جای خالی آموزش تئاتر بصورت آکادمیک

تئاتر هنری که همیشه مخاطب خاص داشته است. با اینکه پیامی که از این هنر می شود دریافت کرد به عموم مردم و تمامی اقشار می تواند مفید باشد اما همیشه و هر زمان دلایلی داشته که مورد توجه مخاطب خاص بوده. اول به این خاطر که تئاتر از دیرباز به‌عنوان پاتوقی برای روشنفکران، مرفهین و فرنگ رفتگان محسوب می‌شد؛ اکثریت این اقشار از لحاظ سطح اجتماعی جزو مرفهین و اقشار متوسط شهری محسوب می‌شدند؛ دوم به این دلیل که قیمت بلیت تئاتر به‌واسطه محدودیت تماشاگران هر سانس، همواره بیشتر از قیمت سینما و سایر اماکن تفریحی بوده است؛ لذا قشر کم درآمد کمتر به سمت تماشای تئاتر رفته‌اند. البته پیچیدگی‌های فنی و محتوایی تئاتر نیز سبب شده تا عامه مردم از هضم و درک آن عاجز باشند و نتوانند با آن ارتباط برقرار کنند. دسته دیگری از مخاطبین تئاتر، اعضای رسمی و غیررسمی صنوف مختلف تئاتر هستند؛ حدود سی درصد از مخاطبین تئاتر از داخل دایره عوامل تئاتر کشور هستند که در طول اجرا‌های مختلف در سالن‌ها حضور می‌یابند و با توجه به محدودیت مخاطبین تئاتر، نوعی گردش سرمایه در داخل تئاتر را نیز به وجود می‌آورند.
اما اینکه چطور می شود تئاتر را در سبد نیازهای مردم قرار داد، تدابیری که مسولان باید در اولویت برنامه ریزهای فرهنگی خود قرار دهند.
در اختتامیه بیست و نهمین دوره جشنواره تئاتر استانی اردبیل که اخیرا برگزار شد، "یونس ایمانی" نمایشنامه نویس، کارگردان و بازیگر و مدرس تئاتر، با نمایشی با عنوان "سندرومی به نام دنیا" در دو بخش بهترین نمایش‌نامه برگزیده این جشنواره شد.
در ادامه با وی در خصوص نمایش "سندرومی به نام دنیا" گفتگو کرده ایم که در ادامه می خوانید:
 
در ابتدا لطفا از چگونگی ورود خود به عرصه تئاتر بگوئید.
من تحصیلکرده رشته تئاترهستم و از سال ۸۴ که وارد دانشگاه شدم فعالیت رسمی خودم را شروع کردم و خوشبختانه تا به امروز ادامه دارد و در حال حاضر صاحب امتیاز آموزشگاه بازیگری بیست در شهر اردبیل هستم.
 
معیار شما برای نوشتن یک نمایشنامه چیست؟
در ابتدا نشان دادن دغدغه های اجتماعی و روانی و فلسفی و البته در نمایش دلم می خواهد ناگفته ها گفته شوند و گفته ها به شکلی تاثیرگذار تکرار شوند.
 
آیا ملاک خوب یا بد بودن یک نمایشنامه، همیشه تایید یا تکذیب مخاطب است؟
بله. نمایشنامه خوب مورد تایید مخاطب قرار می گیرد و نمایشنامه بد مورد تکذیب.
 
منظورم این است که چقدر با معیارهای مخاطب سعی می‌کنید موضوع نمایشنامه را انتخاب کنید؟
بله حتما سعی می کنیم معیارهای مخاطب را در انتخاب نوع نمایشنامه نویسی و ارائه نمایش در نظر بگیریم ، ما هم سعی می کنیم مخاطب خاص را نگه داریم و هم مخاطب عام را. برای همین در نمایشنامه هایی که من کار می کنم هم رویداد دراماتیکی و هم رگه های کمدی به وفور مشاهده می شود.
 
کمی در خصوص نمایش «سندرومی به نام دنیا» که به تازگی بر روی صحنه رفت برایمان بگوئید.
مهمترین بحث این نمایش، زودگذر بودن دنیا و عمر انسان است و من لازم دانستم تا این موضوع مهم را از طریق بعضی دیالوگ ها و یا بعضی نمادها به تصویر بکشم. سارا نویسنده ایست که غرق در گذشته و آینده است و مخاطب همه چیز را از دید و از ذهن سارا می بیند و در این وصل گذشته و حال و آینده ما زودگذر بودن دنیا و عمر انسان را به طور کامل لمس می کنیم.
 
نمایش "سندرومی به نام دنیا"  به دنبال ارائه چیست و چه مفهومی را به تماشاگر انتقال می دهد؟
مفهوم زودگذر بودن عمر، معنا باختگی دنیا، انسان مکانیکی و مبهم، کوچکتر شدن دنیا با افزایش عمر انسان ، تصادفی بودن تولد و حقیقت داشتن مرگ را نشان می دهد.
 
فکر می ‌کنید اگر امروز نمایشنامه و به طور کلی تئاتر در جامعه مهجور است به خاطر سیستم آموزشی و وزارت آموزش و پرورش است؟
آموزش تئاتر بصورت آکادمیک در جامعه ی ما خیلی کم صورت می پذیرد و بیشتر بخاطر همین تئاتر از جامعه دور مانده است.
 
دربخش انتشار نمایشنامه موضوع ممیزی چه وضعیتی دارد؟ چون معمولا از نمایشنامه‌ نویسان می‌ شنویم که بسیاری از نمایشنامه‌ ها اجرا می‌روند ولی در چاپ و انتشار به مشکل برمی‌خورند. اصلا این مساله در حوزه چاپ نمایشنامه ‌نویسی چقدر جدی است؟
بله، این مسئله خیلی جدی گرفته می شود و به نظر خود من هر نمایشنامه ای باید با احترام به عرف جامعه نوشته شود در اینصورت فکر نمی کنم مانعی برای انتشار باشد.
 
به طور کلی وضعیت تئاتر اردبیل را چطور ارزیابی می کنید؟
تئاتر اردبیل در طی سالهای گذشته پیشرفت خوبی داشته و باز هم جای پیشرفت دارد.
 
در مورد اقتصاد تئآتر نظرتان چیست؟ ایا استقبال تماشاگران جوابگوی هزینه ها هست؟
خیر، تئاتر و تئاتری ها در شهر ما از جهت مالی کاملا در مضیقه هستند و دلیل آن نبود تبلیغات، حمایتهای مالی کافی از طرف ارگان هاست.
 
بنظرتان چرا تئاتر در سبد نیازهای جامعه قرار نمی گیرد؟
متاسفانه اینگونه است و مردم ما و یا برخی مسئولین تئاتر را بیشتر به چشم سرگرمی می بینند و این امر بیش از پیش اقشار تئاتر را آزار می دهد.
در پایان صحبت خاصی دارید؟
آرزوی موفقیت می کنم برای شما و ممنون از حسن توجهتان.
 
سولمازنعمتی خبرنگار جام جم آنلاین