بازی چند لایه بایدن در قبال برجام

بنابراین، ریشه‌یابی مواضع بایدن و دموکرات‌ها در قبال ایران و توافق هسته‌ای، متغیری وابسته به انتخابات ریاست‌ جمهوری سوم نوامبر امسال نیست! باید تاکید کنیم بازی دموکرات‌ها و بایدن در قبال برجام، حتی از بازی دولت‌های اوباما و ترامپ پیچیده‌تر است.

به عبارت بهتر، نمی‌توان مدعی شد به دلیل حضور افرادی مانند آنتونی بلینکن و جیک سالیوان در دولت بایدن ( که قبلا در دولت اوباما نیز حضوری فعال داشته‌ اند)، این بار نیز بازی دموکرات‌ها تابع همان قواعد و تاکتیک‌های بازی دولت اوباما در قبال توافق هسته‌ای است.

چندی پیش فارین پالیسی در گزارشی به قلم ایلان گلدنبرگ، مشاور سابق جان کری وزیر خارجه اسبق آمریکا و اریک بروئر، کارشناس اندیشکده مرکز امنیت جدید آمریکا پیشنهاد کرد رئیس‌جمهوری بعدی آمریکا پس از اخذ امتیاز از ایران به برجام برگردد.

گلدنبرگ و بروئر در این خصوص می نویسند: رئیس‌جمهوری بعدی بایستی از اهرم فشاری که پس از خروج ترامپ از برجام ایجاد شده برای رسیدن به تفاهم اولیه بر سر بسیاری از مسائل محل اختلاف با ایران و آینده برنامه هسته‌ای این کشور استفاده کند. پیامی که باید به ایران و دنیا بدهیم این است: ما انتظار داریم بار دیگر به توافق برگردیم، اما قبل از آن لازم است صحبت کنیم. ما باید برای بازگشت به برجام امتیازات بیشتری از ایران بگیریم.

رمزگشایی از این جملات ایلان گلدنبرگ و چینش این مواضع در کنار دیگر اظهارات و مواضع صریح مقامات حزب دموکرات در قبال برجام، به وضوح بیانگر آن است که بایدن و همراهانش قصد احیای واقعی برجام یا بازگشت واقعی به برجام را ندارند.

مغز متفکر دموکرات‌ها در طراحی این بازی چندلایه، کسی جز جان کری و مشاورانش نیستند.

بایدن و همراهانش (از جمله تروییکای اروپایی) در صدد القای این نکته هستند که بازگشت آمریکا و رفع متعاقب تحریم‌ها، در حکم واگذاری یکجانبه امتیاز به ایران خواهدبود.

این در حالی‌است که ایالات متحده، راسا از توافق هسته‌ای با ایران خارج شده و اکنون نیز بازگشت آن به این توافق، نه مذاکره‌ای می‌خواهد و نه امتیاز و نه مقدمه‌ای.

نکته دیگر این‌که دولت بایدن تلاش می کند در این مسیر،‌از کلید واژه‌ای به نام چندجانبه‌گرایی استفاده کند.

دولت ترامپ از ابتدای سال 2017 میلادی،‌ تمرکز ویژه ای بر روی یکجانبه گرایی در نظام بین‌الملل داشت.

در عین حال تروییکای اروپایی (‌انگلیس، ‌آلمان و فرانسه)‌ در همان دوران ریاست جمهوری ترامپ نیز همراهی مستقیمی با سیاست‌های کاخ سفید در تقابل با کشورمان داشتند.

بدیهی است که در دوران ریاست جمهوری بایدن،‌این کشورها به بهانه بازگشت بایدن به سیاست‌های چندجانبه‌گرایانه،‌ این هم‌افزایی و همراهی را به صورت دقیق‌تر و علنی‌تری صورت خواهند داد.

هادی آجیلی - عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی (ره) / روزنامه جام جم