جامجم آنلاین: رزمایش اقتدرا عاشورایی بسیج امروز با حضور 700 هزار نفر از بسیجیان سراسر کشور برگزار شد، نقطه اوج رزمایش امروز دیدار 100 هزار نفر از بسیجیان در ورزشگاه آزادی با مقام معظم رهبری بود.
به این مناسبت به سراغ داود گودرزی رئیس سابق سازمان بسیج دانشجویی رفتهایم و با او در خصوص زمینههای فعالیت بسیج در سالهای اخیر و همچنین نقشی که این نهاد میتواند در شرایط جنگ اقتصادی کشور داشته باشد گفتوگو کردهایم که در ادامه میآید.
بسیج قرار بود در چه عرصههایی حضور داشته باشد؟
حضرت امام خمینی (ره) چون حکومت ما را یک حکومت مردمی میدانست به این معنا که قرار بود مردم حداکثر نقش را در اداره کشور داشته باشند و همین موضوع را در ساختار بسیج نهادینه کردند، یعنی بسیج را ایجاد کردند که مردم در قالب سازماندهی بسیج بتوانند ایفای نقش حداکثری خود در اداره کشور را داشته باشند و این یکی از وجوه امتیاز جمهوری اسلامی و مردمسالاری دینی نسبت به دموکراسیها مردمی است.
در کشورهای غربی مشارکت مردم در پای صندوقهای رای است، انتخاباتی برگزار میشود و تمام منتها، اینجا در مردمسالاری دینی اینکه امام فرمودند همه چیز دست مردم است و مردم هستند که سرنوشت خود را تعیین میکنند یعنی علاوه بر انتخابات و مشارکت در فرآیندهای سیاسی کشور، مردم توسط بسیج وارد عمل میشوند و امام بسیج را ایجاد کردند تا مردم اقشار مختلف مردم مانند دانشجویان، اساتید، دانشآموزان و غیره متشکل شوند و برای سازندگی کشور ایفاق نقش کنند و در ادامه مقام معظم رهبری هم با همین نگاه تعاریف متعددی از بسیج ارائه کردند که همه آنها در همین راستا مشخص میکند بسیج آن مجموعه زنده و پویای نظام است که کجرویها را میبیند و اصلاح میکند، بسیج به کمک نظام میآید، اولویتهای کشور را شناسایی میکند و خدمت میدهد، هر کسی دل در گرو این نظام دارد بسیجی است، هرکسی مردم و پیشرفت کشور را دوست دارد بسیجی است و در واقع آقا یک دایره وسیعی از بسیج و بسیجی را تعریف کردند و بعد هم اعلام کردند میدانهای متعدد علم، سیاست، دینداری، فرهنگ، اقتصاد و دیگر عرصههای کشور، عرصه خدمت بسیج است.
خلاصه اینکه مرزی بین بسیج و مردم وجود ندارد، اینگونه نیست که ما یکسری نهادهای حاکمیتی، بسیج و مردم داریم نه بسیج همان مردم است که سازماندهی میشود تا نقش بهتر، مهمتر و بیشتری ایفای کند. اینکه عدهای در ذهن خودشان تصویر دیگری از بسیج دارند اهمیت ندارید، ما باید آن تصویری که بنیانگذار بسیج برای بسیج ارائه کرده است را ببینیم و همان را تبیین و دنبال کنیم؛ ناظر به همین فلسفه بسیج باید در همه عرصههای کشور حضور داشته باشد و همه عرصههای کشور را با تفکر خود بسازد.
بسیج یک تفکر و یک فرهنگ است، آقا فرمودند بسیجی بودن به داشتن کارت عضویت نیست به داشتن تفکر است، اینکه این تفکر به پایههای دینی استوار است یعنی دیندار است، این تفکر پیشرفت کشور را اولویت میداند و حاضر است برای پیشرفت این کشور و خدمت به مردم در همه عرصهها جانفشانی کند از عرصههای بینالملل و دیپلماسی تا عرصه موشکی، صنایع، کارمندی، کارگری، دانشگاهی، جنگ، تولید علم، نظامی، دفاع، امنیت و غیره یعنی در همه جا میتوان این تفکر را حاکم کرد، این تفکر، تفکری است که ارزشهای اخلاقی بر آن حاکم است، مبانی دینی محکم دارد، دلسوز مردم است، از بالا به پائین به مردم نگاه نمیکند و خود را قیم مردم نمیبنید، خودش را خادم میبیند و برای اینکه جامعه رشد کند و به پیشرفتهای مادی و معنوی برسد جانفشانی میکند و از همه چیز خود میگذرد. این تفکر را میتوان در آن کسی که کارگر است تا آن کسی که مدیر کارخانه است، مهندس است، یا در دانشگاه درس میخواند، درس میدهد یا معلمی میکند دید.
از ابتدای انقلاب تاکنون چه مقدار تفکر بسیجی در جامعه عملیاتی شده است؟
یک عده در این چهل سال نگاه امام و فرمایش مقام معظم رهبری را دنبال کردند و دستاوردهای بسیار زیادی بدست آوردهاند؛ از اردوهای جهادی که اخیرا رشد مضاعفی پیدا کردهاند تا فعالیتهای متعددی که در کشور میبنیم یا عمده پیشرفتهای علمی کشور ما حصل همین نگاه است؛ اگر ما امروز به موشکهای خود میبالیم و چهارمین قدرت موشکی دنیا شدهایم به دلیل همین نگاه بسیجی است اگر ما انرژی هستهای داریم، رویان داریم و در رشتههای مختلف جز کشورهای برتر هستیم بر اساس همین نگاه هست، با همین تفکر است که ما رشد پیدا کردهایم منتها در این سالها جاهایی عدهای اینگونه به بسیج نگاه نکردند و زاویه گرفتند و تصاویر دیگری از بسیج ارائه کردند، اینها تلاش کردند بین بسیج و مردم مرز قائل شوند و ضربه زدهاند.
در این سالها نمونههای موفقی از فعالیتهای بسیج داشتهایم، بسیجیها کارهای جهادی زیادی در مناطق محروم انجام میدهند، در زلزله کرمانشاه، بجنورد، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و در همه جاهایی که سیل و زلزله و دیگر بلایای طبیعی اتفاق افتاده بود و در جاهایی که از قبل محرومیتهایی وجود داشته، کارهایی که بچههای بسیجی در اردوهای جهادی انجام میدهند فوقالعاده بوده است؛ در مدت زمان کوتاه با کمترین هزینه خانههای مردم را میسازند تا نمونهای باشد که مسئولین بروند و ببینند و همین را الگوی خود قرار دهند، اینها ظرفیتها و اتفاقات مثبتی که اخیرا ایجاد شده و در رزمایشی که اخیرا انجام شد هم بخشی از کارها توسط بسیجیان انجام شد و در این مدت کارهای جهادی زیادی را انجام دادند؛ بسیجیان با این کارها نشان دادند علیرغم اینکه دشمن به دنبال ایجاد یاس و ناامیدی در جامعه است با امید بلند میشوند و یک فعالیت جهادی انجام میدهند و این نشان میدهد هم امید و نشاط در جوان ایرانی وجود دارد و هم جای کار؛ این کارهایی که بچهها انجام میدهند باید الگو باشد و مسئولین میتوانند بیایند ببینند و حداقل این تفکر را در خودشان ایجاد کنند، در مرحله بعد هم از کسانی که این تفکر را دارند حمایت کنند و به بچههای بسیجی میدان دهند تا در عرصههای مختلف کشور وارد شوند. ما به عنوان جمهوری اسلامی ایران با تجربه گرانبهایی که در دفاع مقدس پیدا کردیم و با این تجربهای که از 40 سال گذشته داریم نباید اقتصاد و معیشتمان اینگونه دچار تزلزل باشد که چهارتا دلال بخواهند ارز را بالا و پائین کنند و مردم را دچار التهاب کنند؛ میتوان خیلی راحتتر کشور را اداره کرد ولی شرط آن همین تفکر بسیجی است.
تفکر بسیجی در جنگ اقتصادی چگونه میتوان نقش داشته باشد؟
جنگ اقتصادی زمینههایی دارد که برخی از این زمینهها مانند رونق دادن به تولید، صنعت، کشاورزی ایجابی است تا اشتغال کشور راه بیافتد و با تولید ثروت، رفاه را برای کشور به وجود بیاورد. برای ایجاد این مساله ظرفیتهای بالقوهای در کشور وجود دارد که کم هم نیست و شاید ما در دنیا جزء معدود کشورهایی باشیم که همه آن چیزی که یک اقتصاد پویا نیاز دارد داریم؛ زمین حاصلخیز، تنوع آب و هوایی، معادن، نفت، گاز، جوان تحصیلکرده، علم و تکنولوژی را درکنار همت جوانان و نقدینگی داریم، یعنی هر آن چیزی که نیاز هست را داریم، در این شرایط نیاز به یک مدیریت جهادی داریم تا دلسوزانه بنشیند بررسی کند و کارشناسان را به کار بگیرد ببیند در هر استانی و شهری چه ظرفیتهایی دارد و چگونه میتواند این ظرفیتها را کامل کند. مثلا چرا ما الان باید در کشور مشکل برق داشته باشیم؟ در هر استانی به یک روش میتوان برق تولید کرد یک جا با آب، یک جا با باد، یک جا با سوختهای فسیلی و دیگری خورشید، در این کشور پهناور خداوند همه نعمتها را داده است و نباید مردم در تابستان مشکل بیبرقی داشته باشند، حال چرا نشده است؟ این سوال در ذهن مردم وجود دارد که چرا شما موشک را میتوانید تولید کنید ولی پوشک را هنوز نتوانستهاید؟ جواب آن این است که ما آن جایی که با تفکر بسیجی و انقلابی پای کار ایستادیم و خودمان را وقف مردم و کشور کردیم موفق شدیم کارهای امثال تهرانی مقدم، شهید کاظمی، احمدی روشن و دیگران نمونه این موضوع است ولی آن جایی که به این موفقیتهای نرسیدیم به دلیل این بوده که دنبال منافع شخصی، مباحث گروهی، باندی، قبیلهای و غیره خود بودیم، منافع فرد و قبیله را بر کشور ترجیح دادیم و گفتیم این حزب ماست، همین مساله موجب شده تا حال روز صنایع دیگر ما مانند نفت و خودرو به این وضع برسد. کشور همین کشور است، رهبر و منابع هم که مشترک هستند، مردم که همین مردم هستند ولی چگونه میشود که در خارج از مرزها امثال حاج قاسم سلیمانی میتوانند دشمن را شکست دهند ولی در داخل ما نمیتوانیم یقه یک عده مفسد اقتصادی را بگیریم؟ دلیلش این است که ما در آنجا رفتار انقلابی و بسیجی داشتیم ولی در اینجا نداشتهایم.
در عرصههای ایجابی جنگ اقتصادی میتوان از بسیج استفاده کرد؛ ما باید بررسی کنیم ظرفیتهای هر استان و شهر چیست؟ نیازمندیهای کدام است؟ و چگونه میتوان اقتصاد مولد را در هر شهر، روستا و استان به وجود آورد. در یک جا ظرفیت باغبانی است، یک جا هم ظرفیت نفتی یا دریایی داریم باید از هرکدام با توجه به نیازی که وجود دارد و ظرفیتی که هست استفاده کنیم.
کارشناسهای متخصص بحث اشتغال میگویند کشوری که ساحل دریا دارد اصلا نباید بیکار داشته باشد همچنین کارشناسهای دیگر میگویند در موضوع پتروشیمی آنقدر ظرفیت برای اشتغال وجود دارد که فقط و فقط با پتروشیمی میتوان بالای چند میلیون شغل ایجاد کرد، حالا ما که هم ساحل دریا داریم، هم نفت و هم پتروشیمی، چرا باید معطل درب قوطی یا فلان قطعه باشیم؟
امروز باید ببینیم کدام صنعت، وابستگی دارد یا کدام قطعه را نداریم، از طرف دیگر دانشجویان، اساتید بسیجی و و شرکتهای دانش بنیان راهاندازی شدهاند باید به دولت طرح و ایده بدهند که ما حاضریم این قطعه را تولید کنیم و وابستگی را کم کنیم.
دولت میتواند با این نقدینگی که داره این بلاها را سر کشور میآورد به جای رفتن بدنبال توتال و دیگران به مردم میدان بدهد، مردم هر استانی یک چاه نفت را بخرند و کار کنند؛ اینکه سکه یا پراید میفروشیم اینقدر صف میشود نشان میدهد که نقدینگی وجود دارد اما مدیریت این پول وجود ندارد.
به غیر از کارهای ایجابی در جنگ اقتصادی جاهایی هم باید کارهای سلبی انجام داد که در اینجا باید موانع از جمله بحث مفاسد اقتصادی را برداریم که اینجا هم محل یک میدان دادن به تشکلها و بچههای بسیجی است که بیایند تحلیل کنند کجا این مبارزه با فساد ایراد دارد.
در جنگ اقتصادی سالمسازی اقتصاد در کنار پرداختن به تولید و اشتغال و رفع موانع مهم است. حال دولت هم جنگ روانی رسانهای راهانداخته و بخشی از این التهاب بازار مربوط به همین جنگ روانی است. در تمام این مسائل جوانان و دانشجویان میتوانند ما وارد عرصه شوند و این مسائل را حل کنند.
تقابل با جنگ اقتصادی دشمن در یک جمله اقتصاد مقاومتی است. این اقتصاد مقاومتی را مقام معظم رهبری چندین بار تبیین کردهاند و اینطور نیست که دولت و مسئولین ندانند میخواهند چه کار کنند. راه مشخص است و راهکارها خیلی استخراج شده و جایی که نیست باید میدان داد و پروژه تعریف کرد و مراکز پژوهشی و تحقیقاتی این کارها را انجام دهند و همه این موارد با میدان دادن به بچههای بسیج شدنی است، موضوعی که خیلی کار سخت و پیچیدهای نیست.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد