به گزارش جام جم آنلاین، در مناظره امروز سید ابراهیم رئیسی، محسن رضایی، عبدالناصر همتی، سعید جلیلی، امیر حسین قاضیزاده ، علیرضا زاکانی و محسن مهرعلیزاده نظرات و برنامههای خود را مورد طرح و نقد یکدیگر قرار میدهند.
هر هفت نامزد حاضر در این دوره از انتخابات، در این مناظره به پرسش هایی با موضوع «دغدغه های مردم» پاسخ می دهند.
مناظره اول نامزدهای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری شنبه ۱۵ خرداد با موضوع «اقتصادی» و مناظره دوم سه شنبه ۱۸ خرداد با موضوع «فرهنگی، اجتماعی و سیاسی» برگزار شد و هر کدام بیش از سه ساعت طول کشید.
مناظره سوم ۷ نامزد انتخابات ریاستجمهوری نیز همانند مناظره اول و دوم از دو بخش ۹۰ دقیقهای تشکیل شده که هر بخش هم حاوی قسمتهای مختلف است. بین دو بخش نامزدها ۱۵ دقیقه وقت استراحت دارند.
فرآیند مناظره با ورود نامزدهای ریاست جمهوری به رسانه ملی و پس از قرعه کشی صندلیها، و پخش سرود ملی کشورمان و تلاوت قرآن کریم و قرائت بیانیه کمیسیون نظارت بر تبلیغات ریاست جمهوری توسط مرتضی حیدری مجری مناظره شروع میشود.
ترتیب صندلی نامزدها در مناظره سوم انتخابات ریاست جمهوری بر اساس قرعهکشی مشخص شد؛
صندلی شماره ۱ : سعید جلیلی
صندلی شماره ۲ : علیرضا زاکانی
صندلی شماره ۳ : عبدالناصر همتی
صندلی شماره ۴ : سید ابراهیم رئیسی
صندلی شماره ۵: محسن مهرعلیزاده
صندلی شماره ۶: سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی
صندلی شماره ۷ : محسن رضایی میرقائد
انتخاب سؤالات نیز به قید قرعه انجام میشود.
در بخش نخست این مناظره یک سوال مشترک از هر هفت نامزد پرسیده می شود که هر نفر هفت دقیقه فرصت پاسخگویی دارد.
راهکار شما در مقابله با تورم، عدالت، رکود، مقابله با فساد، یارانهها و اشتغال چیست؟
سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی نخستین فردی بود که طبق قرعه کشی هفت دقیقه خود را آغاز کرد. قاضی زاده در ابتدا اظهار کرد: امروز در پنجره طلایی هستیم، ولی عقب افتادیم. دچار قفل و انسداد شدهایم. کلانروندها و موضوعات اساسی هنوز حل و فصل نشده، در مناظرات قبلی دورههای گذشته همین مشکلاتی را که الان ذکر میکنیم را بیان میکردند، چه بسا سطح دغدغهها نیز افت کرده است. قبلا درباره مفاهیم بلندی مثل آزادی نیز بحث میشد.
وی ادامه داد: لازم است مشکلات مردم ریشه یابی شود؛ نرخ بیکاری در حال افزایش است. منابع کشور به صورت نادرست در حال توزیع است؛ مردم این را از چشم مدیریت ناکارآمد مسئولان میبینند. اگر نگاه کنیم می بینیم که در برخی تعاریف افت کردیم که این موضوع باعث بی اعتمادی به دولت ها شده است که این موضوع را در مسئله کرونا به وضوح مشاهده می کنیم. در موضوع گرانی بنزین کسی حاضر نشد موضوع را گردن بگیرد و در نهایت مقام معظم رهبری پا به میدان گذاشتند.
قاضی زاده هاشمی ادامه داد: خطاب به مسئولین مروبط به خصوص آقای روحانی عرض میکنم شما از دفتر خود خارج شوید، بنده حاضرم هم در موضوع کرونا و هم در تمام موضوعات با شما گفتوگو کنم. ساز وکار و طرز تفکر مدیران کشور باید تغییر کند. پیش بینی کرده ایم که دولت را به مردم واگذار کنیم و اختیار عزل و نصب مدیران را مدیران واگذار خواهیم کرد.
نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری در ادامه با اشاره به مسئله اصلی کشور، مطرح کرد: مسئله اصلی کشور، نظام دیوان سالار کشور است که ۷۰-۸۰ سال است که تغییر نکرده و باعث ضعیف شدن مردم شده است.
محسن رضایی هم در ابتدای صحبت های خود گفت: میلاد با سعادت حضرت معصومه و روز دختر را تبریک میگویم. دغدغهایی که در این ۷ دقیقه مطرح شده را قبول دارم، ولی دغدغههای مردم بیسار بیشتر است. ما باید ببینیم چرا مشکلات حل نشده؛ ۵۰ سال است که بیکاری، گرانی، کاهش ارزش پول ملی داریم.
وی ادامه داد: من میگویم چرا مشکلات حل نمی شود؟ گوشت، چادر مشکی، ذرت در دست یک عده خاص است. آقازاده ها در کار هستند. امروز مدیران اقتصادی چه کار می کنند؟ به جنگ زرگری مشغول هستند. یک عده بحث حجاب، یک عده فیلترینگ، موشک، دیوارکشی و کنسرت را مطرح میکنند. رهبر معظم انقلاب داستان را فیصله می دهند، دوباره راه می افتد. این تاخت و تاز بیهوده در دولت و میدان ها اجاره نمی دهد که دولتها بر مشکلات مردم متمرکز بشوند.
رضایی گفت: معماری نوین اقتصادی ایران را در برنامه داریم. باید اقتصاد جراحی شود، برنامه دولت ما با بکارگیری همه اقوام ایران، بانوان، حزبها و همه اقلیتهاست. ما دولت قوی و پاسخگو ایجاد میکنیم و از درون دولت اصلاحات را اعمال میکنیم. اقتصاد زندگی و اقتصاد استانی و اقتصاد زندگی را در برنامه داریم. برخی نگران یارانه مردم هستند؛ نگران نباشید اگر دزدی نکنید ما موضوع منابع ۴۵۰ هزار تومان را حل میکنیم. حقوق به خانمها اعطا می شود، وام مسکن با ۵۰ سال بازپرداخت می دهیم و ۳۰ درصد سهم نفت را برای تک تک استانها برنامه ریزی کردهایم. ۴ پروژه بزرگ انرژی نو را برنامه ریزی کردیم که در سه سطح اقتصاد اجرایی کرده و بیکاری و گرانی را حل میکنیم.
سید ابراهیم رئیسی هم در ابتدای صحبتهای خود گفت: دغدغه هایی که اعلام کردید بخشی از دغدغه های مردم است. ما نشست های بسیاری داشتیم در همین دورانی که در دستگاه قضا بودم و در آستان قدس از نزدیک با مشکلات مردم آشنا شدم و به دلیل ارتباط با مردم راهکار برای آنها پیدا کردم. برنامه اقتصادی را می توان در سه بخش تقسیم کنیم، اصلاح دولت، مسئله حمایت از خانواده ها و اقشار محروم، جهش تولید و تقویت کسب و کار. حتما باید سامانه جامعی ایجاد کرد که بتواند داده های اقتصاد را رصد کرد و همه قرار دادها در سامانه ای پشت ویترین برای مردم قرار بگیرد.
نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: ما این کار را در آستان قدس انجام دادیم. اولین مساله در قوه قضائیه برای مردم چرایی حساب خاص قوه قضائیه بود که ما این را شفاف کردیم. اگر مساله شفاف شود، قاچاق کالا و فرار مالیاتی کنترل خواهد شد. دولتهای مختلف گفتند که تحول در بانکها ایجاد می کنند، اما موفق نشدند. اصلاح نظام بانکی باید انجام و این موضوع باید با سامانه هوشمند حل شود. کاهش مالیات از ۲۵ درصد به ۱۰ درصد از واحدهای تولیدی باید انجام شود.
رئیسی اظهار کرد: ادارات ما در طراز جمهوری اسلامی نیستند و باید بسترهای فساد زا ریشه کن شوند. ضابطه های دست و پاگیر و مجوزهای پیچیده باید برداشته شود. مجوزهای پیشینی کسبوکارها باید به مجوزهای پسینی تبدیل شود. فساد اداری قابل قبول نیست. در حمایت از معیشت خانوارها، اولین مسئله کنترل گرانی است. اقدامات ما باید به کاهش تورم منجر شود. ایجاد ۴ میلیون شغل در ۴ سال دولت امکان پذیر است و باید صورت بگیرد.
نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری افزود: بخش دوم حمایت از خانوادهها و اقشار محروم است. تورم قابل قبول نیست تورم در هشت سال اخیر بیش از ۳۰۰ درصد زیاد شده است و باید به سمت یک رقمی کردن حرکت کنیم. مدیریت بازار ارز و تقویت پول ملی در دستور کار است. افزایش نظارت در بازار بسیار مهم است و تامین حداقلی معاش مردم و ارائه کارت اعتباری برای سه دهک پایین بسیار مهم است.
علیرضا زاکانی نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری هم در مورد مشکلات مردم اظهار کرد: امالسائل کشور گرانی و تورم است که در حوزه مشکلات مردم در تامین خوراک و پوشاک بیشتر شده است. تورم در سال ۹۰، ۱۹ درصد و سال ۹۹، ۳۹ درصد و به صورت نقطه ای ۵۰ درصد است که این اقدامات دولت آقای روحانی است. نقدینگی به ۳ هزار و ۵۰۰ و پایه پولی به ۵۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است و آقای همتی باید پاسخگو باشد.
زاکانی گفت: دولت عادت کرده که از جیب مردم خود را اداره کند. بنده در سال اول نرخ تورم را نصف تورم موجود خواهم کرد، امروز رقابت بین غارتگران و غارتشدگان است و بنده صدای غارت شدگان هستم. امروز مفاسد و بی عدالتی بالاست و سعی کردم با گردن کلفت ها درگیر شوم، مانند دادستان تهران، برادر رئیس جمهور و ... . بنده معتقدم که باید ریشه فساد خشک شود و قول می دم در دولت اقدام و اصلاح این کار را خواهم کرد.
وی ادامه داد: شبکه هایی که در دولت، مجلس، قوه قضائیه شکل گرفته بود می شناسم و با فساد برخورد می کنم، برخی از واگذاری ها صورت گرفته که ۲۵۰ میلیارد تومان فقط به ۳ برادر داده شده که از حلقوم آنها بیرون می کشم.
وی گفت: جهش تولید را ملاک قرار می دهم و مجوزها، مقررات زدایی، مالیات و بیمه، صادرات و... سامان خواهم داد و ناظر به شفافیت هستم و تمرکز دولت بنده بر استان ها استم و برنامه استان ها را نوشته ام و مشکلات شهرستان ها را با دولت الکترونیک حل خواهم کرد. رانت در دولت اقدام و اصلاح به هیچ وجه وجود ندارد، ساماندهی یارانه پیدا و پنهان را در دستور کار قرار دادم. یارانه پنهان چیزی نیست که به سادگی مهار کرد؛ بخشی از جامعه ۱۵ برابر بقیه انرژی مصرف میکند، یارانه آشکار را ساماندهی می کنیم. ۷۰ میلیون نفر بن کالا دریافت میکنند. ۳ دهک پایین جامعه پول نقد دریافت می کنند، دهک اول ۲۵۰ هزار تومان، دهک دوم ۲۰۰ هزار تومان و دهک سوم ۱۵۰ هزار تومان.
زاکانی خاطرنشان کرد: نرخ بیکاری، چیزی نیست که دولت اعلام کرده است؛ ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار شغل را ایجاد می کنم، برای تامین مسکن سالی ۱ میلیون مسکن میسازم؛ علاوه بر آن نیز۳۰۰ هزار مسکن حمایتی ساخته می شود.
سعید جلیلی نامزد انتخابات ریاست جمهوری درباره مباحث مطرح شده گفت: موضوعات مطرح شده درست است؛ اما دغدغه مردم چیز دیگری است که چرا این مشکلات حل نمی شود؟ دغدغه مردم این است که چرا مشکلات فوق حل نشده است. تورم در دنیا ۲ و نیم درصد است؛ اما چرا در ایران این مشکل حل نشده است. دغدغه مردم این است که چرا دولت نسبت به موضوعات فوق عقب افتاده؛ مردم در زندگی این مشکلات را حس می کنند. مردم نگرانی دارند که آیا تورم سال آینده پایین است یا خیر؟ اگر شما می خواهید این مسائل را حل کنید باید برنامه ریزی و نقشه جامع داشته باشید تا مشکل حل شود.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری بیان کرد: رئیس جمهور باید به برنامهها اشراف داشته باشد و بداند که کدام وزارتخانه چه می کند؟ رئیس جمهور باید زمان را مقدم بشمارد تا بتواند مشکلات را حل کند. باید نقطه گذاری انجام شود تا بداند در پایان سال اول یا دوم در چه منطقه ای قرار دارد. رئيس جمهور ظرفیت های زیادی دارد و باید مصلحت مردم را پیگیری کند. مردم می خواهند بدانند رئیس جمهور چه برنامه ای دارد و چه کارهایی انجام می دهد.
عبدالناصر همتی گفت: بدون رشد اقتصادی ۵ درصد نمیشود بیکاری را حل و رفاه را به کشور برگرداند. در یک دهه گذشته میانگین رشد اقتصادی نیم درصد بوده و بدون رشد اقتصادی نمیتوان رفاه داشت. باید محیط سرمایه گذاری امن باشد تا بتوانیم به رشد اقتصادی برسیم. آقای رئیسی میگوید گرانی را برخی به وجود آورده اند، اصلا گرانی وجود ندارد. تحریم مبادلات اقتصادی اقتصاد ما را به هم زده و این شرایط را ایجاد کرده است، آقای رئیسی خودمان را به راه دیگر نزنیم. تحریم خیلی مهم است ولی آقای جلیلی مشکل ما بیش از این ۷ مورد است.
وی ادامه داد: دوستان میخواهند ما بدون دنیا زندگی کنیم. هزینه این بدون دنیا زندگی کردن از جیب مردم خارج میشود و رشد اقتصادی نداریم. یک کشتی در روی آبهای آزاد نداریم و پرسپولیس و استقلال نمیتوانند هدیه خود را از AFC بگیرند. آقای رئیسی به عنوان سر گروه این ۵ نفر بگوئید اگر رئیس جمهور شوید برای تحریم چه میکنید؟ من پاسخ میدهم اگر شما روی کار بیاید این تحریم بدتر میشود. این کاسبان تحریم اجازه ندادند سرمایه گذاری در کشور انجام شود و این گروه با همراهی ترامپ با هم زیر میز زدند. آقای رئیسی شما نمیخواهید اصلا سرمایه به کشور وارد شود.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: همین نامزدهای فعلی نگذاشتند FATF تصویب شود. من اقتصاد خوانده ام برای کشوهای همسایه برنامه دارم. در سیاست خارجی من عربستان دشمن نیست، امارات دشمن نیست. کسانی که با FATF مشکل دارند گل به خودی زده اند.
همتی اظهار کرد: این ۵ نفر نگذاشتند FATF تصویب شود؛ می گویند برای چه باید با خارج باید ارتباط داشته باشیم؟ خب معلوم است دلار گران میشود. یک کشور در دنیا نشان بدهید که بدون تعاملات بینالمللی رشد اقتصادی داشته باشند. اگر تحریمها نبود کاسبان تحریم سالی ۳۵۰ هزار میلیارد تومان ضرر میکردند. اگر رقبای من روی کار بیایند تحریمها شدیدتر میشود؛ تحریمهای جدیدی با اجماع جهانی شکل می گیرد.
محسن مهرعلیزاده نامزد انتخابات ریاست جمهوری هم در ادامه بحث بیان کرد: موفقیت تیمهای ورزشی را به مردم تبریک میگویم. برنامه دولت زندگی اقتصاد محور است که به معیشت مردم و مسائل اقتصادی مربوط است و به جوانان و جامعه ربط دارد. افزایش حقوق و بیمه تکمیلی از برنامههای من است و مردم میتوانند آنها را در سایت من ببینند.
مهرعلیزاده گفت: مردم در حال حاضر اعتمادی به مدیران ندارند و با آنها همکاری نمیکنند. کم تر از ۱۰ درصد مردم اخبار را از صدا و سیما دنبال میکنند و حتی فیلم مستند من را سانسور میکنند. نگاه ارباب به رعیت باید تغییر کنند. برخی افراد همیشه دوست دارند همه جا باشند. رخ دادن یک اتفاق در کم ترین زمان به بحران تبدیل میشود و مثال آن باران و سیل و اتفاقات آبان ۹۸ است.
وی گفت: ما میتوانیم بحرانها را حل کنیم. مسئله شفافیت مهم است و این همه رانت و فساد به دلیل عدم شفافیت است. اگر شفافیت بود بحث عیسی شریفی که به شهردار وقت وصل بود پیش نمیآمد. یا پرونده بابک زنجانی و طبریها که باید با شفافیت بیشتری همراه بود. اگر کرونا خطرناک است با این وضعیت قرمز آقای رئیسی شواف میکنند و هزاران نفر را در خوزستان جمع میکنند. آقای رئیسی اگر قرار بود سید محرومان باشند الان سید مرحومان میشوند.
در قسمت دوم بخش اول هر نامزد چهار دقیقه وقت دارد تا سخنان دیگر نامزدها را نقد کند.
سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی در نقد سخنان دیگر نامزدها گفت: سپردن درمان به بانیان وضع موجود، مانند سپردن درمان مالاریا به پشه آنوفل است؛ دوستان جوری صحبت میکنند انگار خودشان در کار نبودند و تازه از راه رسیدند و از موضعی صحبت میکنند که ۸ سال پیش با یک بیان قویتر زده شد و شد آنچه امروز میبینیم.
قاضی زاده هاشمی ادامه داد: دولت با بد مذاکره کردن، فرصت مذاکره مستقیم با آمریکا را از بین برد. اگر بلد نبودید کشور را اداره کنید و ساختارها را تغییر دهید، اینها تقصیر کس دیگر است؟
نامزد انتخابات ریاست جمهوری عنوان کرد: راه حل مشکلات امروز، تغییر نسل سیاستمداران است؛ ما به آنها احتیاج داریم تا از تواناییهای آنها استفاده کنیم تا ما را از وضع موجود خارج کنند. اینکه مشکلات امروز حل نمیشود به خاطر این است که عدهای به جای اینکه طرف مردم را بگیرند، ضد مردم شدند و به طبقه خاص تعلق گرفتند و قومیت گرایی و حزب بازی آمده است.
او در پایان مطرح کرد: تغییر مدل حکمرانی باید به سمت مردم اتفاق بیفتد؛ تا مانند اول انقلاب، جوانان در کنار مردم قرار گرفته و دست مردم را بگیرند. راه حل من حضور جوانان انقلابی در متن کشور است. امروز جوانان دانش آموختند دنیا دیده اند و در صحنه هستند.
علیرضا زاکانی نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری اظهار کرد: مردم عزیز مشکل امروز کشور ۳ نان است ندانستن، نخواستن، نتوانستن که مظهر آن دولت آقای روحانی و افرادی است که با ایشان کار کردند.
وی گفت: مشکل ما دروغگویی است، اگر پینوکیو در عالم واقع وجود داشت دماغش چند دور دور زمین می چرخید، آقای همتی آبان ۹۸ گفت که نرخ بنزین در حوزه اقتصادی تاثیر ندارد و نوشته های آقای همتی موجود است. البته آقای همتی بعدا اعلام کرد که با افزایش قیمت بنزین مخالف بودم؛ آقای همتی چرا دروغ می گویید؟ این نامه شماست در تاریخ ۳۱ شهریور ۹۸ که درخواست کردید قیمت بنزین ۵ هزار تومان شود تا کسری بودجه دولت جبران شود. گذشت آن زمان که کلاه سر مردم گذاشتید.
وی افزود: آقای همتی شما اسرار مملکت را به AMF دادید؛ میزان ذخایر ارزی و ... را در اختیار دشمن قرار دادید که باعث این مشکلات اقتصادی شد؛ بعد با آن بی کفایتی موضوع بنزین را دنبال کردید و رئیس جمهور هم گفت من صبح جمعه فهمیدم. آقای مهرعلیزاده کرسنت ۵۳ میلیارد دلار ضرر برای کشور داشته است. یا اطلاع نداشته اید؟ ۳ برابر مسکن مهر برای ممکلت ضرر داشت، بعد می آیید حرف سیاسی می زنید؛ ما استاد حرف سیاسی هستیم؛ بیایید بعدا به شما حرف سیاسی یاد بدهیم.
محسن رضایی نامزد انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم هم در ادامه بحث گفت: این نظام سیاسی کشور ابتدا داخلی بود، اما نفوذیها آمدند و فضای سیاسی کشور را مدیریت کردند. خیلیها انگار نا آگاه هستند یا نمیخواهند مشکل را حل کنند. رهبر انقلاب مشکلات را حل کرده و سیاستهای اقتصاد مقاومتی را تبیین کردند، اما در مجلس اینها قانون تصویب نشده که اگر این کار انجام میشد مشکلات را حل میکرد.
رضایی گفت: رهبر انقلاب با خط مشی نرمش قهرمانانه به برجام خط دادند و حمایت کردند. قرار بود اقدامات دولت برای رفع تحریم باشد، اما تحریم برطرف که نشد، بیشتر هم شد. به قول یک بنده خدایی باید زد زیر میز این طوری نمیشود کشور را مدیریت کرد.
وی اظهار کرد: دولت ما اقتدار و قانون را مستقر می کند؛ حق شما را از گردن کلفتها را می گیرد. این نفوذی ها در پشت صحنه که باعث آلودگی امنیتی شده اند و کسانی که با دعوای زرگری وقت شما را می گیرند از پستو بیرون می آوریم. ما نمیگذاریم با سرنوشت ملت بازی شود. برنامه من جراحی های بزرگ است، ولی روی کاغذ نیست و عملی می شود. ما باید عقلانیت را برگردانیم. عقل فردی و جناحی جای عقل جمعی را گرفته است. مسئولان در حال حاضر در برابر مشکلات می گویند همینی که هست؛ این بی احترامی به مردم است، اگر تعامل داخلی نداشته باشیم؛ قطعا تعامل خارجی غیرممکن است.
سعید جلیلی هم در ادامه اظهار کرد: یکی از نکاتی که برای اقتصادی کشور و حکمرانی اهمیت دارد وجود ثبات در سیاستهای اقتصاد و محیط امن اقتصادی کشور است که نمیشود آن را انکار کرد. مهمتر اینکه ناکارآمدی را گردن تحریم نیندازیم، کسی که رئیس جمهور میشود باید فهم صحیح از مناسبات جهانی داشته باشد، اما متاسفانه برخی کوچکترین فهم را در این خصوص ندارند و می خواهند رئیس جمهور شوند.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم ادامه داد: وقتی صحبت از جهش تولید میکنیم نیاز به صادرات دارد. دوستان، مذاکرات را با چند کشور محدود کردند. سوال من این است که باید بگوییم برای فهم تحریم چه برنامهای داریم؟ بعد بگوییم عدهای در داخل نگذاشتن این نفهمیدن مسئله است؛ ما باید راه داشته باشیم تا تحریم را بی اثر و دشمن را پیشمان کنیم تا محیط امن برای اقتصاد ایجاد شود.
وی گفت: تعامل سازنده با جهان را چگونه شکل می دهم؟ کشور ما معطل ۳ کشور شده است؛ شما میگویید در مذاکره موفق بودید؛ تحریمها هزار تا شد و دلار ۳ هزار تومانی شد ۳۰ هزار تومان. شما نتوانستید مذاکره کنید، در مذاکره باید تهدید و فرصت را با هم دید.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم ادامه داد: شما میگویید تعاملات خارجی خوب است، اما چهقدر با کشورهای همسایه مراوده دارید؟ بانک مرکزی یک طرح درباره مبارزه با تحریم ارائه دهد، رئیس جمهور باید فهم مناسبات جهانی را داشته باشد، برجام یک چک بیمحل بود که جواب نداد.
عبدالناصر همتی هم در بخش دوم سخنان خود اظهار کرد: آقای جلیلی می فرماید چرا با سه کشور مذاکره می کنید؟ آقای جلیلی یک دهه کشور را با بیانیه خوانی معطل کردید و چی دی پی کشور ۸۰ درصد کاهش یافت. آقای جلیلی بی خودی می گویید تعامل خوب است؟ تعامل با چه کسی؟ دنیا این جور با ما کار نمی کند. آقای زاکانی هم که پوششی هست و من جوابش را نمی دهم.
همتی ادامه داد: وزیر اقتصاد و برخی رقبا برای من بی اخلاقی کردند. قبل از سقوط بورس به مقام معظم رهبری نامه نوشتم و گفتم که مردم را به بورس دعوت نکنید و هشدار دادم. ایشان به من جواب دادند که باید فکر جدی درباره آن بشود، ولی باز هم مردم به بورس دعوت شدند و وزیر اقتصاد گفت حبابی وجود ندارد و مردم به بورس بروند. دخالت افرادی سیاسی و تغییر قانون را در بورس شاهد بودیم. اصرار کردم ولی کسی به حرف من گوش نداد. ۱۱ نفر ابر بدهکار بانکی که وام ۹۰ هزار میلیاردی گرفتند برای ۱۰ سال پیش بوده است. لیست این ۱۰ نفر را هم همین الان تقدیم آقای رئیسی می کنم که اگر صلاح دانستند اعلام کنند.
همتی در ادامه خطاب به سعید جلیلی گفت: شما اصلا از مسائل بینالمللی اطلاع ندارید. بهترین دوستان ما عراق و چین هستند که آنها هم پول های ما را نمی دهند. بدانید که دنیا بدون بحث برجام و رفع تحریم، با ایران کار نمی کند.
محسن مهرعلیزاده در جمع بندی سخنانش در پایان نیمه نخست گفت: بحران معیشت، محیط زیست، بنیان خانواده، رفاه اجتماعی و مهمترین بحران، بحران اعتماد و فقدان امید اجتماعی است.
وی ادامه داد: اگر بر خلاف تبلیغات صداوسیما و پوسترهای رنگارنگ، فضای انتخابات سرد و بی روح است، به دلیل نارضایتی مردم و بلند شدن صداها و ناامیدی از رویاهای برآورده نشده آنها است. در این سالها موضوعاتی، چون جوانان، زنان، اثوام و مذاهب، مستضعفان و حتی انتخابات، مفاهیم اصلی خود را از دست دادهاند. جوانان نخبهای که آن قدر عرصه بر آنها تنگ شده است که باید جای نشستن در بر صندلی مدیریت کشور، روی صندلیهای هواپیما نشسته و از کشور فرار کنند؛ جوانانی که دلایل متعددی برای رفتن دارند، اما حتی یک دلیل برای ماندن ندارند. آیا فرصت برابربرای کسب دانش و سهیم کردن زنان در عرصههای مدیریتی کشور وجود دارد؟ آیا برای اقوام و مذاهب مختلف کشور فرصت برابر برای تمام شئونات ایجاد شده است؟
مهرعلیزاده تصریح کرد: آیا برای اجرای اصل ۱۵ قانون اساسی استفاده از زبان محلی در مطبوعات، رسانهها و تدریس آنها اقدامی جدی به عمل آمده است؟ امروز علی رغم توصیه ها، اهل سنت را بیدلیل از حضور در عرصههای حکومتی بازداشته ایم و حتی در داشتن مراکز مهم فرهنگی نیز دچار محدودیت هستند. امروز با تبلیغ زندگی مسئولان و با اخبار فساد و اختلاسهای چند میلیارد تومانی نهاد امید در دل محرومان و مستضعفان خشکانده شده است.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری تاکید کرد: اما برنامه من در دولت زندگی، بازگرداندن اعتماد از دست رفته مردم و دمیدن روح جدید در کالبد جامعه است. منظور من از حمایت از زنان و جوانان، فراهم کردن شرایط برای نقش موثر و عادلانه در مدیریت کشور است. نقش امثال مریم میرزاخانیها و مریم بختیاریها است. توجه من به تمام حاشیهنشینان شرق و غرب و جنوب و شمال کشور است که طی سالهای سال مرزهای ایران بزرگ را عاشقانه و خالصانه حفظ کردهاند و در دوران انقلاب در جمع و سازندگی محافظ هموطنانشان بودند که، اما اکنون گرفتار تبعیض شدهاند.
وی اذعان کرد: در دولت زندگی، من خود را موظف به رفع تبعیضهای گذشته میدانم. منظور من از توجه به محرومان و مستضعفان توجه زیربنایی است و رفع محرومیت را توزیع ثروت و نه توزیع فقر میدانم. در مورد صحبتهای آقای زاکانی عرض میکنم که بهتر است به FATF توجه کنند تا به دیوارنوردیهای مختلف و آب در آسیاب ترامپ ریختن دچار نشوند.
سید ابراهیم رئیسی آخرین فردی بود که پیش از پایان نیمه نخست سخن گفت. وی گفت که نکته اول بنده نسبت به مسئله تجمع در خوزستان است. مرجع قانونی درباره سفر، ستاد مبارزه با کروناست که ما از آن اجازه گرفتیم ودانشگاه علوم پزشکی اهواز هم دستورالعملی برای این موضوع نوشت که ما آن را اجرا کردیم؛ ما ۵ ماه است که می خواستیم به خوزستان برویم، اما به صحبتهای ستاد مبارزه با کرونا گوش کردیم و نرفتیم.
وی ادامه داد: ما که به حرف گوش کردیم؛ شما چرا به حرف کارشناسی توجه نکردید؟ در عید گفته شد که باید برای سفرها محدودیت ایجاد شود، اما دولت گوش نکرد و باعث خسارات بسیاری شد؛ گزارشات عدیدهای مردم و سازمانهای مردم نهاد دادند؛ اما شما حساس نشدید. ما باید یک سال اول به اهواز می رفتیم، اما به نظرات گوش دادیم و نرفتیم. شما می توانید به وزارت بهداشت مراجعه کنید که چه کسی بیشتر به اصول بهداشتی احترام گذاشته است.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم افزود: اسمهایی که ایشان گفتند که در رسانهها گفته شده و اسامی ۱۱ بدهکار بانکی را به مردم اعلام میکنیم تا مشخص شود که ما به پرونده آنها در دستگاه قضائی رسیدگی کردهایم. درباره مساله FATF ذهن من را خواندهاید که نظر من در این باره چیست؟ اگر منافع ملت در هر قرار دادی تامین شد ما موافقیم و اگر تامین نشد نمیتوانیم از منافع ملت بگذریم. درباره تحریم ها هم قرار بود این مسائل دغدغهها را حل کنند؛ ازدولت پرسیدند که برجام نتیجهاش چه شد؟ گفتند هیچ! ما برجام به عنوان قرار داد و تعهدی که باید به آن متعهد بود پایبندیم، اما برجام را یک دولت مقتدر می تواند اجرا کند نه شما.
بخش دوم مناظره سوم، سه قسمت دارد که در قسمت اول هر نامزد پنج دقیقه فرصت دارد به سوال پرسیده شده پاسخ دهد.
سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی در پاسخ به سوالی در خصوص ساماندهی نظام توزیع و حذف واسطه گری گفت: برای اصلاح امور باید نگاه منظومهای داشت؛ وقتی از تورم به معنای ام المصائب کشور یاد میکنیم، باید بدانیم باعث هزاران مشکل در کشور شده است. وقتی به ساختار ایجاد تورم دقت میکنیم، میبینیم تمامی نهادها در این موضوع نقش داشتند.
او در ادامه افزود: موانع زیادی در رساندن کالای ارزان قیمت مقابل تولیدکننده است و باید مجموعه مبدا تا مقصد اصلاح شود؛ دولت سلام این موضوع را در زنجیره تامین میبیند و تنها در خرید تضمینی، دادن یارانه به مصرف کننده و تعرفه برای حمایت از تولید داخل دخالت میکند.
نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری عنوان کرد: در موضوع مرغ، ما ۲.۵ برابر ظرفیت داخل، توانایی تولید داریم و در داستان گوشت دیدیم که وقتی قیمت ارز را اصلاح کردیم، قیمت گوشت پایین آمد.
قاضی زاده هاشمی در پایان گفت: کاهش تورم به زیر ۵ درصد، تولید ۴.۵ میلیون مسکن، تشکیل وزارت خانواده، تشکیل صندوق اعتبار خانواده برای ازدواج، اشتغال و مسکن، ایجاد نظام یکپارچه بیمه، مدل شهر کشوری، مدل نظام شایستگی بر اساس استانداردهای مشخص، طرح قنات ملی برای حل مشکلات آبی کشور، واگذاری شستا به کارگران و صندوق ذخیره فرهنگیان به این قشر بخشی از برنامههایی است که در دولت آینده دنبال خواهیم کرد.
سید ابراهیم رئیسی دومین فردی بود که در نیمه دوم سخن گفت. وی در پاسخ به سوالی مبنی بر راهکار مبارزه برای بیماری کرونا، گفت: ما در نظام سلامت دو مشکل داریم، علی رغم اینکه زحمات بسیاری کشیده شده و باید به خدمات کادر درمانی ارج نهاده شود، ولی مردم هم بسیار در این وضعیت کرونایی دچار آسیب شدند و کسب و کارشان خراب شد.
وی اطهار کرد: در نظام سلامت ۲ مشکل داریم؛ تعارض منافع و انحصار، البته تعارض منافع در همه سطوح داریم و باید آن را از بین برد. مثلا کسی وارد حوزه مسکن می شود که خودش هم از پیمانکاران است. در برخی تصمیمات در نظام سلامت به گونهای است که باید تعارض منافع را به حدافل رساند؛ دوم مساله انحصار است ما باید دسترسی به پزشک را در تمام کشور یکسان کنیم.
نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری افزود: سازمان بازرسی ما بررسیهای جدی انجام داده، هم در حوزه بهداشت و درمان هم در حوزه آسیبهایی که وارد شده است.این بازرسیها نشان می دهد که برخی بی تدبیری ها باعث شده که آسیب ها بیشتر شده است. در حوزه گردشگری مشکلات بسیاری به وجود آمده؛ کاسبان و مستاجران بسیار دچار آسیب شدهاند و ما باید درباره دوران پساکرونا فکر کنیم، اما نه اینکه بگوییم وام می دهیم؛ بله مردم باید احساس کنند که فکر جدی برای آسیب دیدگان از کرونا تدارک دیده شده است. در ارتباط با کرونا علیرغم همه زحمات کشیده شده معتقدم هم در حوزه جلوگیری و هم در مسائل درمانی جای بررسی جدی وجود دارد. در برخی از موارد با بی تدبیریهایی مواجه هستیم که اگر این بی تدبیریها نبود خسارات به حداقل می رسید.
رئیسی تصریح کرد: درباره این لیست هم که آقای همتی به من دادند باید گفت که مردم تعجب نمیکنند که چرا تا به حال ایشان به وظیفه اش عمل نکرده و این لیست را منتشر نکرده است؟ اگر نباید اعلام می کرده که خب چرا اینجا به معرض دید عموم گذاشته است؟ وسط مناظره؟
محسن مهرعلیزاده هم در ادامه سخنان خود درباره سهامداران بازار بورس و بهبود بازار بیان کرد: بورس یکی از بهترین بازارها برای سرمایه گذاری است. بورس میتواند به تولید کمک کند، اما اتفاقی که رخ داد کارشناسی شده نبود و دولت در بازار بورس دخالت کرد. مسئله اصلی کشور ما تولید و افزایش تولید است.
او افزود: سرمایه داران در یک هماهنگی وارد معرکه شدند و مردم را به بازار بورس کشاندند، اما پول به سمت تولید نرفت و قیمت بورس را چند برابر کرد. وقتی حبابها ترکید و قیمتها واقعی شد به یک بحران تبدیل شد و دولت هم ۲۰۰ میلیون دلار را به ریل تبدیل کرد تا خسارتها را جبران کند.
مهرعلیراده ادامه داد: هر ۳ روش اشتباه بود و دولت نباید به بورس ورود میکرد؛ باید بورس را به بورسیها بسپارند. اگر ۷۵ درصد ورود دولتیها در اقتصاد دخالت نکنند وضعیت بورس بهتر میشود. افزایش سرمایه و تولید برای کشور خوب است. تنها راه نجات بورس استقلال آن است.
نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری خاطرنشان کرد: GTP امروز کشور ۵۰۰ میلیارد تومان است و مجموع دیگر کشورها چند برابر ما هستند و سوال این است که اینها مستلزم این است که بتوانیم با دیگر کشورها ارتباط برقرار کنیم و دیگر موارد را در اختیار اقتصاد قرار دهیم.
سعید جلیلی نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری درباره برنامههای خود برای رفع بروکراسیهای اداری و تعارض منافع، اظهار کرد: روز اول انتخاب شدن آقای روحانی به او گفتم اگر میخواهید اهداف خودتان را دنبال کنید، باید ماشین دولت را از این کندی نجات دهید؛ باید سازوکارها را فعال کنیم که این بستگی به رویکرد ما دارد که برای دستگاهها فعالیت تعریف کنیم تا به ماشین دولت برسد.
وی افزود: به عنوان کسی که ۳۳ سال کار سیاست خارجی کردهام می گویم امکان تعامل گسترده با جهان وجود وارد، به ویژه در روابط اقتصادی، میشود، اما اینها نمیتوانند؛ عراق را مثال زدند، بخشی که مربوط به بخش دولتی است نمیتواند انجام دهند.
وی درباره FATF هم گفت: با قاطعیت میگویم امضای کنوانسیونها هیچ فایدهای برای ما ندارد، در مورد خود FATF هم گفته شده اگر امضا کنیم تازه گام بعدی را برای ما تعریف میکنند. برجام سند طلبکاری ملت است، ما هزینه برجام را دادهایم؛ امروز باید طلبکار باشیم نباید از سرمایه ملت هر روز هزینه کنیم، چه کسی میتواند این مسائل را پیش ببرد؟ کسی که هم به مسائل خارجی و هم داخلی آشنا باشند، بنده سالها در حوزه سیاست خارجی کار کردم و همه چیز را میشناسم.
جلیلی گفت: اگر مردم ایران می خواهند رئیس جمهور انتخاب کنند باید کسی باشد که به مسائل جهانی واقف باشد، سیاست خارجی باید اقتصاد محور باشد، شما باید بهانهها را بردارید؛ هیچ بهانهای نمیتواند مانع اقتصاد کشور شود و این شناخت کافی میخواهد.
محسن رضایی در پاسخ به سوالی مبنی بر ازدواج جوانان گفت: مسئله جوانان در کشور که من میگویم فرشتگان نجات ایران و مهمترین سرمایههای ملی ما هستند و هر زمان مشکلاتشان را حل کردیم کارهای بزرگی انجام داده اند. جوانان شغل ندارند، مسکن برای ازدواج ندارند و در سردرگمی به سر می برند؛ پس بزرگ ترین سرمایههای ما نیازمند نجات هستند.
نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری اظهار کرد: دولت ما ترکیبی از جوانگرایی و تجربه گرایی است، تجارب نسل اول و دوم را با سوم و چهارم ترکیب میکنیم، هم مشکلات جوانان و هم کشور را حل میکنیم. از میان نسل سوم و چهارم زمامدار تربیت میکنیم، من در تمام استانها مدرسه زمامداران را تاسیس میکنم.
رضایی با اشاره به مشکلات جوانان ادامه داد: جوانان برای ازدواج نیاز به شغل و مسکن دارند؛ در نهضت خانه سازی ایرانیان مشکل مسکن را حل میکنم. مسکن دو بُعد دارد یکی پیمانکاران ساختمانی و خریدارن مسکن که خریداران را به بانکها وصل می کنیم و همه بانکها را موظف میکنیم جوانان ۱۰ درصد آورده بیاورند و ۹۰ درصد وام بدهند با بازپردخت ۵۰ ساله و زمین مجانی به جوانان میدهیم.
رضایی افزود: ما در کشور حدود ۱۶۰هزار فوق لیسانس و دکترا داریم که بیکار هستند و در سایت جمع سپاری عضو میشوند و آنها را گروه بندی میکنیم تا اقتصاد مهندسی فناوری و کارهای پژوهش وزارتخانهها را انجام بدهند و ماهانه به آنها حقوق میدهیم و بعد وارد کسب و کارها میکنیم. دولت ما حتما مسئله برجام را جدی خواهد گرفت و آمریکا را وادار می کنیم با دیپلماسی واقعی به تعهدات عمل کند، اما من کشور را معطل مذاکرات نمیکنم و کشور را به سمت رشد و پیشرفت میبرم و وقتی آمریکا رشد و توسعه ما را ببیند دنبال ما خواهد بود. مذاکرات مهم است، اما میدان را فعال کردن هم مهم است.
عبدالناصر همتی هم در ادامه بحث اظهار کرد: بحث زنان و فعالیت آنها مهم است. ۵۰ درصد جمعیت کشور زنان هستند و به شان و جایگاه آنها توجهی نمیشود. باید محیط و امنیت اجتماعی لازم و فرصت برابر برای مشارکت برابر آنها در جامعه ایجاد شود. مشکل فعلی ما این است که فرصت شغلی برای زنان به نسبت مردان ۳۰ درصد هم نیست. بحث بعدی زنان کارآفرین هستند و برای خود اشتغالی آنها ماکروفاینانس و وامهای خرد را راه اندازی میکنیم.
وی افزود: زنان باید خط مقدم فعایتهای مختلف باشند. طرح پرداخت یک میلیون یارانه به سه دهک پایین از راه چاپ پول نیست.
نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به صحبت های سید ابراهیم رئیسی افزود: من این لیست را قبلا به قوه قضائیه داده بودم و شما گفته بودید که چرا لیست اعلام نمیکنم و من امروز رسما اعلام کردم. آقای جلیلی من خواهش میکنم این صحبتها را نکنید. یعنی ۲۰۰ کشور درباره FATF اشتباه میکنند و شما درست میگویید. فقط شما و کره شمالی معتقدید که FATF به درد نمیخورد و نباید تصویب شود و خواهش میکنیم از این موضع پایین بیاید و بگذارید کشور نفس بکشد.
وی ادامه داد: رئیسی دو سال است دارد برای ریاست جمهوری تبلیغ میکند. شما معتقد به اینترنت امن هستید و میخواهید اینترنت را طبقه بندی کنند و این حرفها یعنی فیلتر اینستاگرام. در قوه قضائیه هر روز وزیر جوان را ما احضار میکنند به دلیل عدم فیلتر اینستاگرام. در قوه قضائیه رای به فیلتر دادند. پاسخ دهید آیا مخالف افکار علم الهدی هستید یا خیر؟ چرا در مسائل زنان شفاف برخورد نمیکنید. آقای رئیسی صراحتا بگوئید که با گشت ارشاد موافق هستید یا مخالف؟
علیرضا زاکانی نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری درباره راهکارهای دولت خود برای بی اثر کردن تحریم ها، اظهار کرد: اول کار این است که رویکرد غلط دولت کنونی را به رویکرد درست تغییر بدهیم و به توانمندی داخلی تکیه و از ظرفیت های منطقه ای استفاده میکنیم.
وی گفت: توانمندی های داخلی در حوزه تولید بی نظیر است و اگر در حوزه مسکن، زیرساخت ها، نفت و گاز و پتروشیمی و ... فعال شویم مشکلات اشتغال ما حل خواهد شد؛ امروز از رتبه ۷ در حوزه معدن رسیدیم به رتبه ۲۰ چرا که کار دست کسانی بود که کار بلد نبودند؛ تمرکز ما بر تولید خواهد بود تا تحریم ها بی اثر شود.
وی افزود: منطقه ما سال ۹۸، هزار و ۱۴۳ میلیارد دلار واردات داشته که سهم ایران ۲۳ میلیارد دلار بوده این فاجعه است.
زاکانی افزود: دوست عزیزمان که علاقه ندارند با من بحث کنند، چون به او درس دادند که با من حرف نزند، آقای همتی خودت گفتی آقای روحانی همه چیزش خوبه اما اقتصاد بلد نیست؛ راست گفتید آقای همتی، چون اگر روحانی اقتصاد میدانست شما را رئیس بانک مرکزی نمی گذاشت. اگر با پول دو طرفه کشورها مبادله کنیم FATF بی تاثیر می شود؛ دوستان نمیخواهند کار کنند؛ کشور را می شود به بهترین نفع اداره کرد اما آقایان نمی خواهند.
وی گفت: توهین دولت به ما مسری است؛ آقای همتی هم مانند دوستان خود اسم پلیس بد را بر من گذاشت و توهین میکند. بنده آمدم تا مردم تحقیر نشوند، قرارگاه مرغ راه نیفتد، فریاد مردمی هستم که گرانی را تحمل می کنند، اما ایشان ارز ۴۲۰۰ به آقازاده ها میدهد.
در قسمت دوم بخش دوم مناظره سوم هر نامزد ۳ دقیقه وقت دارد تا به نقدهای دیگر نامزدها پاسخ دهد.
محسن مهرعلیزاده نخستین نامزدی بود که در این بخش سخن گفت. وی اظهار کرد که اگر سیاست را از اقتصاد بگیرید مشکلات حل می شود. کشور ما به نقطه ای رسیده که درآمدش خراب است. ایرانی ها سرمایه دارند و ما ۷ میلیون ایرانی خارج از کشور داریم که دارا هستند و باید امنیت برقرار کنیم تا آنها بیایند و سرمایه گذاری کنند. با دیوار نوردی ها و در جریان مذاکرات هزار مشکل ایجاد کردن کشور ما به اینجا رسیده است.
او افزود: سرمایه در غرب و چین است. تکنولوژی هم در آنجا وجود دارد و باید ارتباط داشته باشیم. آقای رئیسی شما جزو سران ۳ قوه هستید. تصمیم غلط درباره بنزین گرفته شد و بد هم اجرا شد. شما که الان مهربان شده اید دستور رفع فیلترینگ بدهید. ما ۷ میلیون ایرانی خارج از کشور داریم که ۵ میلیون نفرشان متخصص و دارا هستند. باید فضای امن ایجاد کنیم تا آنها بیایند.
مهرعلیزاده در پایان این بخش گفت: آبان ۹۸ خیلی ها دستگیر شده اند که تعداد آنها مشخص نیست و از مقام معظم رهبری برای آنها دستور عفو بگیرید.
سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی در زمان دفاع از خود در مناظره گفت: دولت سلام مسئله کلاهبرداری در بورس را حل خواهد کرد. با استقرار دولت الکترونیک، نظام جامع شفافیت برقرار خواهد شد و وزیر خارجه ای که سابقه تجارت بین المللی دارد را منصوب خواهم کرد، آموزش و پروش نوین را جایگزین وضع فعلی میکنیم، با کمک نیروهای مسلح موضوع سربازی را حل خواهیم کرد و نیمی از جوانان جویای کار را صاحب شغل خواهم کرد.
نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری عنوان کرد: دولت من حتی حق افرادی که در انتخابات شرکت نکنند را هم حفظ خواهد کرد. برنامه برای اشتغال سریع داریم که نیمی از جوانان جویای کار در دو سال اول صاحب شغل شوند.
قاضی زاده هاشمی در پایان در انتقاد به دولت فعلی گفت: گاهی مردم میگویند دلمان میخواهد بخوابیم و بیدار شویم و بفهمیم ۸ سال گذشته خواب بوده، ما واقعا باید این سال ها را تمام کنیم و اجازه ندهیم تکرار شود.
محسن رضایی در ادامه بحث گفت: نقدی که من دارم این است که برنامه جزوی از مدیریت است. مدیر خودش باید برنامه داشته باشد و برنامه را با ستاد نهایی کنند، وگرنه اوضاع همین میشود که میبینیم. نکته مهم در برنامه این است که هر کسی که میخواهد مدیریت کند هم مشکل فعلی را حل کند و هم چشم انداز داشته باشد. دوستان بگویند که چه چشم اندازی را برای ۸ سال آینده دارند؟ من ۸ سال آینده را جزوی از مهم ترین دورانهای کشور میدانم که با تهدید و فرصت مواجه هستیم؛ اگر دولتهای گذشته تکرار شوند با خطرات زیادی مواجه خواهیم شد.
وی افزود: آینده پژوهی اگر نباشد میشود روزمرگی که در دولتهای قبل داشتیم. مسئله جمعیت، کاهش آبهای زیر زمینی و مشکلاتی از این دست که نتوانستیم حل کنیم به این دلیل است که نتوانستند پیش بینی کنند و برنامه هایشان نگاه به پشت سر است.
رضایی گفت: در برنامه باید هم نگاه به پشت سر و هم به آینده باشد، وگرنه فرصتهای طلایی را از دست خواهیم داد، شرایط کنونی کشور در حدی است که نمیتوانیم یک ثانیه را از دست بدهیم.
عبدالناصر همتی هم در ادامه اظهار کرد: در این مناظرات جای روستائیان خالی است. نگاه مشاور جلیلی به روستائیان مثل نگاه رئیسی به کارمندان است. انگار روستایی و کارمندی واژه ای تحقیر آمیز است. مردم روستا حتی از شما گندم را خوب نمی خرند و بودجه آن را مجلسیان برای قیر خرج کردند. به کشاورزان قول می دهم که گندم آنها را با قیمت روز بخرم و محصولشان را به دلال نفروشند.
نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: آقای رئیسی اینجا مثل دادگاه و زندان نیست. اگر بخواهیم سود بانکی را پایین بیاوریم پیرمرد و پیرزنی که پول را پس انداز کرده برای خرج روزانه اش باید چه کار کند. آقای قاضی زاده هاشمی که ادعای توجه به زنان را دارند از خانمی در ستادش استفاده کرده که گفته بود که بیل گیتس با واکسن کرونا می خواهد ۱۵ درصد جمعیت جهان را بکشند؛ این تفکر شماست. من واکسیناسیون همگانی کرونا را تا پایان سال به اتمام می رسانم.
سید ابراهیم رئیسی هم در ادامه اظهار کرد: من نمی دانم اگر من نبودم کاندیداهای دیگر چه می گفتند؟ خوب است من هستم تا من را خطاب قرار دهند؛ کاندیداها در مناظره باید برنامه بدهند. شما از من ناراحتید یا از مردم ؟ مردم به شما اقبال ندارند. بروید ببنید چرا ناراحت هستند. بروید ببینید همان عزیزان ما که نمی خواهند بیایند پای صندوق رای از چه ناراحت هستند؟
نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: من آمدم و دیدم که هر بانکی یک نرخی را برای سود می گوید؛ آمدیم خودمان ورود کردیم و به بحث بانک ها. گفتم بیشتر از این ضامن اجرا نباشید. بعد هم همان آقایان از ما تقدیر کردند. کمر تولید کننده ها خم شده زیر بار فشار بانک ها. من قول صادق دارم و هر جا که حرف زدم صادقانه حرف زدم؛ هیچ فیلتری در زمان من در قوه قضائیه انجام نشده است.
رئیسی افزود: باید دسترسی اینترنت برای حتی فقرا هم آسان شود و این موضوع مثل برق و گاز می ماند. چرا دارید و فضا سازی می کنید. چرا دنبال دوقطبی سازی هستید؟ دور از انصاف است این نظرات هیچ روزنامه و رسانه ای در زمان من محدود نشده است.
سعید جلیلی نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری در ادامه اظهار کرد: به مردم می خواهم این را بگویم که اگر صحبت از بیکاری و مشکل مسکن است، نگاه ما به ۴ سال آینده نگاه فرصت محور است، جهش امروز در کشور هم ممکن است و هم ضرورت دارد و لازمه آن این است که مطالعات در خصوص آن انجام شده باشد.
وی افزود: روستاها باید سلول جهش کشور باشند؛ ۲۷ درصد جمعیت ما که در روستا هستند و ما باید نگاه حداکثری داشته باشیم، روستاها باعث جهش کشور می شوند، اما آقای همتی به آنها توهین میکنند.
وی گفت: برای ارزآوری و سایر مشکلات کشور باید برنامه تعریف شود؛ مسائل را غلط بیان نکنید ما هم جزو FATF هستیم، اما او از ما قبول نکرده است؛ این را نمیدانید؟ بعد ما میگوییم که باید برای روستا فعالیت تعریف کرد میگویید اهانت به روستاییان می کنیم؟ باید از ابتدای شروع کار دولت برنامه ها با قوت شروع شود.
علیرضا زاکانی در ادامه بحث خود اظهار کرد: امام علی (ع) فرمودهاند حکومت امانت است، فرق ما با طاغوت این است که باید به مردم خدمت کنیم، اگر انقلاب نبود هیچکداممان الان اینجا نبودیم، حق نداریم مانند سناتورها کنار هم بشینیم و به همدیگر توهین کنیم و برنامه نداشته باشیم.
وی گفت: ما حق نداریم در استخر آنها شنا کنیم و حرف های آنها را بزنیم؛ اگر اینطور شود از طاغوتیم. من ریشه فساد را در کشور ریشه کن می کنم؛ ریشه دروغ را خواهم کَند، آقای همتی گفتند از بانک مرکزی اخراج شدم، آقای واعظی گفتند دروغ گفته؛ گفتم در تاریخ ۳ شهریور ۹۸ درخواست افزایش قیمت بنزین را داشته اید میگوید دروغ می گویم. شما حرف از فیلترینگ می زنید اما کامنت های اینستاگرامتان را بسته اید.
وی گفت: مردم عزیز این ها جنگ اقتصادی را به جُنگ شادی تبدیل کردهاند، صبح جمعه گفتند تازه فهمیدیم قیمت بنزین افزایش پیدا کرده، با کفش به چادر زلزله زدگان رفتند، با ماشین خارجی رفتند بازدید از کارخانه خودرو سازی ایرانی.
زاکانی گفت: ریشه ناکارآمدی تفکر غلطی است که از انقلاب تاکنون در کشور ما مانند اختاپوس افتاده است.
در قسمت پایانی مناظره هر نامزد سه دقیقه فرصت دارد حرف های خود را جمعبندی کند.
محسن رضایی در جمع بندی نهایی صحبتهای خود گفت: ۸ سال آینده مهم و تعیین کننده است، عقب ماندگی از ترکیه ننگ است، وضعیت معیشتی این روزهای مردم برای ما ننگ است. آن زمانی که برنامه مد نبود برنامه تهیه کردیم قولها را صد در صد عمل میکنم.
نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: یارانه ۴۵۰ هزارتومانی، حقوق خانمهای خانه دار و کسب و کار خانگی را گسترش میدهم. مسئله مسکن ارزان قیمت و سهام صنعت نفت را ۳۰ درصد میدهیم. منطقهای کردن و ایالتی کردن اقتصاد ایران مهم است. اختیارات را از مرکز میگیرم و به استانها میدهم، شرکتها ارزش افزوده را در همان استان بدهند. دولت ما از همه اقوام و اقلیتها است و مسئله سوم پروژه ملی که ۱۴ پروژه بزرگ است در ۴ سال و ۸ سال اجرایی میکنم، اگر نتوانم به وعده های خودم عمل میکنم زودتر از آن میروم و تعظیم میکنم، رای شما نه پوششی است نه روکشی است بلکه رویشی است، برای حل پروژههای همسان سازی حقوق بازنشستگان، حقوق شرکتیها و مشکلات روستائیان را در برنامه داریم.
سید ابراهیم رئیسی در جمعبندی صحبتهای خود اظهار کرد: ابتدا بگویم که تصمیم گیرنده بنزین خود دولت بود و اعلامش صرفا در جهت هماهنگی بود، در اجرای این طرح بی تدبیری بسیاری وجود داشت، هم گزارش دبیر خانه شورا وجود دارد و هم مسئولان عالی رتبه قوه قضائیه که اولین پاسخ گویش باید دولت باشد. همان ابتدا تمام افرادی که در آبان حضور داشتند عفو داده شده؛ مگر افراد خاصی که با خارج ارتباط داشتند.
وی ادامه داد: جهت گیری دولت ما در جهت عدالت خواهد بود و این دولت باید همه ظرفیتها و همه نیروهای انسانی کارآمد کشور استفاده کند و قدرت اجماع سازی و قدرت اجرایی قوی داشته باشد، وگرنه ما برنامههای توسعه داریم، اما این دولت عمل نکرده است و برنامه بدون کارنامه هم می شود یک امر شعاری.
نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری افزود: نکته مهم این است که مردم باید بدانند رئیس جمهور باید نسبت به همه مردم نگاه یکسان داشته باشد؛ اهل سنت، کارگر و کشاورز همه برای رئیسجمهور جمهور هستند و او هم در برابر همه تکلیف دارد و دولت در برابر همه مردم وظیفه دارد و ما خود را در برابر مردم مکلف می دانیم.
سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی در صحبتهای پایانی خود گفت: من اولین جوان گام دوم انقلاب هستم و اولین ویژگی جوان، نترسیدن است. سفره انقلاب باید تکانده شود و همه مردم باید سر سفره انقلاب بنشینند.
او افزود: بزرگ ترین درد مردم این است که چرا همه چیز باید در بند پ (پول) خلاصه شود؛ دولت من دولتی است که بند غ (غیرت) را جایگزین بند پ میکند. مردم در مسئولین غیرت و دلسوزی ندیدند؛ اگر یک جو غیرت بود دختر ما بی جهیزیه نمیماند و جیب مردم در بورس زده نمیشد.
قاضی زاده هاشمی در پایان گفت: دولت باید برای همه مردم آرامش بیاورد؛ مردم امروز در مسئولان غیرت نمیبینند.
علیرضا زاکانی در انتهای صحبتهایش گفت: مردم همه با هم علیه غارتگران قیام کنیم؛ امروز وقت قیام است، یک عده ای از مسئولان سر ما را کلاه گذاشتند.
وی گفت: بنده شایسته سالاری را محیا می کنم، با شما صادقم، فقر مطلق را ریشه کن می کنم، سلامت را به سمتی می برم که مردم غیر از درد بیماری، درد بی پولی نکشند، در بحث تصمیم گیری برای کشور تمرکز زدایی می کنم و شهرستان ها را محور تحول قرار میدهیم و روستاها را آباد میکنیم.
وی بیان کرد: با برنامه ای که ۱۰ سال است دنبال کردیم تمام ظرفیت های کشور را دست به کار می کنیم و از اقوام و مذاهب استفاده کرده و قانون اساسی را به طور کامل اجرا می کنم. با مقررات زدایی و اقدامات مناسب راهی را دنبال میکنیم که ریشه اعتیاد را از بین ببریم، بیمه زنان سرپرست، بیمه ناباوری و ... از جمله اقداماتی است که انجام میدهیم.
زاکانی گفت: از محل تورم دولت را اداره نمی کنم، به واردکنندگان کالاها رانت نمیدهیم، بستگان خودمان را وارد کار نمی کنیم، به شما مردم دروغ نمی گویم و قانون را در کشور پیاده میکنیم.
محسن مهرعلیزاده در جمع بندی سخنان خود اظهار کرد: شش روز دیگر شاهد برگزاری سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری خواهیم بود. انتخاباتی که پس از هفتهها میتواند همچنان سرد و بیروح و با نتیجهای از پیش تعیین شده به پایان برسد و یا با معجزهای، نتیجهای غیر از خواست انحصار طلبان و تمامیت خواهان رقم بزند. این معجزه اتفاق افتادنی است و آن هم حضور شما در روز جمعه ۲۸ خرداد ماه ۱۴۰۰ است.
وی ادامه داد: میدانم که ناکارآمدی اجزای مختلف اجرایی، قانون گذاری و قضائی کشور و سایر نهادهای پیدا و پنهان در عرصه قدرت، امید را از شما گرفته، ولی به عنوان یک سرباز کوچک وطن از شما میخواهم امید خود را از دست ندهید. مصیبت امروز ایران ما ماحصل زیاده خواهی و ظلم عدهای اندک، سکوت و بی عملی بخشی از مردم و نیز نزاعهای بی مورد بسیاری از مسئولین است.
نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: قرار بود جمهوریت جمهوری اسلامی حفظ شود و مردم در راس امور باشند. قرار بود برای بیان اندیشه محدودیت نبوده و به قول شهید مطهری حتی مارکسیستها در دانشگاه در بیان سخن خود آزاد باشند. قرار بود تمام سلایق در انتخابات حضور داشته و مردم در گزینش شایستهترینها صاحب حق باشند. قرار بود با رفع رانت و تبعیض و تحقق عدالت همه آحاد ایران فارغ از نژاد و قوم و زبان فرصت برابر داشته باشند. قرار بود مردم در این که چه میاندیشند، چه میخورند، چه میپوشند و چه میکنند و در یک کلام در انتخاب سبک زندگی آزاد باشند.
عبدالناصر همتی هم در پایان سخنان خود اظهار کرد: مردم عزیز، براندازان داخلی و تندروهای خارجی من را تخریب کردند و من هیچ چیزی نگفتم. من با دست خالی در بانک مرکزی با ترامپ جنگیدم. روحانی رئیس جمهور خوبی در دوران تعامل بود و هیچکس نمیدانست در دوران جنگ اقتصادی چگونه عمل میکند. او به افرادی اعتماد کرد که خیر او را نمیخواستند. وقتی مردم خشمگین هستند رئیس جمهور نباید بخندد و بگوید من هم صبح جمعه از افزایش قیمت بنزین خبر دار شدم. مردم برای صندوق رای خون دادند و امروز به جایی رسیدیم که جوانان ما از رای من کو میگویند رای بی رای. من قول میدهم کشور را به قدرت اقتصادی منطقه تبدیل کنم.
وی افزود: همه می توانند کنار من باشند. پسر و برادر و همسر من فاسد نیستند و و روز رای گیری زیر میز بزنید و نگذارید ۲۸ خرداد به ۲۸ مرداد تبدیل شود. تخریب ها و سنگ اندازی های این آقایانی که اینجا نشسته اند، اعتماد به برخی اطرافیان و ناهماهنگی در تیم اقتصادی باعث شود روحانی نتواند در دوران جنگ اقتصادی خیلی خوب عمل کند.
وی افزود: سه سال است که آقایان تخم یاس و ناامیدی در جامعه می کارند. از رای شما می ترسند. از تاجزاده و جنیدی تا ظریف، آذری جهرمی و فرجی دانا، فردوسی پور ازشان استفاده خواهم کرد. ما در انتخابها اشتباه کردیم. به من اعتماد کنید. من به هیچکس باج نداده و نخواهم داد.
سعید جلیلی نامزد سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری هم در آخرین اظهارات خود گفت: صحبت از انتخاب رئیس جمهور برای ایران میکنیم؛ ۴ سال آینده کشور باید جهش داشته باشد و این جهاد و تلاش زیاد میخواهد. رئیس جمهور باید رئیس همه جمهور باشد و همه حقوق مردم را ببیند و رئیس جمهور باید بداند در بدنه دولت و دستگاه ها چه خبر است، رئیس جمهور باید بفهمد در محیط اطراف او چه خبر است؟
وی گفت: ۸ سال است مسائل کشور را دنبال کردیم، کار خودب را تایید، کار ناقص را جبران و کار خطا را اعلام کردیم.
جلیلی تصریح کرد: سعی کردیم برای اداره کشور بک برنامه واقعی و قابل اجرا تهیه کنیم؛ نباید دچار تعارفات شد. رویکردهای کشور را نباید معطل جایی کنیم؛ مستقل از جناح های سیاسی باید کار کنیم.
وی گفت: فرمایش امیرمومنان که فرمودند خدایا تو خود شاهدی آنچه از جانب ما صورت گرفت نه برای جذب قدرت بود و نه ثروت، بلکه میخواستیم اسلام واقعی را اجرا کنیم تا بندگان تو زندگی بهتری داشته باشند. امروز در محضر شما مردم و خدا می گویم آنچه را که در این ۸ سال به آن رسیدیم و میدانیم برای مشکلات کشور کمک میکند تقدیم میکنیم.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد