شروط کنترل تورم بنزین

از یک‌سو برخی اعتقاد دارند این طرح در شرایط فعلی و باتوجه به تورم ، امر غلطی بود و از سوی دیگر عده‌ای معتقدند برای بهینه کردن مصرف و جلوگیری از قاچاق سوخت، ضروری بود این کار صورت پذیرد.

با این حال از آنجا که همه حامل‌های انرژی تغییر قیمتی پیدا نکرده، عمده مصرف بنزین در بخش کالاها و خدمات نهایی است و مصرف آن در کالاهای واسطه‌ای کم است، قابلیت تاثیرگذاری گرانی بنزین بر قیمت دیگر کالاهای بسیار کمتر است اما اگر به جای قیمت بنزین، قیمت گازوئیل، برق و گاز گران می‌شد طبیعتا کنترل قیمت سایر کالاها بسیار دشوار بود بنابراین انتظار نمی‌رود قیمت تمام‌شده کالاها و خدمات تولیدی تحت تأثیر افزایش قیمت بنزین قرار بگیرد البته بخشی از خدمات حمل و نقل شهری مانند تاکسی‌ها و آژانس‌ها دچار تغییر قیمت می‌شوند، اما حمل و نقل عمومی شهری غیر از تاکسی نباید تحت تأثیر این سیاست قرار بگیرد.

درهرصورت دولت باید برای جلوگیری از افزایش قیمت‌های احتمالی نظارت خود را بر تمامی واحدهای صنفی افزایش بدهد تا به اقشار مختلف مردم خصوصا دهک‌های پایین جامعه فشاری وارد نشود. افزایش قیمت بنزین همچنین موجب کاهش توان خرید مردم می‌شود چراکه اگر پیش‌ازاین هزینه استفاده از صد لیتر بنزین صد هزار تومان بوده در حال حاضر هزینه‌ها به 2.5 برابر می‌رسد بنابراین هزینه‌های مردم صعودی می‌شود در حالی که هزینه تولیدکننده بالا نمی‌رود. از طرف دیگر این افزایش قیمت، هزینه بخشی از مردم را بالا می‌برد و از سوی دیگر افزایش سقف یارانه، ناشی از درآمدهای حاصل‌شده از افزایش قیمت سوخت می‌تواند درآمد بخشی از مردم را بالا ببرد. طبق آنچه دولت اعلام کرده همه درآمد حاصل از افزایش قیمت بنزین باید به مردم برگردد.

در این شرایط، هزینه افرادی که بنزین بیشتری مصرف می‌کنند افزایش می‌یابد و عده‌ای هم که مشمول پرداخت افزایش یارانه می‌شوند افزایش درآمد خواهند داشت که این افزایش درآمد حدود 2 درصد خواهد بود. اما آن چیزی که مسلم است این که همه ما می‌دانیم که فردا غیرقابل‌پیش‌بینی است و دولت ممکن است در انجام صحیح این امر کوتاهی کرده یا به بهترین نحو انجام دهد.

مرتضی عزتی - استاد دانشگاه تربیت مدرس تهران / روزنامه جام جم