برای حاشیه‌های ورزش کیسه ندوختیم

در حال حاضر شبکه ورزش بین اهالی ورزش و مردم شناخته شده و دیده می‌شود، ولی به عنوان مخاطب معتقدم هنوز این شبکه با نقطه ایده‌آل فاصله دارد. ارزیابی شما از این شبکه چیست و با این صحبت موافق هستید؟
شبکه ورزش یکی از نیازهای اساسی رسانه ملی بوده که تا سال 91 جای آن در سبد رسانه‌ای خالی بوده و در واقع خیلی دیر راه‌اندازی شده است. اگر نگاهی به رسانه‌های دنیا داشته باشید، می‌بینید ورزش یکی از ارکان جدی رسانه‌هاست. طبیعتا شبکه‌ای با شش سال سابقه را نمی‌توانید با شبکه‌های قدیمی تلویزیون مقایسه کنید. با این حال، سرعت رشد شبکه ورزش در این سال‌ها بویژه از سال 94 به بعد، بسیار بوده به‌طوری که الان شبکه ورزش از نظر میزان مخاطبان، در رده‌بندی شبکه‌های تلویزیونی در رتبه پنجم یا ششم نشسته و تعداد زیادی از شبکه‌ها با سابقه و امکانات بیشتر، با اختلاف زیادی بعد از شبکه ورزش قرار دارند و همین اتفاق خوبی است. سرعت رشد شبکه ورزش به لحاظ جذب مخاطب و برنامه‌سازی خوب بوده، اما همچنان با نقطه ایده‌آل فاصله داریم.
پس قبول دارید با استانداردها فاصله دارید؟
شخصا هیچ‌وقت راضی نیستم و همیشه به استانداردهای بالا فکر می‌کنم، اما با توجه به امکانات شبکه در نقطه خوبی هستیم، بویژه این‌که طی دو سه سال اخیر این شبکه بیشتر میان بینندگان شناخته شده و مردم به این شبکه اعتماد دارند و هر زمانی خسته باشند این شبکه مامنی است تا با تماشای آن به چشم و ذهن‌شان استراحت بدهند و اطلاعات خوبی هم از ورزش ایران و دنیا پیدا کنند.
شما در شبکه ورزش گاهی رشته‌هایی را پخش می‌کنید که ممکن است 2 تا 3 درصد افراد جامعه علاقه یا امکان انجام آن را داشته باشند؛ مثلا رشته‌های اتومبیلرانی، تنیس یا دوچرخه‌سواری. در مجموع تا چه میزان به ذائقه مردم توجه می‌کنید؟
توجه کنید پخش ورزش از رسانه یک موضوع است و انجام ورزش موضوعی دیگر. شاید تعداد اندکی از افراد جامعه این امکان را داشته باشند بروند در پیست و اتومبیلرانی یا دوچرخه‌سواری کنند، اما این دلیل نمی‌شود میزان تماشاگران این رشته‌ها کم باشد. اتفاقا یکی از پربیننده‌ترین رویدادهای ورزشی دنیا، مسابقات اتومبیلرانی فرمول یک یا دوچرخه‌سواری جاده است که خیلی‌ها از تماشای آن لذت می‌برند. این را به دیگر رشته‌های ورزشی تعمیم بدهید. شبکه ورزش تلویزیون باید یک سبد پر‌تنوع باشد، زیرا تماشای ورزش کار لذتبخشی است و البته هرقدر هم بتوانیم ورزش را زیباتر و هنری‌تر نشان بدهیم، تماشای آن جذاب‌تر است.
یکی از ضعف‌هایی که در رسانه ملی و حتی در شبکه ورزش دیده می‌شود این است که برنامه جذاب با محوریت ورزش همگانی ساخته نمی‌شود تا مردم را علاقه‌مند به باشگاه رفتن و ورزش کند و همین رویه باعث تغییراتی در سبک زندگی‌شان شود؟
این مشکل جدی در کشور ما و برخی دیگر از کشورها وجود دارد. در واقع کسانی که به تماشای ورزش علاقه‌مند هستند، الزاما خودشان ورزش نمی‌کنند. این ضعف را می‌پذیرم که قدم‌های ما در حوزه ترویج ورزش همگانی، مقطعی و پراکنده بوده و در این زمینه نسبت به ورزش قهرمانی عقب‌تر هستیم. البته خیلی نمی‌خواهم گلایه کنم، اما واقعیت این است فرهنگ‌سازی در زمینه ورزش همگانی صرفا کار صدا و سیما نیست، بلکه مسؤولیت اصلی به‌عهده نهادهای دیگری است که برای این کار بودجه و تشکیلات دارند. آنها وظیفه فرهنگ‌سازی دارند. ضمن این‌که ما طی سه سال اخیر بیشتر به سمت این نهادها رفتیم و آمادگی خودمان را برای همکاری مشترک اعلام کردیم، ولی حرکت موثری از آنها ندیدیم. چه امکانی بهتر از صدا و سیما که برای این نهادها می‌تواند فرصت فرهنگ‌سازی را فراهم کند.
تعداد شبکه‌های ورزشی در دنیا کم نیست که تخصصی فعالیت می‌کنند. ما به لحاظ تکنیک و استانداردها نسبت به آنها در چه شرایطی قرار داریم؟
در برخی زمینه‌ها همسطح و گاهی بالاتر هم هستیم و در برخی زمینه‌ها هنوز جای کار داریم.
از چه نظر ما بالاتر هستیم؟
ما در پخش زنده مسابقات مهم ورزشی در منطقه و دنیا کم‌نظیر هستیم. شما کمتر شبکه‌ای را در دنیا می‌توانید پیدا کنید که این حجم از مسابقات سطح بالای ورزش جهان را آن هم به‌صورت رایگان پخش کند. ما امروز می‌توانیم ادعا کنیم در بیشتر رشته‌های ورزشی، بالاترین سطح مسابقات را یا به صورت زنده یا در کوتاه‌ترین زمان ممکن در اختیار بینندگان قرار می‌دهیم. بنابراین ما در این حوزه از سطح استاندارد بالاتر هستیم. در رشته‌های فوتبال، بسکتبال، والیبال، تنیس، موتورسواری، اتومبیلرانی و بسیاری رشته‌های دیگر، بینندگان شبکه ورزش امروز می‌توانند بالاترین سطح این مسابقات را همزمان با شبکه‌های طراز اول ورزشی دنیا تماشا کنند و ما از این که پیام‌های رضایت مخاطبان را در این خصوص دریافت می‌کنیم بسیار خوشحالیم. همچنین تلاش کردیم در کنار این رشته‌ها، برخی رشته‌هایی را که کمتر برای مخاطبان ما شناخته شده بود پخش کنیم. (اتفاقا پخش رشته‌هایی مثل کرلینگ، پدل، اسنوکر، راگبی و... با استقبال زیادی رو‌به‌رو شد ‌طوری که بعد از پخش بعضی از این ورزش‌ها، افراد و مجموعه‌هایی برای تاسیس سالن و برگزاری مسابقات این رشته‌ها در کشور اقدام کردند) در مجموع تلاش داریم سبد رسانه‌ای شبکه ورزش به گونه‌ای باشد که به مردم حق انتخاب بدهد.
برای خرید حق پخش مشکلی ندارید؟
مبحث خرید حق پخش به‌عهده اداره کل امور کالا و شورای ورزش سازمان است و خدا را شکر تا امروز با وجود موانعی که بر اثر تحریم‌ها ممکن است وجود داشته باشد، مشکل خاصی نداشته‌ایم.
در زمینه گزارشگر خانم برای مسابقات ورزشی برنامه‌ای دارید؟
هر چند جذب و تربیت گزارشگر، صرفا وظیفه شبکه ورزش نیست و سایر حوزه‌های ورزش سازمان در این زمینه مسؤولیت دارند، اما سعی کرده‌ایم نیازهایمان را برطرف کنیم. برای پیدا کردن خانم‌های گزارشگر که مسابقات ورزشی بانوان را گزارش کنند کارهایی انجام داده‌ایم و در بعضی رشته‌ها از جمله تکواندو، فوتسال، تنیس روی‌میز افرادی در حال آموزش و همکاری با ما هستند. در مجموع سازمان صدا و سیما در تربیت گزارشگر باید توجه بیشتری داشته باشد.
با توجه به این‌که شبکه‌های ورزشی سبد گسترده‌ای دارد، اما برخی رشته های ورزشی همچون بوکس حرفه‌ای یا کشتی کچ را پخش نمی‌کند که طرفداران کمی هم ندارد. سیاست سازمان صدا و سیما درباره این ورزش‌ها چیست؟
برخی رشته‌ها که نام بردید مثلا کشتی کچ یا مسابقات آزاد رزمی به دلیل حجم بالای خشونتی که در آنها وجود دارد در دستور کار ما نیست. البته این رشته‌ها در دنیا هم بیشتر جنبه تجاری و نمایشی دارند و نهادهای معتبر ورزش دنیا از جمله کمیته بین‌المللی المپیک نیز اقبالی به آنها ندارد.
با این که شش سال از افتتاح شبکه ورزش می‌گذرد، چرا هنوز بسیاری از مسابقات ورزشی مهم از شبکه سه پخش می‌شود؟ آیا قرار داشتن شبکه ورزش روی گیرنده‌های دیجیتال دلیل این موضوع است؟
واقعیت این است که فلسفه ایجاد و شکل‌گیری شبکه ورزش در سال 91، پاسخگویی به نیازهای ورزشی مخاطبان سیما از یک سو و کم کردن از حجم برنامه‌های ورزشی شبکه سه از سویی دیگر بود. از همان ابتدا تمام مدیران وقت سازمان تاکید داشتند شبکه سه به عنوان شبکه جوان بایستی از تمرکز صرف روی ورزش، به سمت سایر علاقه‌مندی‌ها و نیازهای قشر جوان حرکت کند و تمرکز بر ورزش باید در شبکه ورزش ایجاد شود. اما راستش را بخواهید، هیچ یک از مدیران وقت شبکه سه علاقه‌مند این کار نبودند و به تعبیری نمی‌توانستند از ورزش دل بکنند. از طرفی مقوله ورزش به صورت بالقوه، ظرفیت زیادی برای جذب مخاطبان دارد و از طرفی دیگر، جایگزین کردن برنامه‌های جذاب و باب میل جوانان در سایر حوزه‌ها، کاری سخت است که نیازمند هزینه، فکر و نوآوری است. به همین دلیل همان‌طور که شما گفتید طی این سال‌ها با وجود شبکه ورزش، همچنان انحصار پخش بسیاری از مسابقات ورزشی در اختیار شبکه سه قرار دارد. البته طی دو سه سال اخیر تلاش کردیم از این محدودیت به عنوان یک فرصت استفاده کنیم و با حرکت در مسیرهای جدید برنامه‌سازی، این نقص را جبران کنیم و همچنان بر مخاطبان شبکه ورزش اضافه کنیم. برای مثال در ایام جام جهانی امسال شما دیدید با این که امکان پخش زنده مسابقات را نداشتیم، ولی با تولید برنامه «فصل داغ فوتبال» موفق شدیم درصد بالایی از مخاطبان را پای شبکه ورزش نگه داریم ‌طوری که بسیاری از مخاطبان ما می‌گفتند فوتبال را از شبکه سه تماشا می‌کنیم و بحث‌های تحلیلی و کارشناسی را از شبکه ورزش.
البته در اینجا لازم است دو نکته را تاکید کنم؛ اول این‌که باید از مدیر جوان و پرانرژی شبکه سه آقای‌فروغی تشکر کنم، چرا که ایشان طی همین مدت نسبتا کوتاهی که در شبکه سه حضور دارد نشان داد نگاهشان به شبکه سه با مدیران قبلی بسیار متفاوت است و این شبکه را فراتر از یک شبکه صرفا ورزشی می‌بیند و به همین دلیل طی ماه‌های اخیر حمایت زیادی از شبکه ورزش کرده‌اند. وی همان‌قدر که به رضایتمندی مخاطبان شبکه‌سه فکر می‌کند، به مخاطبان شبکه ورزش نیز اهمیت می‌دهد؛ لذا باید بگویم انحصاری را که از آن صحبت کردیم این روزها بسیار کمتر احساس می‌کنیم. نکته دوم این که با تلاش همکاران معاونت فنی سازمان، در حال حاضر پوشش جغرافیایی شبکه‌های دیجیتال مثل شبکه‌های ورزش و نسیم تقریبا با شبکه‌های نسل اول برابر شده است و عموما هموطنان ما در سراسر کشور، دسترسی یکسانی به اغلب شبکه‌ها دارند که این موضوع هم می‌تواند به ما در پخش مناسب‌تر مسابقات از شبکه ورزش کمک کند.
شما اشاره کردید در زمینه پخش مسابقات ورزشی از استانداردها بالا هستید، اما در حوزه برنامه‌سازی این طور نیست و ضعف‌هایی دیده می‌شود؟
در حوزه برنامه‌سازی ورزشی با جایگاه جهانی تفاوت داریم. برنامه‌سازی نیاز به منابع مالی، نیروی انسانی متخصص و تجهیزات تلویزیونی به روز دارد. در حوزه برنامه‌سازی ورزشی همواره از پیشرفته‌ترین تجهیزات گرافیکی، تصویربرداری و ارسال تصویراستفاده می‌شود، اما ما چنین تجهیزاتی برای برنامه‌سازی نداریم. ضمن این‌که یکی از ضعف‌های ما این است که هنوز به صورت اچ دی پخش نمی‌شویم. در حالی که دردیگر کشورها، شبکه‌های ورزشی اولین شبکه‌هایی بودند که با فرمت اچ دی پخش شدند.
در این بخش معاونت فنی باید اقدامات لازم را انجام بدهد. چطور این اتفاق نیفتاده است؟
بله، اولویت‌بندی شده که به نظرم باید تجدید نظر شود. چون در حال حاضر بیشتر برنامه‌های شبکه ورزش با فرمت اچ‌دی تولید می‌شود و بعد باید برای پخش تبدیل به اس‌دی شود.
چرا برنامه‌های این شبکه خیلی برند نشده است. آیا قصد ندارید برندسازی کنید؟
در شبکه ورزش برنامه‌های پربیننده کم نداریم. ویدئوچک، فوتبال 120، شب‌های فوتبالی، فوتبال یک و... جزو برنامه‌های تلویزیون است که بسیاری از مردم آنها را می‌شناسند و مخاطبشان هستند. ما با امکاناتی که در بسیاری موارد قابل مقایسه با سایر شبکه‌ها نیست و صرفا با تکیه بر توان مدیران، مجریان و برنامه‌سازان جوان و پر انرژی و علاقه‌مند توانستیم برنامه‌هایی تولید کنیم که بازخوردهای خوبی بین مخاطبان دارند. مثلا همین برنامه ویدئوچک که حقیقتا با بودجه‌ای بسیار ناچیز تولید می‌شود. در نظرسنجی مردمی برنامه‌های نوروزی سیما که امسال برگزار شد، این برنامه توانست در کنار برنامه‌های صاحب نامی قرار بگیرد که از امکانات و بودجه‌های غیر قابل مقایسه‌ای برخوردار هستند.
چرا شما در شبکه ورزش زیاد وارد موضوعات حاشیه‌های فوتبال و سایر ورزش‌ها نمی‌شوید و به آنها نمی‌پردازید؟
راهبرد ما در شبکه ورزش، جذب مخاطب از طریق ورود به حاشیه‌ها و تنش‌های ورزش نیست. علاقه‌مند هستیم کاری کنیم مردم از تماشای ورزش لذت ببرند. ورزش در همه دنیا محلی برای لذت بردن و کم کردن از اضطراب‌های زندگی است؛ اما متاسفانه در کشور ما به دلیل زیاد بودن حواشی، از شنیدن خبرهای ورزشی بیشتر مضطرب می‌شویم. ما با دامن زدن به حاشیه‌ها و ایجاد جنجال‌های رسانه‌ای به دنبال بیننده مقطعی نیستیم، بلکه تلاش می‌کنیم با بالابردن کیفیت برنامه‌ها، بینندگان دائمی و مستمری داشته باشیم که به شبکه ورزش اعتماد دارند و از تماشای آن در آرامش لذت می‌برند.

فاطمه عودباشی

رسانه