میوه‌ هایی برای از ما بهتران! (+جدول)

فصل بهار، فصل میوه‌هایی است كه در طول سال امكان نگهداری و عرضه آن وجود ندارد. میوه‌هایی مانند سیب، پرتقال، نارنگی در همه فواصل در بازارها یافت می‌شود و از بازار نوبرانه خارج شده‌اند. اما ظاهرا میوه‌هایی مانند گوجه‌سبز، گیلاس و زردآلو، امكان ذخیره‌سازی و انبار در سردخانه‌ها ندارند.

به همین دلیل در بازار با قیمت‌های بالا عرضه می‌شود. روزنامه جام‌جم گزارشی تهیه كرده كه میوه‌های نوبرانه كه با نرخ بسیار بالا به دست مردم می‌رسد، با چه مبلغی از كشاورز خریداری شده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد اختلاف بیش از 100 هزار تومانی از باغ تا قیمت مصرف‌كننده وجود دارد كه ناشی از نبود نظارت و كمبود كالا در یك زمان خاص است.

نیمه فروردین‌ زمان ورود میوه‌های بهاری به بازار است اما به دلیل این‌كه هنوز این میوه‌ها به صورت گسترده چیده نشده، با قیمت بالایی در بازار به فروش می‌رسد. نكته قابل‌توجه اینجاست كه قیمت میوه‌ای كه از كشاورز خریداری می‌شود، فرقی ندارد در زمان نوبرانه باشد یا پس از آن، مبلغ قیمتی یكسانی به باغدار داده می‌شود.

برخی صاحبان سرمایه كه به بازار میوه هم ورود كرده‌اند، قبل از چیدن میوه‌ها كل باغ را از باغدار خریداری می‌كنند و بخشی از آن را در نیمه فروردین راهی بازار می‌كنند و عرضه را به صورت قطره‌چكانی ادامه می‌دهند تا قیمت محصول افزایش یابد.

زمانی كه گوجه‌سبز وارد بازار شد، با قیمت 80 هزار تومان به دست مصرف‌كننده می‌رسید، اما اكنون به 180 هزار تومان افزایش یافته است. این در حالی است كه فعالان بازار میوه می‌گویند مردم اگر یك هفته تا 10 روز صبر كنند، قیمت میوه در بازار كاهش خواهد یافت و فصل نوبرانه به پایان می‌رسد.

قیمت مصوب میوه‌

اتحادیه میوه و سبزی قیمت انواع میوه را به شرح زیر اعلام كرده است. هر كیلو پرتقال توسرخ شمال ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان، هر كیلو پرتقال تامسون شمال ۱۱ تا ۱۵ هزار تومان، پرتقال توسرخ جنوب ۱۲ تا ۱۶ هزار تومان، پرتقال رسمی جنوب 8000 تا ۱۲ هزار تومان، خیار رسمی 7000 تا ۱۰ هزار تومان، خیار گلخانه 6000 تا 8000 تومان، سیب زرد دماوند ۱۲ تا ۱۶ هزار تومان، سیب قرمز مراغه 9000 تا ۱۴ هزار تومان، كیوی ۱۵ تا ۲۲ هزار تومان و لیموشیرین ۱۰ تا ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان است. هر كیلو توت‌فرنگی جیرفت با نرخ ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان، توت‌فرنگی گلخانه ۳۵ تا ۵۰ هزار تومان، گریپ فروت توسرخ 8000 تا ۱۲ هزار تومان، گریپ فروت سفید 4000 تا 6000 تومان، ملون 7000 تا ۱۲ هزار تومان، موز ۲۷ تا ۳۱ هزار تومان، نارنگی تخم پاكستانی ۱۶ تا ۲۵ هزار تومان، هندوانه خطی 3000 تا 5500 تومان و هندوانه محبوبی 3500تا 6000 تومان در میدان مركزی و با احتساب حداكثر ۳۵ درصد سود در خرده‌فروشی عرضه می‌شود.

زیان تولیدكننده و مصرف‌كننده

بررسی قیمت‌ های میوه و سبزیجات طی هفته‌های اخیر، حاكی از گرانی افسارگسیخته و نبود نظارت مسؤولان روی بازار است. در چنین وضعیتی، مصرف‌كنندگان مجبور به خرید محصولات گران هستند. اما علاوه‌بر مصرف‌كننده، تولید‌كننده و باغدار نیز بازنده این میدان هستند.

محصولات باغی و زراعی كشاورزان و باغداران با قیمتی ناچیز به واسطه‌ها فروخته می‌شود. اما یكباره با چندین برابر قیمت به دست مصرف‌كننده می‌رسد. این در حالی است كه بازارهای میوه و تره‌بار طراحی شده‌اند، برای این‌كه كالا به صورت مستقیم به دست مصرف‌كننده برسد که ظاهرا این بازارها به هدف اصلی خودشان نرسیده‌اند. متاسفانه سود اصلی در روند توزیع میوه نصیب دلالان و واسطه‌ها می‌شود و تا الان هیچ برنامه مشخصی برای كوتاه كردن دست دلالان اجرا نشده است.

واسطه‌ ها عامل گرانی هستند

برخی كارشناسان افزایش دستمزد حق‌العمل‌كاران را عامل گرانی میوه تلقی می‌كنند، اما آن‌طور كه فعالان این صنف توضیح می‌دهند، پای دلالان در گرانی دخیل است و آنها نقشی در این میان ندارند. به‌طوری كه بارها اعلام كرده‌اند افزایش قیمت محصولات كشاورزی را نباید به حساب حق‌العمل‌كاران نوشت.

حق‌العمل‌كاران زحمات زیادی برای رساندن محصول به دست مصرف‌كننده می‌کشند و فقدان آنها نظام توزیع را مختل می‌كند. برای رساندن قیمت میوه به تراز واقعی، واسطه‌های غیرضرور باید حذف شوند، اما واسطه‌های عامل و اصلی می‌توانند موجب ایجاد ارزش افزوده شوند.

هشدار به مسؤولان برای برنامه‌ریزی صادرات

برخی کشاورزان محصول خود را به دلالان نمی‌فروشند و قصد دارند خودشان محصول را راهی بازار میوه و تره‌بار کنند اما ظاهرا نرخ‌های بخش حمل‌ونقل افزایش یافته که این کار برای او صرفه اقتصادی ندارد.

مصطفی دارایی‌نژاد، رئیس اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی میوه و تره‌بار در واکنش به افزایش چشمگیر کرایه حمل‌ونقل بیان کرد: هم اکنون به ازای حمل هر کیلو هندوانه و فرنگی‌جات از جیرفت، چابهار و دزفول 1200 تا 1300 تومان کرایه دریافت می‌شود که اگر وزارت راه و شهرسازی و دولت کاری نکند، کشاورزان نابود می‌شوند. به عنوان مثال هر کیلو هندوانه با نرخ 2000 تومان در میدان مرکزی عرضه می‌شود، در حالی که کشاورز برای حمل هر کیلو هندوانه 1300 تومان کرایه پرداخته که این امر فاجعه‌ای بیش نیست.

وی درباره میوه‌های نوبرانه نیز گفت: نوبرانه‌های فروردین و اردیبهشت تمام شد و باید منتظر نوبرانه‌های خرداد بمانیم که محصولاتی مانند هلو و شلیل است. از دهم خرداد هلو و شلیل نوبرانه در میدان عرضه می‌شود که در هفته نخست مقداری قیمت بالاست اما پس از گذشت چند روز مجدد قیمت کاهش می‌یابد. دارایی‌نژاد با اشاره به این‌که کمبودی در عرضه محصولات باغی نداریم، بیان کرد: امسال محصولات کشاورزی دو سه برابر سال قبل کشت شده است که از الان برای صادرات آن باید برنامه‌ریزی کرد، در غیر این صورت مشکلات سال قبل تکرار می‌شود.

عامل گرانی میوه؛ 40 درصد از واسطه‌های میدان مركزی

اسدا... كارگر، رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی تهران نیز درباره افزایش قیمت غیرمنطقی محصولات و گران فروختن آن به مصرف‌كننده اینگونه توضیح داد: «ما براساس دستورالعمل و قوانین اتحادیه افزایش 35 درصدی را بر میوه خریداری شده از میدان مركزی میوه و تره‌بار اعمال می‌كنیم كه پس از اعمال ضایعات نهایتا حدود 10 درصد سود نصیب فروشنده می‌شود.» بنابراین ما در سطح شهر افزایش قیمت غیرمنطقی نداریم.

وی ادامه داد: «جریان اصلی افزایش قیمت در میدان مركزی میوه و تره‌بار اعمال می‌شود. مشكل اصلی اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی تهران، 40 درصد از دلالان و واسطه‌های كلان میوه است كه محصول را بدون فاكتور و به صورت گران‌تر از میزان واقعی به فروشنده‌های سطح شهر می‌فروشند. مغازه‌دار سطح شهر نیز مجبور است میوه را به قیمت بالایی بفروشد تا به سود منطقی برسد.

بر روی جدول زیر کلیک کنید.

گروه اقتصاد روزنامه جام جم