیدکنندگان و کارخانهها برای تصاحب این تابلوها بخصوص در مناطقی که پرتردد هستند، از عواملی است که باعث شده شرکتهای مختلفی به عنوان مراکز تبلیغاتی شکل بگیرند و هر یک با هزینههای گوناگونی فضا را برای این تبلیغات که خواه ناخواه در ذهن عابران حک میشود، فراهم کنند.
این اتفاق باعث شده به خاطر اضافه شدن تعداد بیلبورهای موجود، چالشی تحت عنوان مدیریت و نظارت به این حجم از تبلیغاتی که در همه جا خودنمایی میکنند، ایجاد شود. تبلیغاتی که به طور حتم هر یک از ما روزانه با آن روبه رو میشویم و حتی اگر به آنها توجه هم نکنیم، باز هم شمایی از آن در خاطرمان میماند.
اینجاست که شیوه نظارت، انتخاب محصولاتی که قرار است در معرض دید عموم قرار بگیرد و حتی ایرانی یا خارجی بودن آن مهم میشود. اما این اتفاق چطور رخ میدهد؟
مهرشاد کاظمی، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی تهران در گفتوگو با جامجم میگوید وزارت فرهنگ و ارشاد روی این قضیه نظارت کامل دارد و بعد از آن که مجوزی را به شرکتی میدهند، در ادامه متقاضیان حضور روی بیلبوردها باید از طریق این مراکز اقدام کنند. با این حال کانونهایی که مجوز دارند نیز همچنان تحت نظر وزارت ارشاد کارشان را ادامه میدهند.
این یعنی هر تبلیغی که اتفاق میافتد بعد از درخواست به کانونها از طریق این مراکز به وزارت ارشاد ارائه میشود و در آنجا کارشناسان آنها هستند که تصمیم نهایی را میگیرند و مجوز تبلیغات بیلبوردی را صادر میکنند.
در کنار بحث مجوز، موضوع دیگری که بخصوص امسال به دلیل سال حمایت از تولید داخلی مطرح میشود، این است که آیا در حوزه تبلیغات گسترده شهری، فکری برای این دست تولیدات و حمایت بیشتر از آنها شده است یا خیر؟ چرا که کم و بیش در بین کالاهای ایرانی، اجناس خارجی مختلفی روی این تابلوهای عظیم ثبت شده که البته آنطور که از شواهد بر میآید، این کالاها هم دارای مجوز هستند.
کاظمی در این باره هم به جامجم میگوید: ما فقط در حوزه محتوا نظارت داریم و در بحث حمایت مثل اختصاص بودجه به تبلیغات ایرانی و ... دخالتی نداریم، چون این شرکتها و کانونهای تبلیغاتی هستند که در حوزه مالی تصمیم میگیرند و به ارشاد ارتباطی ندارد. اما از سوی دیگر در راستای حمایت از کالای ایرانی، محدودیتهایی در ارائه مجوز به کالاهای خارجی داریم.
وجود یک کالای خارجی مشابه در بین تولیدات داخلیمان از نمونههایی است که به آن مجوز داده نمیشود. با این حال شاید این سوال ایجاد شود که چرا همچنان کالاهایی را در سطح شهر میبینیم که هم مشابه دارند و هم با نام همان برند خارجی تبلیغ میشوند؟ این موضوعی است که کاظمی آن را اشتباهی میخواند که بین بیشتر مردم وجود دارد. آنطور که مهرشاد کاظمی به جامجم میگوید، گاهی پیش میآید که برخیها نمیدانند فلان برندی که تبلیغ میشود به دلیل آن که در ایران ساخته و مونتاژ میشود، ما آن را ایرانی میدانیم، چرا که در غیر این صورت حتی پراید هم ایرانی نیست، چون برخی از قطعاتش از خارج میآید. در واقع مساله مهم برای ما این است که سرمایهگذاری هزینه کرده و به واسطه آن کارگر ایرانی مشغول به کار شده، حالا نام آن کالا میتواند خارجی هم باشد. اما کسانی که این روند را ندارند و فقط واردات انجام میدهند، میتوانم بگویم که تقریبا به هیچکدام از آنها مجوز داده نمیشود.
کاظمی در پاسخ به این سوال که گاهی شاهد اعطای مجوز به این دست کالاها هم هستیم، میگوید: گاهی تبلیغاتی در این فضا که کالایی وارد شده باشد هم داریم، اما ترجیحا آنها طبق قانونی که وجود دارد،نمیتوانند هر جایی تبلیغ کنند و به شکل محدود در خیابانهای فرعی و فضاهایی که کمتر دیده میشوند، این کار را میکنند.
با این حال گاهی خطاها و بیقانونیهایی هم در این میان اتفاق میافتد که به گفته مهرشاد کاظمی به واسطه حضور بازرسها در سطح شهر کنترل میشود، البته که نظارت بر بیش از 2000 بیلبورد، کار سادهای نیست.
مهرشاد کاظمی درباره حضور کالاهای ایرانی برای دریافت این امکان به جامجم میگوید: متأسفانه شرکتهای ایرانی کمتر سراغ این دست تبلیغات میآیند و از آنجا که بعضی از آنها وضعیت خوبی هم ندارند، کمتر به فکر این فضاها هستند. با این حال تابلوهای موجود در نهایت باید پر شوند، چرا که هر مرکزی تعدادی از بیلبوردها را از سازمان زیباسازی اجاره کرده و باید پول آنها را هم بپردازد، اما تولیدکنندگان ایرانی کمتر تبلیغ میدهند و از سوی دیگر همزمان برخی از کالاهای خارجی متقاضی بیلبورد هستند. اینها مشکلاتیاند که در این مسیر وجود دارد.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی برای استقبال بیشتر از کالاهای ایرانی هم از مسائلی گفت که اخیرا با مدیر اداره استاندارد دربارهشان صحبت داشته، او درج نشان استاندارد را برای ایجاد حس اطمینان بیشتر از سوی مردم یکی از راههایی میداند که میتواند به تبلیغات آن هم کمک کند.
کاظمی میگوید: باید قبول کنیم هنوز برخی از تولیدات ایرانی بین مردم جا نیفتاده و این که چرا آنها کمتر به این سمت میآیند، مسالهای است که باید بیشتر به آن پرداخته شود، اما طبق صحبتی که با مدیر کل استاندارد داشتیم، اعلام کردیم وجود نشان استاندارد برای کالاهای مورد تائید میتواند اطمینان بعد از فروش را برای خریدار ایجاد کند و به تبلیغات آن هم کمک کند، به همین دلیل قرار است برنامه مشترکی را با استاندارد داشته باشیم تا کالاهای مرغوب را معرفی کنیم.
فاطمه شهدوست
روزنامهنگار
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد