به گزارش جام جم آنلاین ، جایزه برترین بازیکن سال آسیا از سال 1984 اهدا می شود. بازیکنان مختلفی با ملیت های مختلف آن را برده اند. در تاریخ فوتبال ایران نیز تا به حال چهار بازیکن به نام های خداداد عزیزی، علی دایی، مهدی مهدوی کیا و علی کریمی آن را برده اند.
بازیکنانی نظیر فرشاد پیوس، عبدالصمد مرفاوی، مهدی فنونی زاده، فرهاد مجیدی، هادی عقیلی و جواد نکونام هم کاندیدای دریافت آن شده اند.
در حالی که حسرت فوتبال ایران برای اینکه یک ایرانی دیگر این جایزه را ببرد هنوز ادامه دارد امروز خبری بسیار مهم اعلام شد که البته به غیر از حسین قدوسی مدیر روابط عمومی باشگاه پرسپولیس و البته سردبیر سابق روزنامه پیروزی کسی فعلا آن را تایید نکرده است:«علیرضا بیرانوند یکی از سه کاندیدای نهایی دریافت جایزه برترین بازیکن سال آسیا شد». این برای نخستین بار در تاریخ فوتبال ایران است که یک دروازه بان به چنین افتخار بزرگی می رسد و در جمع سه کاندیدای نهایی قرار می گیرد.
معمولا اواخر دسامبر و احتمالا هفته اول آذر ماه برگزار می شود. دیروز بیرانوند هم مدعی شده بود که در لیست برترینهای آسیا خواهد بود. او می تواند پنجمین بازیکن در تاریخ فوتبال ایران باشد که این جایزه ارزشمند را به دست می آورد؟
رکوردشکنی سعودی ها
عربستانی ها بیشتر از هر بازیکن دیگری در سطح آسیا موفق به بردن این جایزه ارزشمند شده اند. این اتفاق هشت برای بازیکنان این کشور افتاده است، اکنون عربستان سعودی در صدر جدول بیشترین جایزه برترین بازیکن سال آسیا قرار دارد.
ژاپن با شش، ایران و کره جنوبی با چهار، چین، امارات، ازبکستان و قطر با دو بازیکن در رده های بعدی قرار دارند. بازیکنان کشورهای عراق، استرالیا و سوریه هم یک بار این جایزه را از آن خود کرده اند. ماجد عبدالله از عربستان سعودی و کیم جونگ سونگ از کره جنوبی سه بار مرد سال آسیا شده اند و از این حیث رکورددارند.
هیده توشی ناکاتا از ژاپن و سرور جپاروف از ازبکستان هم هر کدام دو بار این جایزه ارزشمند را به دست آورده اند و در صف بعدی رکوردداران قرار دارند.
اما جایزه برای ایرانی ها چگونه بود؟
فرشاد آقای گل، نخستین کاندیدا
در سال 1990 برای نخستین بار یک بازیکن ایرانی کاندیدای دریافت جایزه برترین بازیکن سال آسیا شد. او کسی نبود جز فرشاد پیوس که آن روزها در اوج درخشش بود. پیوس در آن زمان بازیکن تیم بهمن کرج بود. فرشاد آقای گل وارد فهرست سه کاندیدای نهایی دریافت این جایزه شد اما در نهایت پشت سر کیم جو سونگ بازیکن کره ای قرار گرفت و دوم شد و دستش از رسیدن به این جایزه ارزشمند کوتاه ماند. او دیگر هرگز فرصت کسب این جایزه را به دست نیاورد.
مرفاوی، نخستین استقلالی
یک سال بعد اینبار نوبت به یک استقلالی بود تا کاندیدای دریافت جایزه برترین بازیکن سال آسیا شود و او کسی نبود جز عبدالصمد مرفاوی. این اتفاق در سال 1991 افتاد. مرفاوی می توانست تنها استقلالی تاریخ فوتبال ایران باشد که جایزه برترین بازیکن سال آسیا را می برد اما این اتفاق هرگز رخ نداد و او در رده بندی نهایی بعد از بازیکنانی از کره جنوبی به مقام سوم رسید.
فنونی زاده، باز هم یک استقلالی دیگر
دو سال طول کشید تا بار دیگر یک بازیکن ایرانی دیگر کاندیدای دریافت این عنوان شود، بازیکنی که باز هم از استقلال بود یعنی مهدی فنونی زاده. اما سرنوشت این بازیکن همانند مرفاوی در رده بندی سه کاندیدای نهایی باز هم سوم شدن بود. این بازیکن اسبق تیم ملی بعد از بازیکنانی از ژاپن و عربستان سعودی به مقام سوم رسید.
دایی و عزیزی، کاندیداهای آتشین
در سال 1996 زوج علی دایی و خداداد عزیزی در خط حمله تیم ملی فوتبال ایران لرزه به اندام تمام تیم های آسیایی می انداخت. در آن سال این دو در جام ملت های 96 امارات کولاک کردند. یکی می ساخت، یکی می زد. یکی با تکنیک نابش توجهات را به خود جلب کرد و یکی با گل هایی که زد محبوب شد. علی دایی و خداداد عزیزی هر دو در جمع سه بازیکن برتر قرار گرفتند. واقعیت این است که آن زمان شانس دایی و عزیزی یکسان بود اما کسی که این عنوان ارزشمند را در نهایت به دست آورد خداداد عزیزی بود. دایی در همان رده بندی دوم شد و بازیکنی از کره جنوبی در رده سوم قرار گرفت. این برای نخستین بار در تاریخ توپ طلای آسیا بود که یک ایرانی جایزه را دریافت می کرد. در آن سال خداداد عزیزی بازیکن بهمن کرج بود و علی دایی هم در السد قطر بازی می کرد.
باز هم خداداد، اینبار کریم
در سال 1997 باز هم دو ایرانی در جمع سه کاندیدای نهایی قرار گرفتند البته دیگر از علی دایی خبری نبود. اینبار کریم باقری و خداداد عزیزی بودند که با قرار گرفتن در جمع سه نفر برتر افتخار بزرگی به دست آوردند. اما اینبار دیگر خبری از اهدای جایزه به ایرانی ها نبود. ناکاتای ژاپنی اول شد، خداداد دوم و کریم سوم.
و دوباره دایی
علی دایی در سال 1999 به دلیل گلزنی به تیم های چلسی و میلان با پیراهن هرتابرلین آلمان در لیگ قهرمانان اروپا بی بروبرگرد جایزه را به دست آورد و دومین ایرانی تاریخ لقب گرفت که این افتخار بزرگ را به چنگ می آورد. ناکاتای ژاپنی و سون ون از چین هم دوم و سوم شدند. این برای آخرین باری بود که علی دایی در جمع سه کاندیدای نهایی قرار گرفت و البته مرد سال آسیا شد.
موشک هم آمد
در سال 2003 دیگر نوبت به مهدی مهدوی کیا بود، ستاره ای که چهره محبوب تیم هامبورگ به شمار می رفت. او که فصل فوق العاده ای پشت سر گذاشته بود با سبقت از بازیکنان کشورهای تایلند و ازبکستان مرد سال فوتبال قاره زرد شد.
و اما جادوگر
فقط یک سال دیگر زمان لازم بود تا سر و کله یک ایرانی دیگر در میان سه کاندیدای نهایی پیدا شود، کاندیدایی به نام علی کریمی که در جام ملت های 2004 کولاک کرده بود. علی کریمی بالاتر از بازیکنان کشورهای بحرین و ژاپن اول شد. کریمی در آن زمان بازیکن الاهلی امارات بود.
فرهاد مجیدی، یک استقلالی دیگر
شش سال طول کشید تا بار دیگر یک ایرانی کاندیدا شود و در جمع سه نفر نهایی قرار بگیرد. او فرهاد مجیدی نام داشت که آن زمان بازیکن استقلال بود. اما فرهاد به جایزه نرسید و به رده دوم قناعت کرد. یک استرالیایی به نام ساشا اوگننوفسکی بالاتر از او ایستاد.
هادی عقیلی، چهره غیرمنتظره
در سال 2011 هادی عقیلی مدافع اسبق العربی قطر به طور ناگهانی در جمع سه کاندیدای نهایی قرار گرفت و بزرگ ترین افتخار فوتبالی خود را به دست آورد. عقیلی اما در رده بندی نهایی دوم شد و جایزه را به سرور جپاروف باخت.
آخرین سال کریمی
علی کریمی در سال 2012 بار دیگر کاندیدای دریافت جایزه شد این در حالی است که این انتخاب باعث تعجب بسیاری شده بود چرا که درخشش خاصی در آن سال نداشت. او به هرحال در رده بندی نهایی دوم شد. لی کئون هو از کره جنوبی جایزه را به دست آورد. این آخرین باری بود که کریمی کاندیدای عنوان مرد سال فوتبال آسیا می شد.
ناکامی بزرگ جواد نکونام
بازیکن سابق استقلال تهران یعنی جواد نکونام در سال 2013 تا مرز مرد سال شدن پیش رفت. ولی کسی که جایزه را برد ژنگ ژی بود نه نکونام. این موضوع خشم نکونام را برانگیخت چون فکر می کرد قطعا او مرد سال فوتبال آسیا می شود. نکونام در آن رده بندی بالاتر از یک بازیکن کره ای به مقام دوم رسید.
از سال 2013 تاکنون کسی از ایران کاندیدای دریافت جایزه نشده بود اما حالا بیرانوند ایران را به جمع برترین ها برگردانده است. توپ طلا برای پنجمین بار به ایران می رسد؟
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
محمد نصرتی در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛