آمریکا بر ماهیت کمونیسم و ضعف دولتمردان مسکو سوار شد/ ترامپ ایران را با کره شمالی و شوروی اشتباه گرفته!

شعیب بهمن در گفت وگو با جام جم آنلاین با اشاره به سالروز کنار گذاشتن نیکیتا خروشچف از رهبری اتحاد جماهیر شوروی بیان کرد: بحث رهبری در اتحاد جماهیر شوروی همواره با چالش‌های متعددی روبرو بود. این موضوع که چه کسی در جایگاه رهبری و اداره کشور قرار بگیرد، همواره یکی از مشکلات داخلی این کشور به شمار می‌رفت. درنتیجه این مسئله به رقابت‌های درون حکومتی منجر شد، درواقع یک رقابت سرسختانه در اتحاد جماهیر شوروی شکل گرفت که چه کسی رهبر شود همواره به‌ عنوان یک چالش مطرح می‌شد. لذا مسئله رهبری همیشه در اتحاد جماهیر شوروی محلی برای منازعات داخلی و در عین محلی برای حال سوءاستفاده رقبای بلوک غرب آن زمان ازجمله آمریکا محسوب می‌شد.

وی افزود: در مورد خروشچف همین وضعیت وجود داشت. وی زمانی روی کارآمد که فضای دگرگونی و «استالین زدایی» در اتحاد جماهیر شوروی وجود داشت. آن زمان وقت کنار زدن ایده‌های استالینی بود. اقداماتی که خروشچف در راستای اصلاحات سیاست داخلی و خارجی انجام داد به مذاق حزب مرکزی اتحاد جماهیر شوروی خوش نیامد و باعث ایجاد نارضایتی شد. در اصل مشکلی اصلی حاکمیت شوروی سابق، رهبری و تعیین جانشین برای آن بود کما اینکه تا زمان روی کار آمدن گورباچف هم این معضل ادامه پیدا کرد. درمجموع فردی که بر مسند کار قرار می‌گرفت، گرایش‌های شخصی او تأثیر زیادی در نحوه رهبری کشور داشت. دوره هر یک از این سردمداران از استالین گرفته تا خروشچف و گورباچف ویژگی‌ها و آسیب‌های خودش را به همراه داشت.

کارشناس مسائل روسیه به بحران‌های موجود در نحوه اداره کشور توسط رهبران حزب کمونیست پرداخت و گفت: یک نکته درباره فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی وجود دارد. اگرچه آمریکایی‌ها برای تحقق این امر تلاش زیادی کردند و ایده فروپاشی را از خیلی وقت پیش دنبال می‌کردند، اما واقعیت این است که آن‌ها تنها عامل نبودند. آمریکا عامل تسریع بخش بود و تبلیغات گسترده‌ای پیرامون این قضیه انجام داد. آن‌ها درواقع در نقش کاتالیزور عمل کردند. به‌بیان‌دیگر فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به دلیل اصلاحاتی بود که گورباچف ترتیب داد و نتوانست آن اصلاحات را مدیریت کند.

شعیب ادامه داد: زمام امور از دست گورباچف دررفته بود. چون او وظیفه حراست از میراث نامیمون رهبرانی چون خروشچف را بر عهده داشت، به‌گونه‌ای که اصلاحات خروشچف و افراط وی در نزدیکی به غرب موجب رخنه سیاسی در کشور شده بود. حال باید گورباچف هم بر مشکلات معیشتی مردم و دفاع از ماهیت روبه‌زوال کمونیسم می‌پرداخت و هم مانع از نفوذ غرب به ‌ویژه لیبرالیسم آمریکا در میان توده‌های مردم می‌شد.

وی تصریح کرد: ایالات ‌متحده آمریکا نیز بر اساس سیاست‌های خارجی به ‌عنوان یک ‌قطب جهان مطرح بود و حالت تمامیت‌خواهی داشت. این دولت حاضر نبود قدرت‌های دیگر جهان هرچند کوچک را بپذیرد. هر کشوری که دیدگاه متفاوتی نسبت به آمریکا داشته باشد یا بخواهد سلطه‌طلبی آن‌ها را زیر سؤال ببرد، قطعاً از طرف آمریکا با چالش روبرو می‌شود. در چنین فضایی مقامات آمریکایی هم از ضعف داخلی و مشکلات مملکت‌داری رهبران شوروی سابق استقبال کردند و در اصل برقراری مراوده با خروشچف را که تمایل به نزدیکی با غرب داشت، کلید زدند تا هم وی را مجبور به عقب‌نشینی از سیاست‌های حزب کمونیسم کنند و هم زمینه فروپاشی نظم را به وجود آوردند.

شعیب خاطرنشان کرد: یکی از علل اصلی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق این بود که کمونیست‌ها روی کار آمدند تا دیگر ارکان ایدئولوژیک را از بین ببرند و به دنیا بگویند تنها چنین نظامی است که نجات‌بخش مردم از مشکلات و گرفتاری‌ها است. آن‌ها ناگریز بودند که به هویت کمونیستی تکیه کنند و زمانی متوجه اشتباهات پی‌درپی خود شدند که هیچ راهی جز اجرای اصلاحات و عدول از کمونیسم را نیافتد. البته بازنگری آن‌ها کاملاً غلط بود چون هم می‌خواستند ساختار را حفظ کنند و هم با غرب در تعامل قرار گیرند و به دلیل ماهیت مارکسیستی لامذهب جمع این دو در یک ظرف امکان‌پذیر نبود.

کارشناس مسائل روسیه در تکمیل واکاوی خود از شکست رهبران کمونیست ابزار کرد: امام خمینی (ره) به‌عنوان بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران در آن نامه مشهور خودشان به گورباچف تأکید فرمودند «دین باید در اتحاد جماهیر شوروی احیا شود». اما این تذکر جدی موردتوجه قرار نگرفت و کمونیست از هم فروپاشید.

شعیب بهمن با نگاهی به سیاست خارجی ایلات متحده در عصر حاضر در قبال کشورهایی که با سیاست‌های او همسو نیستند، گفت: امروز هم ترامپ تمایل دارد که به این فکر کند جمهوری اسلامی ایران در صورت اعمال فشار بیشتر مثل کره شمالی حاضر به مذاکره شود. این در حالی است که او نمی‌تواند درک کند که پشت سر ایران ایدئولوژی دیگری قرار دارد که نه کره شمالی، نه چین و نه اتحاد جماهیر شوروی سابق این ایدئولوژی را ندارند. این ایده اصلی، دین است و به ایران اجازه نمی‌دهد در برابر فشارها تسلیم شود و شروط آمریکا را بپذیرد. ترامپ فکر می‌کند با اعمال تحریم‌ها فشار بیشتری به ایران وارد می‌کند. اما مسئله این است که انقلاب اسلامی ایران هویت دینی داشت و بخش اعظم آن متشکل از اندیشه‌های امام خمینی(ره) بود. این اندیشه‌ها در سنن، آداب و فرهنگ ایران ریشه دارد و تغییرپذیر نیست.

وی در خاتمه افزود: گورباچف بعدها و پس از فروپاشی شوروی اعتراف کرد، اگر به نامه حضرت امام (ره) توجه می‌کرد، از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی جلوگیری می‌شد. چنین اذعانی ما را به این درک می‌رساند که این تفکر و عقیده است که پیروز می‌شود. در طول سال‌های گذشته آمریکا سعی کرده به طریق اشاعه ایدئولوژی لیبرالیسم به جنگ با ایران بیاید اما از این مسئله غافل است که پشت سر ایران هدایت‌های رهبری معظم انقلاب اسلامی برگرفته از آموزه‌های اسلامی قرار دارد و همچون نظام‌های غیردینی نمی‌توان فروپاشی را به آن تعمیم داد.

محمدرضا شجاعیان/ جام جم آنلاین