ماجرای اروپای آشفته

مرکل، دوران طولانی صدارت خود را پرحادثه و چالش‌برانگیز خوانده است و اخیرا در ‌مصاحبه‌ای با بخش مرکزی دویچه‌ وله که هشتم نوامبر ۲۰۲۱ منتشر شد در پاسخ به این پرسش که قصد دارد در آینده چه کارهایی انجام دهد، گفت: «هنوز برنامه‌ای ندارم. ابتدا کمی استراحت می‌کنم تا بعد ببینم چه می‌شود.»

اما مهم‌تر از این‌که آینده مرکل چه خواهد شد این است که سرنوشت اروپای واحد پس از خروج مرکل از قدرت چه خواهد شد؟

واقعیت این است اتحادیه اروپا و منطقه یورو اکنون با چالش‌های پایداری در عرصه امنیتی، اقتصادی و سیاسی مواجه هستند که اتفاقا مرکل و همراهانش نقش به‌سزایی در تولید یا استمرار این بحران‌ها داشته‌اند.

رشد جریان‌های ملی‌گرا و افراطی در اروپا، سوءمدیریت مشترک ناکام سران اتحادیه اروپا در مواجهه با بحران کرونا و تضاد سیاست‌های اقتصادی دولت‌های اروپایی در مواجهه با بحران‌های اقتصادی پایدار در این مجموعه، ضریب آسیب‌پذیری آن را در نظام بین‌الملل تقویت کرده است.

در حال حاضر، نمادهای بحران بیش از هر زمان دیگری در اروپای واحد قابل مشاهده است. وقوع تنش‌های جدید در مساله پناهجویان یا حتی بروز چالش‌های امنیتی در اوکراین، به صورت مستقیم اروپا را درگیر کرده است.

فراتر از آن، انتخابات ریاست‌ جمهوری فرانسه نیز در پیش است؛ انتخاباتی که در آن امانوئل مکرون، وضعیتی مبهم دارد حتی اگر مکرون در انتخابات به صورت حداقلی و در سایه تکثر رقبایش پیروز شود، به عنوان یک سیاستمدار قوی و نقطه ثقل نمی‌تواند در اتحادیه اروپا و منطقه یورو ایفای نقش کند.

مطابق برنامه‌ای که احزاب ائتلاف سه‌گانه سوسیال‌دموکرات، دموکرات آزاد و سبزها ارائه کرده‌اند، قرار است در دومین هفته دسامبر، اولاف شولتس به عنوان صدر اعظم جدید سرزمین ژرمن‌ ها ایفای نقش کند. این نقش‌آفرینی به سود اتحادیه اروپا و سیاست‌های فعلی آن نخواهد بود، زیرا سوسیال‌ دموکرات‌ ها منتقد سیاست‌های اقتصادی و امنیتی ۱۶سال اخیر در اروپای آشفته بوده‌اند. اروپایی که شاید در ادامه نسبت به وضعیت فعلی نیز آشفته‌تر شود.

حنیف غفاری - دبیر گروه بین‌الملل / روزنامه جام جم