روز مهندس، روز تجلی علم، خلاقیت و فناوری

به گزارش جام‎جم آنلاین ،‌ در رابطه با خواجه نصیرالدین طوسی می‎توان به تفصیل صحبت کرد، آثارش را مورد تحقیق قرار داد و علم این دانشمند بی‎نظیر ایرانی را با علم روز دنیا مورد مقایسه قرار داد. خواجه نصیرالدین طوسی سرمنشا علم در زمینه‎های مختلفی بود و جریان‎های فکری ، علمی و اخلاقی متعددی را به وجود آورد. او چهره‌ای شاخص و ممتاز بود که نظیرش در تمام سده‎های پیشین مشاهده نشد.

در حالی که می‏توان ساعت ها درباره نوع فلسفه این فیلسوف و همه چیز‎دان ایرانی بحث داشت و درباره آثار جاودانه‎اش صحبت کرد از جنبه دیگری به سالروز تولد او نگاه می‎کنیم، روزی که به افتخارش «روز مهندس» نامیده شده است. مهندس کیست؟ چرا اهمیت دارد و چرا باید یک روز برای گرامیداشتش در نظر گرفته شود؟

برای مهندس تعاریف متعددی وجود دارد. یک مهندس آمیخته‎ای از علم، فن‎آور‎ی، خلاقیت، کوشش و بدیع بودن است. یک مهندس بسته به اینکه در کدام شاخه تحصیل کرده به ارتقای سطح کیفی زندگی کمک می‎کند و تفکرات خود را در زمینه‎های مختلف جاری و ساری می‎سازد. مهندس از لحاظ سطح علم دارای جایگاه بالایی است و آنچنان اهمیت دارد که بسیاری از والدین تمایل دارند فرزندشان در یکی از رشته‎های مهندسی تحصیل کند.

بدون مهندس ، یک جامعه دارای ظاهری مدرن نخواهد بود و ساختار آن با مشکلات عدیده مواجه خواهد شد. فقدان خدمات مهندسی منجر به پیش آمدن مشکلات متعدد در زمینه‌های پزشکی خواهد شد و صنعت نیز کاملا موجودیت خود را از دست می‎دهد.

جامعه بدون مهندس مانند یک آبادی بدون آب است. سهولت در رفت و آمد، دستیابی به حمل و نقل آسان، تولید انواع مواد غذایی، تولید انواع خودرو، ساخت مسکن، آبادی و راه سازی شهرها و روستاها و .... بدون مهندس از بین می‎رود. در واقع در جامعه مدرن کنونی به هر سو که بنگرید اجزایی مهندسی شده می‎بینید. مهندسان نبض جامعه را فعال می کنند و روح زندگی مدرن به آن می‎بخشند، مهندسی که حتی پزشکان هم فعالیت خود را مرهون حضور او هستند. در واقع روز مهندس ، روز تجلیِ علم، خلاقیت و فن‌آوری است. او علم مهندسی را می‎آموزد، با خلاقیت خود در می‎آمیزد و در کنار آن فن‎آوری را نیز به کار می‎گیرد.

تصور پویایی یک جامعه بدون مهندس بسیار مشکل است. اما با تمام تاثیرگذاری و اهمیتی که یک مهندس در جامعه از خود بر جای می‎گذارد نقش او در بسیاری از موارد نادیده گرفته می‎شود این در حالیست که او زیربنای هر صنعت ، رشته و فعالیتی را رقم زده است، از پزشکی گرفته تا ده‎ها عنوان و منصب شغلی دیگر. نکته بسیار مهم دیگر این است که اهمیت مهندس در جامعه کنونی به حدی مغفول مانده که حجم عمده‎ای از فارغ التحصیلان رشته‎های مختلف مهندسی یا بیکار هستند و یا اینکه در رشته‎های غیرمرتبط تحصیلی خود مشغول به کار هستند. در واقع سالیانه هزاران دانشجو بدون برنامه ریزی و بدون پشتوانه قوی شغلی جذب دانشگاه‎های مختلف می‎شوند تا در رشته‎های متعدد مهندسی مشغول به تحصیل شوند. در واقع تعداد مهندسان بیکار در ایران تا این اندازه بالاست که به کنایه امروز به عنوان روز «مهندسان بیکار» نامیده می‎شود!

در اینجا لازم است به پرطرفدارترین رشته‎های مهندسی هم اشاره‎ای داشته باشیم، رشته‎هایی که بعدا بیشترین بیکاران را به جامعه تحویل می‎دهند، جامعه ای که هیچ برنامه‎ریزی برای آنها نکرده و فقط رشته‎های مختلف تحصیلی در دانشگاه‎های مختلف برای آنها در نظر گرفته است. رشته‎های برق و کامپیوتر محبوب‌ترین رشته‎های مهندسی هستند که پشت کنکوری‎ها برای شکار صندلی‎هایش در دانشگاه باهم رقابت می‎کنند. رشته‎های عمران و معماری هم که در دل خود فوج فوج مهندسان بیکار پرورش می‎دهند از دیگر رشته‌های پرطرفدار مهندسی هستند، افرادی که با امید داشتن یک شغل خوب و پردرآمد راه دانشگاه و تحصیل در این رشته‎ها را در پیش گرفته‌اند.

بیکارترین مهندسان جامعه ایران هم مهندسان کامپیوتر محسوب می‎شوند. در واقع 30 درصد از کل مهندسان بیکار ایران ، فارغ‎التحصیلان رشته‎های کامپیوتر و انواع گرایش‎هایش هستند. هم اکنون نیز بیش از یک میلیون و 600 هزار مهندس بیکار در کشور وجود دارند که همچنان برای یافتن شغل مناسب تلاش می‎کنند. عده‎ای اصلا فرصت شغلی ندارند اما عده‎ای فرصت‎های غیرمرتبط با مهندسی پیش روی خود می‎بینند. البته در این میان مهندسان خوش شانسی هستند که مرتبط با تحصیل خود کار می‌کنند و درآمد بسیار خوبی هم کسب می‌کنند.

به هر حال در روزی که مقارن با سالروز تولد خواجه نصیر الدین طوسی است هم می‎توانیم زحمات مهندسان را ارج بنهیم و باز هم یادآوری کنیم که جامعه مدرن بدون آنها از هم می‌پاشد و هم این مساله را یادآوری کنیم که مهندسان جز مظلوم‌ترین فارغ‌التحصیلان ایران محسوب می‌شوند. نوع سیستم حاکم بر دانشگاه‌های کشور باید به گونه ای طراحی شود که در سال‌های آینده شاهد این حجم از مهندسان بیکار در کشور نباشیم.