آشنایی با اسپوتنیک روسیه / عوارض و اثرات واکسن روس ها چقدر است؟

به گزارش جام جم آنلاین ، اسپوتنیک وی روسیه با مشکلات زیادی وارد کشور شد. بنابر گفته یکی از اعضای ستاد علمی مقابله کرونای کشور یعنی حمید عمادی، این کشور یعنی روسیه توانایی تولید حجم عظیم و گسترده واکسن را ندارد و به همین دلیل واردات این واکسن متوقف شده بود. اما پس از پیگیری های فراوان محموله دیگری از این واکسن وارد کشور شد تا احتمالا واکسیناسیون بالای 65 ساله ها با این واکسن ادامه پیدا کند.

مشخص نیست محموله بعدی این واکسن چه زمانی وارد کشور می شود. در رابطه با واکسن اسپوتنیک وی اخبار جدیدی به گوش می رسد ؛ اخباری در رابطه با اینکه نخستین واکسن خارجی خواهد بود که خط تولید آن در ایران راه اندازی می شود.

این خبر را علیرضا ناجی رییس مرکز تحقیقات ویروس شناسی وزارت بهداشت و عضو شورای ساخت واکسن هفته گذشته به جام جم آنلاین داد. او گفت که مقدمات ساخت خط تولید واکسن به زودی آغاز خواهد شد.

به این ترتیب واکسن کرونای روس ها به زودی در ایران تولید خواهد شد. اما میزان اثر گذاری این واکسن چقدر است؟

آخرین ارزیابی از واکسن روس ها

صندوق سرمایه گذاری مستقیم روسیه (RDIF) روز گذشته در بیانیه ای رسما اعلام کرد آخرین تحقیقات در رابطه با این واکسن نشان داد که 94.3 درصد اثرگذاری دارد.

در این بیانیه آمده است: « یک مطالعه کارایی مطابق با دستورالعمل های سازمان جهانی بهداشت در بیش از 5 هزار نفر در بحرین انجام شد. کارآیی کلی بیش از 14 روز پس از تجویز دوز دوم 94.3 درصد تخمین زده شد. »

این اثرگذاری 14 روز بعد از تزریق دوز دوم ارزیابی شده است.

این واکسن برای استفاده اضطراری در هند نیز مجوز گرفته است. یک ژوئن محموله دیگری از این واکسن به هند صادر شده بود.

ماهیت اسپوتنیک

اسپوتنیک وی توسط مرکز ملی اپیدمیولوژی و میکروبیولوژی گامالیا در روسیه ساخته شد و اولین واکسن کرونا بود که مورد استفاده قرار گرفت. البته برخی از عوارض جانبی رایج گزارش شده در آزمایشات بالینی و همچنین بحث و جدال در مورد نگرانی های احتمالی ایمنی واکسن  هنوز وجود دارد.

واکسن اسپوتنیک در 64 کشور دیگر تایید شده است از جمله ایران، هند و آرژانتین. البته این واکسن هنوز در حال حاضر در اتحادیه اروپا توسط آژانس دارویی اروپا در حال بررسی است.

ماهیت اسپوتنیک وی روسیه نیز کاملا مشخص است. این یک واکسن ناقل ویروسی آدنو ویروس دو بخشی به شمار می رود.

ویروس آدنوویروس نوعی ویروس است که با سرماخوردگی و سایر بیماری ها ارتباط دارد. آدنوویروس ها برای دستورالعمل های DNA جهت  تولید پروتئین سنبله ای ویروس سارس-کوو-2  ((SARS-CoV-2 در بدن عمل می کنند. سپس این امر باعث تولید آنتی بادی علیه این پروتئین سنبله می شود و سیستم ایمنی بدن را برای یک عفونت احتمالی آماده می کند.

در هر دو دوز از نوع دیگری از آدنو ویروس استفاده می شود: دوز اول با نوع 26 (Ad26) و سپس دوز تقویت کننده با نوع 5 (Ad5). هدف از استفاده از دو نوع مختلف، کاهش احتمال ایجاد آنتی بادی در بدن علیه آدنوویروس پس از دوز اول است که می تواند دوز دوم را بی اثر کند.

عوارض جانبی شایع

تجزیه و تحلیل موقت داده های کارآزمایی بالینی فاز 3  که ژرونال لنست منتشر شده گزارشی از کارایی و ایمنی واکسن را نشان می دهد. بر اساس داده ها ، شایع ترین عوارض جانبی واکسن عبارتند از:

احساس یک بیماری شبیه آنفولانزا

سردرد

خستگی

درد در محل تزریق

این عوارض مشابه واکسن های فایزر، مدرنا و جانسون است.

البته همانند سایر واکسن ها، برای واکسن اسپوتنیک نیز در مواردی عوارض خطرناکی ذکر شده است که این عوارض عبارتند از: ترومبوز ورید عمقی ، سکته مغزی خونریزی دهنده و فشار خون بالا.

با این حال ، طبق این مقاله ، کمیته نظارت بر داده های مستقل تأیید کرده است که هیچ یک از این موارد مربوط به واکسن نبوده است.

هنوز بحث و جدال مهمی در مورد واکسن وجود دارد.

یکی از دلایل شک و تردید نسبت به اسپوتنیک این است که روسیه خیلی زود و شتابزده واکسن ساخت خود را تایید کرد.

اخیرا کشور برزیل استفاده از این واکسن را رد کرده بود چرا که تحقیقات در رابطه با آن نشان داده بود آدونوویروس موجود در آن احتمال تکثیر کمی دارد.  اندکی پس از آن ، مرکز ملی گامالیا بیانیه مطبوعاتی را منتشر و ادعاهای برزیلی ها را رد کرد گفت تصمیمات برزیل درباره اظهارنظر درباره این واکسن «سیاسی» است.

با این حال هنوز منابع مختلف از عدم شفافیت دولت روسیه درباره این واکسن انتقاد می کنند. گفته می شود این واکسن برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند ممکن است خطرناک باشد.

با تمام این تفاسیر هم اکنون واکسن اسپوتنیک وی از مهم ترین واکسن های موجود در جهان است که در مقیاس گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد.

واکسن اسپوتینک در کنار سایر واکسن ها نقش عمده ای در کاهش مرگ و میر ناشی از کرونا ایفا خواهد کرد.  

هیلدا حسینی خواه / جام جم آنلاین