روایت دیپلمات سابق درباره نجات مادرش از مهلکه میدان ژاله/ اصلی‌ترین علت شکل‌گیری قیام 17 شهریور

حسین شیخ السلام در گفت‌وگو با جام جم آنلاین با بیان اینکه خانه پدری ما در خیابان ایران نزدیک میدان ژاله سابق و شهدای امروزی یعنی محل واقعه 17 شهریور است، اظهار داشت: من روز قیام 17 شهریور در خارج از کشور مشغول تحصیل بودم اما مادرم «زهرا یوسف زنجانی فرد» باهدف لبیک به ندای امام، همراهی با دیگر مردم انقلابی و نیز در پاسخ به فراخوانی که اسلام برای مبارزه با ظلم و ستم سلطنت داده است از شرکت‌کنندگان فعال در این رویداد مهم سیاسی بود.

وی بابیان اینکه ایشان بسیار نگران جوانان دربند ساواک و زندان‌های ستم‌شاهی بودند به نقل از مادر خود به‌عنوان شرکت‌کننده و شاهد عینی ماجرا 17 شهریور 57 را اتفاقی خودجوش و برگرفته از بطن مردم و اتحاد آن‌ها علیه استبداد شاه دانست و افزود: آحاد ملت بر اساس تکلیف دین و وظایف مذهبی خود چنین رویدادی را رقم زدند. به‌طوری‌که مثلاً برخی از شرکت‌کنندگان از سایر شهرهای کشور مراسم چهلم جان‌باختگان خود توسط مأموران امنیتی رژیم را در غالب تظاهرات و اقدامی اعتراض‌آمیز در این روز برگزار کردند.

شیخ‌الاسلام ادامه داد: مادرم تعریف می‌کرد وقتی مأموران شروع به تیراندازی مستقیم به روی مردم کردند طبیعتاً میدان نبرد نظامیان و غیرنظامیان حالت مغلوبه پیداکرده و مردم به هر طرف متواری می‌شوند؛ اما ایشان خیلی از نقش جوانان در نجات مردم تعریف کرد. زمانی که شلیک گلوله آغاز می‌شود دو تن از جوانان حاضر درصحنه مادر من را به داخل یک جوی آب هل می‌دهند و همان جوی آب به‌نوعی سنگر و سپر دفاعی او می‌شود. بعد تعدادی دیگر از جوانان ایشان را به خانه امنی واقع در کوچه قادری جنب مسجد علی بن موسی منطقه شهدا مخفی می‌کنند؛ بنابراین نقش جوانان را دراین‌بین در حفظ بانوان و نوامیس ما در رخدادهایی ازاین‌دست باید موردستایش قرارداد.

شیخ‌الاسلام در ادامه تصریح کرد: بسیاری از انقلابیونی که در روز 17 شهریور در خیابان ژاله و میدان‌ها اطراف آن به خیل عظیم مردم پیوستند با وضو و غسل شهادت آماده شهادت بودند چون می‌دانستند احتمال درگیری و تیراندازی نیروهای امنیتی فراوان است. این همان چیزی بود که حضرت امام (ره) رهبر نهضت انقلاب اسلامی می‌خواست؛ یعنی تعالی و متکامل شدن مسلمان ایرانی درراه مبارزه با جور و ستم دستگاه حاکمِ. کاملاً واضح است وقتی فردی با وضو و غسل پا از خانه بیرون می‌گذارد و به میدان مبارزه با دشمن می‌رود به بسیاری از جهات تکامل‌یافته است.

مشاور پیشین وزیر امور خارجه کشورمان جمعه خونین شهریور سال 57 را صف‌آرایی تمام‌قد مردم حق‌طلب در برابر شاه و صف‌آرایی تمام‌عیار دیکتاتوری پهلوی به همراه آمریکا و اسراییل در مقابل اراده مردم خواند و گفت: بدون تردید کشتار مردم در این با مدیریت پس پرده سرویس‌های جاسوسی آمریکا و اسراییل و صحنه گرایی نیروهای شاهنشاهی رخ داد و چون این قدرت‌ها هیچ‌گاه صلاح مردم ایران را نخواسته و نمی‌خواهند به شاه دستور دادند تا نیروهای وی به‌سوی مردم آتش گشوده و شاه هم با سرسپردگی تام خود این دستور را به اجرا درآورد.

وی برگزاری دونماز جماعت مهم یکی نماز عید فطر به امامت شهید مفتح و دیگر نماز ظهر و عصر به امامت مرحوم طالقانی در روزهای قبل از 17 شهریور را در این قیام مردمی مؤثر دانست و ابراز داشت: به‌هرحال این‌گونه از اقدامات از سوی علمای اسلام که مورد وثوق مردم در جامعه هستند یادآور جمله معروف امیر مؤمنان علی (ع) در نهج‌البلاغه که می‌فرمایند یدالله مع الجماعه (دست خدا با جماعت است) است و در پایداری و مقاومت مردم در برابر نظام طاغوت متجلی می‌شود. وقتی مردم این وحدت و یکدلی را بین خود می‌دیدند در مبارزه با دشمن به این نتیجه رسیدند که یک تانک حداقل 20 نفر را شهید می‌کند اما زمانی که صدها هزار نفر علیه استبداد شاهنشاهی به خیابان می‌آیند همه تانک‌ها را له می‌کنند و دیدیم که در رخداد مهم 17 شهریور این اصل تحقق پیدا کرد.

محمدرضا شجاعیان/جام جم آنلاین