فطریه سال 99 چقدر است؟

همه ساله درروزهای  پایانی ماه مبارک رمضان سوال مهمی مطرح می شود. امسال هم روزه داران سوال می کنند فطریه سال 99 چقدر است؟ البته ممکن است سوال شود زکات فطره سال 99 چقدر است؟

کلمه فطر در لغت به معنای خلقت است و در اصطلاح به معانی اسلام و  به معنای افطارنیز استفاده شده است. (عاملی، مدارک الأحکام، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۳۰۷؛ انصاری، کتاب الزکاة، ۱۴۱۵ق، ص۳۹۷.)

زکات فطر یا زکات فطریه که در میان عامه مردم فارسی زبان به عنوان فطریه مشهور است. یکی از اعمال واجب است که به عنوان واجب عبادی از آن یاد می شود. این عمل واجب احکام متنوعی دارد که مکلف با مراجعه به رساله توضیح المسایل مرجع خود- باب روزه - می تواند از احکام زکات فطریه مطلع شود.

مهم ترین سوالاتی که در خصوص این واجب عبادی مطرح است به شرح ذیل بیان می گردد.

بر چه کسانی فطریه واجب میشود؟ یا چه کسانی باید زکات فطریه بدهند؟

هر شخص که نان خور به شمار رود، یا خود باید فطریه  خود را پردخت کند یا سرپرست آن شخص مثل پدر یا همسر باید زکات فطریه را پرداخت نماید.

میزان فطریه چقدر است؟

 میزان زکات فطریه چقدر است و معادل پولی آن چگونه تعیین میشود؟

میزان فطریه سال 99 معادل مبلغ سه کیلوگرم قوت غالب (غذای روزمره) مورد استفاده افراد است که می‌تواند گندم (برای کسانی که بیشتر نان می‌خورند) یا برنج یا ذرت یا کشمش یا خرما و مانند این‌ها باشد،که اگر معادل پولی آن هم پرداخت شود اشکالی ندارد.

برای مثال بر سرپرست یک خانواده‌ی پنج نفره واجب است که ۱۵ کیلو از اقلامی که در بالا ذکر شد، به عنوان زکات فطره بپردازد. معمولاً هر سال قیمتی اعلام می‌شود برای این‌که مؤمنین وظیفه‌ی خود را بدانند و به راحتی به این وظیفه عمل کنند و زکات فطره را بپردازند.

احتیاط مستحب این است که افراد قوت غالب خودشان را در نظر بگیرند؛ یعنی آنچه که در زندگی، مصرف غالبشان است. مثلاً اگر برنج بیشتر مصرف می‌کنند بهتر این است که ۳ کیلو برنج بپردازند. البته اگر قیمت بالاتر را انتخاب کنند بهتر است که این موضوع به انتخاب خود افراد بر می‌گردد.

زکات فطره چه مصارفی دارد؟

مصرف زکات فطره هم هر چند مصارف همان زکات اموال است و همان مصارفی است که در قرآن هم وارد شده است «إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَ‌اءِ وَالْمَسَاکینِ وَالْعَامِلِینَ عَلَیهَا» (توبه، ۶۰)  

اما در مورد زکات فطره احتیاطی هست که می‌فرمایند که به فقرای مؤمن بپردازند ولذا افراد اگر کسانی را می‌شناسند که فقیراند می‌توانند مستقیماً به فقیر بدهند. در غیر این صورت می‌توانند به افراد دیگری بدهند که به عنوان وکالت از طرف آن‌ها پرداخت کنند و یا به مؤسساتی که مورد اطمینان هستند زکات فطره را بپردازند تا آن را به اهلش برسانند.

مستحب است زکات فطره به فقرای خویشاوند و سپس همسایگان اختصاص داده شود؛ چنان که ترجیح فقرای اهل علم و فضیلت بر غیر آنان در دادن زکات فطره مستحب است

 سادات نمی‌توانند از غیر سید زکات فطره قبول کنند و یا به تعبیر دیگر کسانی که خودشان سید نیستند نمی‌توانند زکاتشان را به سید بپردازند. بنابراین تنها سادات هستند که می‌توانند زکات فطره را به سادات فقیر بپردازند.

فقیری كه فطریه به او می‌دهند، لازم نیست عادل باشد، ولی احتیاط واجب آن است كه به شراب‌خوار و بی‌نماز و كسی كه معصیت را آشكارا به جا می‌آورد و متجاهر به فسق(علنا فسق انجام می دهد) است، فطریه ندهند همچنین به كسی كه فطریه را در معصیت مصرف می‌كند، نباید فطریه بدهند.

چه زمانی فطریه باید پرداخت شود؟

غروب روز آخر ماه مبارک رمضان فظریه واجب می شود.و زمان پرداخت آن را هنگام نماز عید فطر، برخی ظهر روز عید فطر و برخی دیگر تا غروب آفتاب اعلام کرده اند. مکلف تا زمانی که فطریه را پرداخت نکرده فطریه به گردن اوست و باید در اولین فرصت آنرا پرداخت نماید.

میزان زکات  فطریه مهمان چقدر است؟

میزان فطریه میهمان تفاوتی با غیر میهمان نمی کند  همان سه کیلو گرم  قوت غالب است. اما لازم به ذکراست اگر کسی شب عید فطر به عنوان میهمان بر سر سفره شخص دیگری حاضر شود آیا قطریه او برعهده میزبان است یا خیر؟ در این مورد  میان علما اختلاف نظر هایی وجود دارد برخی از علما حضور میهمان در شب عید را برای این که عنوان مهمان تحقق یابد کافی می دانند  هرچند یک لحظه قبل از رسیدن به زمان افطار شب عید باشد. و میزبان باید معادل سه کیلو گرم قوت غالب را به عنوان زکات فطریه به فقرا پرداخت نمایند.اما  اقوال دیگری نیز در این مسئله  وجود دارد.

در روز های پایانی ماه مبارک رمضان مراجع تقلید میزان فطریه را اعلام می کنند. تا مقلدین بر اساس آن زکات فطریه خود را از مال خود جدا کرده و در روز عید فطر به دست مصرف کنندگان آن برساند به عنوان نمونه  به نظر برخی از مراجع اشاره می گردد.

فرق کفاره و فطریه و فدیه در چیست؟

کَفّاره : جریمه‌ای است که در ازای انجام برخی کارهای حرام یا ترک بعضی واجبات باید انجام داد. آزادکردن بنده، اطعام یا پوشاندن فقیر، روزه گرفتن و قربانی از مهم‌ترین کفارت هسستند. که گاهی یکی انجام یکی از آنها کفایت میکند و گاهی کفاره جمع است .برخی از کارهایی هم که کفاره دارند، عبارت‌اند از: قتل انسان، باطل‌کردن عمدی روزه ماه رمضان، شکستن عهد و نذر و قسم و انجام برخی محرمات اِحرام.

فطریه: در دین یک زکات مالی داریم و یک زکات بدنی. زکات مالی به اموال خاص با شرایطش میخورد و زکات بدنی همان زکات فطره است که جزو بدیهیات و ضروریات دین اسلام است و فطره به معنای خلقت است.

فدیه: گاه در محاورات عرفی کفاره به‌معنای فدیه به کار می‌رود. برای مثال از یک مُد طعام (۷۵۰ گرم گندم و مانند آن) ، به‌عنوان کفاره روزه یاد می‌شود؛ در حالی که در واقع فدیه روزه است ؛ یعنی جانشین آن است و در ازای نگرفتن روزه به‌علت ناتوانی بر اثر بیماری یا مانند آن پرداخت می‌شود.

موارد شباهت میان زکات فطره و فدیه:

هر دو واجب عبادی می‌باشند که باید با انگیزه‌ی الهی پرداخت شوند.

اگر بدون درخواست فردی که تکلیف بر عهده‌ی اوست شخص دیگری به جای او پرداخت کند، تکلیف از عهده‌ی فرد برداشته نمیشود.

هیچ‌کدام نباید به فرد واجب النفقه‌ی ما(مثل پدر، مادر و فرزندان ) پرداخت گردد.

در هنگام پرداخت به فقیر لازم نیست بیان شود که بابت زکات فطره است یا فدیه.

موارد تفاوت میان زکات فطره و فدیه:

در موارد فدیه حتماً باید طعام (نان، حبوبات و...) تملیک فقیر شود و هزینه‌ی آن کافی نیست در حالی که در زکات فطره میتوان به جای طعام قیمت آن را پرداخت کرد.

زکات با کنار گذاشتن از ملک خارج شده ولی فدیه تا زمانی که به فقیر، وکیل و یا ولی‌اش تحویل نگردد از ملکِ پرداخت کننده خارج نمیشود.

پرداخت فدیه‌ی غیرسادات به سادات بلامانع است ولی پرداخت زکات غیرسادات به سادات صحیح نمیباشد.

پرداخت فدیه واجبِ موسّع (زمان‌دار) است ولی زکات فطره درصورت خواندن نماز عید فطر، قبل از نماز و در غیر این صورت قبل از ظهر عید، باید پرداخت و یا کنار گذاشته شود.

در موارد فدیه، فقیر نبودن شرط نیست ولی در زکات فطره درصورت فقر بر او واجب نیست.

مقدار فدیه ۷۵۰ گرم به ازاء هر روز ولی مقدار زکات فطره ۳ کیلوگرم غذای متعارف شهر به ازاء هر نفر می‌باشد.

در زکات فطره فرد باید زکات فطره خودش و تمام افرادی که نانخور او هستند را پرداخت بکند اما فدیه یا کفاره تأخیر مربوط به خود فرد است، فدیه دیگران بر عهده دیگری نمی‌آید، یعنی برعهده‌ی شوهر یا پدر نیست.

تعیین زکات فطریه سال 99 از سوی دفتر رهبر معظم انقلاب

 رهبر معظم انقلاب قوت غالب را گندم در نظر گرفته اند و لذا میزان فطریه سال 99  بر مبنای قیمت      گندم مبلغ ۱۰ هزار تومان است.

تعیین زکات فطریه سال 99 از سوی آیت‌الله مکارم شیرازی.

 قوت قالب در نظر آیت الله مکارم شیرازی  گندم و برنج تعیین شده است که بر مبنای گندم معادل      مبلغ ۱۰ هزار تومان و  بر مبنای برنج، مبلغ ۳۰ هزار تومان اعلام شده است. مؤمنان در انتخاب هر یک  از این موارد مخیر هستند.

تعیین زکات فطریه سال 99 از سوی آیت‌الله علوی گرگانی

 دفتر آیت‌الله سید محمدعلی علوی گرگانی قوت غالب را گندم معرفی کرده اند. زکات فطره امسال بر  مبنای قوت غالب (برای هر نفر سه کیلوگرم) گندم مبلغ ۱۰ هزار تومان و برنج مبلغ تقریبی ۵۰ هزار  تومان است. مؤمنان در انتخاب هر یک از آن‌ها مخیر هستند.

تعیین زکات فطریه سال 99 از سوی آیت الله نوری همدانی

 میانگین قیمت گندم (قوت غالب)برای هر فرد ۱۰ هزار تومان و قیمت برنج (قوت غالب) برای هر فرد  حدود ۵۰ هزار تومان است. مقلدان باید طبق قیمت منطقه‌ای خود محاسبه کنند و اگر در بعضی از  مناطق قیمت کمتر یا بیشتر بوده به همان عمل کنند.

تعیین زکات فطریه سال 99 از سوی آیت الله صافی گلپایگانی

 قوت غالب مردم گندم است و در برخی دیگر برج قوت غالب است. لذا مکلفین  مبلغ معادل یک  صاع (۳ کیلوگرم) گندم یا برنج را به عنوان قوت غالب به اختیار خود جهت زکات فطره بپردازند.

تعیین زکات فطریه سال 99 از سوی آیت‌الله وحید خراسانی

 دفتر آیت‌الله وحید خراسانی، مبلغ و مقدار فطریه هر نفر برای سال ۱۳۹۹ شمسی (۱۴۴۱ قمری) را  تقریباً سه کیلو گندم معادل با ۱۲ هزار تومان اعلام کرد.

تعیین زکات فطریه سال 99 از سوی آیت‌الله شبیری زنجانی

 دفتر آیت‌الله‌العظمی شبیری زنجانی، مبلغ ۱۲هزارتومان را بابت فطریه هر نفر به‌حساب قیمت گندم  تعیین کرده است.