تنها پاساژ رو باز در شهر خرم‌آباد كه قدیمی‌ترین كتابفروشی شهر در آن قرار دارد. كتابفروشی باقریان یكی از قدیمی‌ترین كتابفروشی‌های شهر خرم‌آباد است كه از سال ۱۳۳۷ فعالیت خود را در خرم‌آباد آغاز كرده است. در این كتابفروشی هر كتاب ادبی، علمی، تاریخی و... قدیمی‌را به راحتی می‌توان پیدا كرد. وجود كتاب‌های نایاب و خطی در این گنجینه فرهنگی و ارزشمند، اهمیت آن را دوچندان و این كتابفروشی را به پاتوق دوستداران كتاب تبدیل كرده است.
صاحب كتابفروشی باقریان صحبت‌ا... باقریان است. او فعالیت خود را از سال ۱۳۳۷ آغاز و در میان سال‌های ۷۴ تا ۸۵ رئیس اتحادیه كتابفروشان خرم‌آباد بوده اما حالا چند سالی است كار را به پسرش واگذار كرده و در بازنشستگی به سر می‌برد. كتابفروشی باقریان هنوز با همان حال و هوای قدیمی‌است. به سراغ این پایگاه قدیمی‌حوزه كتاب خرم‌آباد رفتیم و پای صحبت حسین باقریان صاحب كتابفروشی و فرزند مؤسس كتابفروشی باقریان نشستیم.
۸۰ هزار جلد كتابكتابفروشی باقریان از سال ۱۳۳۷ كارش را آغاز كرده. حسن باقریان می‌گوید قدیمی‌ترین كتاب فروشی شهر خرم‌آباد است و توضیح می‌دهد: در آن سال‌ها پدر به تنهایی در این حرفه مشغول بود و كتاب‌های خطی و قدیمی‌زیادی را خریداری می‌كرد و با افراد نام آشنا و سرشناس و بزرگ شهر و استان رفت و آمد داشت. همین امر باعث شد علاقه‌اش به كتاب بیشتر شود و كتاب‌های قدیمی‌بیشتری را خریداری و آنها را در انبار نگه دارد. به گونه‌ای كه وجود این كتاب‌های خطی و قدیمی‌و نایاب باعث شده بود این كتاب فروشی به «گنجینه فرهنگی كتاب ایران» معروف شود و در سال ۹۶ نیز معاون وقت وزیر ارشاد از پدرم تجلیل كرد.
به گفته باقریان بیش از ۸۰ هزار جلد كتاب در كتابفروشی وجود دارد؛ كتاب‌هایی مناسب هر سن و ذائقه را در این كتاب فروشی می‌توان پیدا كرد.
مدیر كتابفروشی باقریان تصریح می‌كند: آن زمان مثل الان نبود و كتابخوان‌های زیادی داشتیم. كتاب‌های قدیمی خیلی خوب به فروش می‌رفتند و حتی سفارش‌های زیادی دریافت می‌كردیم كه باید برای مشتریان تدارك می‌دیدیم.
راه سخت زنده ماندن
مدیر قدیمی‌ترین فروشگاه كتاب خرم‌آباد بارها به فكر تغییر شغل افتاده ولی باز هر طور شده این میراث خانوادگی را نگاه داشته اما برای باقریان نه تنها این سابقه بلكه نیاز مردم شهر هم اهمیت داشته و نتوانسته از خیر كتابفروشی با تمام زیان‌هایش بگذرد. او می‌گوید: در حال حاضر در شهر خرم‌آباد تعداد كتابفروشی‌های درسی زیاد است اما تعداد كتابفروشی‌های عمومی‌به ۱۰ باب مغازه هم نمی‌رسد و همگی از دور خارج شده‌اند.باقریان می‌گوید: در دهه ۸۰ در كنار كتابفروشی عمومی، فروش كتاب‌های درسی را هم انجام می‌دادیم اما با تغییر سبك و روش آموزش و پرورش، این بخش از كتابفروشی هم تعطیل شد چون عملا آموزش و پرورش فروش كتاب‌های درسی را در انحصار گرفته است. باقریان همچنین عنوان می‌كند: حال و هوای فعالیت اصلا تعریفی ندارد و از لحاظ فروش و مراجعه مردم و.... خیلی فضای كسب و كار نامطلوب شده است و از طرفی نیز كرونا و تعطیلات نیز مزید بر علت شده است و باعث شده تا فروشمان بیش از پیش كم و كمتر شود. در صورتی كه معتقدم با وجود كرونا و گرایش مدارس به فضای مجازی و آزاد شدن بیشتر وقت مردم، جهت سرگرمی‌و پر كردن اوقات فراغت و بالا بردن سطح فرهنگ و مطالعه، لازم است تا فضای فرهنگی كتاب فروشی‌ها باز باشد تا مردم با استفاده از این فضا از حال و هوای رخوت گرفته رها شوند و به سمت كتاب و كتابخوانی روی آورند.
مدیر كتابفروشی باقریان افزود: هر چند برخی‌ها معتقدند كتاب را از فضای مجازی دریافت كنند و از طریق پی دی اف بخوانند اما هیچ چیزی جای كتاب را نمی‌گیرد. هر چند در پی دی اف احتمال دست كاری وجود دارد اما در اصل كتاب جای هیچ دخل و تصرفی وجود ندارد.
بهترین خاطره
باقریان در بخش دیگری از صحبت‌هایش به بهترین خاطره اشاره و می‌گوید: كتاب فروشی باقریان نه تنها در شهر خرم‌آباد بلكه برای خیلی از افراد در شهرهای دیگر نیز معروف است زیرا برخی از كتاب‌هایی در این كتاب فروشی وجود دارند كه تنها یك بار چاپ شده‌اند.
وی تصریح می‌كند: بهترین خاطره شاید مربوط به نمایشگاه كتاب در سال ۸۲-۸۱ باشد كه فضای خوبی برای نمایشگاه مهیا شده بود و فروش و درآمد خوبی از حضور در نمایشگاه داشتیم. اما متاسفانه الان رونق كتاب و كتابخوانی كمتر شده است و حتی حمایت آنچنانی از كتابفروشی‌ها صورت نمی‌گیرد. باقریان همچنین در بخش دیگری از صحبت‌هایش یكی از اصلی‌ترین مشكل كتابفروشی‌ها را درآمد پایین عنوان می‌كند و ادامه می‌دهد: كتابفروشان در استان لرستان و به ویژه شهر خرم‌آباد همیشه مورد بی مهری و بی توجهی مسوولان فرهنگ و ارشاد لرستان و كتابخانه‌ها قرار گرفته و می‌گیرند.
وی می‌افزاید: متأسفانه اصلا حمایتی از سوی این دو ارگان متولی از كتابفروشی‌ها صورت نمی‌گیرد و حتی در برخی مواقع بر ضد كتابفروشی‌ها قدم بر می‌دارند.
این كتابفروش اظهار می‌كند: نمونه بارز این بی‌مهری‌ها و ضربه زدن‌ها، برگزاری نمایشگاه‌های كتاب با حضور ناشران و كتابفروشی‌هایی خارج از استان است كه درست است برای بالا بردن سطح تنوع و كیفیت باید حضور پر رنگ باشد اما باید در برگزاری این گونه نمایشگاه‌ها، حداقل كتاب فروشی‌های بومی و مستقر در استان را مورد حمایت قرار دهند اما این در حالی است كه كتابفروشی‌های خارج از استان را زیر پر و بال خود می‌گیرند و با دادن تخفیف‌های آنچنانی به آنها بها می‌دهند كه با كوله‌باری از سود و درآمد راهی شهرهای خودشان می‌شوند و ما كتابفروشی‌های بومی‌استان با باری از بدهی و ضرر و زیان می‌مانیم.
باقریان می‌گوید: یكی دیگر از مشكلات، دریافت حق عضویت از كتابفروشی‌هاست. قشری كه كار فرهنگی انجام می‌دهند و درآمد آنچنانی ندارند این حق عضویت‌ها برایشان زیاد است.
وی می‌افزاید: یكی دیگر از مشكلات هزینه بالای چاپ و گرانی كاغذ است كه به دلیل عدم حمایت از سوی متولیان و ارائه مشوق‌ها، باعث شده تا كتابفروشان نیز متضرر شوند و حتی فرهنگ كتاب و كتابخوانی نیز افت پیدا كند.
وی اضافه می‌كند: گاهی خود ما برای برخی كتاب‌هایمان تخفیف اعمال می‌كنیم تا شاید بتوانیم مردم را به پای كتابفروشی‌ها بكشانیم و این باعث ترغیب شهروندان به سمت كتابخوانی شود و ما هم درآمدی داشته باشیم.
مشكلات برگزاری نمایشگاه كتاب
باقریان همچنین در بخش دیگری از صحبت‌هایش به مشكلات برگزاری نمایشگاه توسط فرهنگ و ارشاد لرستان نیز اشاره و بیان می‌كند: یكی دیگر از مشكلات این است كه اداره كل فرهنگ و ارشاد نمایشگاه با تخفیف برگزار می‌كند اما برای ثبت كتاب‌ها در سامانه، نمی‌توان كتاب‌های قدیمی‌را ثبت كرد و فقط به كتاب‌ها با چاپ جدید اجازه ثبت می‌دهند.
وی می‌افزاید: كتاب‌های قدیمی‌قیمت‌شان به روز نیست و باركد ندارند و همین امر نیز باعث شده تا كتابفروشی چون ما كه عمده فعالیتش در فروش كتاب‌های قدیمی‌است و همین كتاب‌ها مشتریان زیادی دارند را از دست بدهیم و نتوانیم از این ظرفیت استفاده كنیم.
باقریان تصریح می‌كند: همچنین در صورت شركت در نمایشگاه تخفیفی، نیز اداره كل فرهنگ و ارشاد مبالغ تخفیفی اعمال شده را چندین ماه و حتی سال بعد، پرداخت می‌كند.
فاطمه حافظی / جام جم لرستان
۸۰ هزار جلد كتاب
