یک جای خالی محسوس در جلسه سران قوا

در آبان پرحاشیه ۹۸ که شبانه قیمت بنزین را سه برابر کردند، رئیس جمهور قبلی برای کم کردن بار مسؤولیت خود آن را به تصمیم سران سه قوه نسبت داد و آتش این اقدام بدون اقناع گری و پیوست رسانه‌ای تا ماه‌ها دامن کشور را گرفت.

با حضور روحانی هم برگزاری نشست سران داستان داشت هم برای برگزارنشدن نشست دچار حاشیه بود‌. مثلا در همین مهرماه سال گذشته رفتار روحانی، برگزارنشدن جلسه سران را خبرساز کرد.

ماجرا از این قرار بود که پس از بازدید میدانی قالیباف از بخش بیماران کرونایی بیمارستانی در تهران، جلسه سران قوا به درخواست روحانی لغو و این مساله به مناقشه‌ای رسانه‌ای تبدیل شد؛ اتفاقی که تحلیلگران را به میدان آورد و آنها چنین ارزیابی کردند که مردم به اندازه کافی دغدغه دارند و لازم است مسؤولان دغدغه‌های جدید برای مردم ایجاد نکنند.

این‌که رئیس جمهور تصمیم می‌گیرد به‌دلیل نگرانی از انتقال کرونا جلسات خود را تعطیل کند یا خیر، نیازی نیست در تریبون‌ها فریاد زده شود.

در چنین فضایی این درگیری در سطح رسانه‌ای آن‌قدر سنگین شد که کار به تکه‌پرانی و مواجهه غیرمنطقی و غیرعقلانی برخی نزدیکان روسای دو قوه هم منجر شد و اساسا شرایطی را به وجود آورد که کمتر کسی خروجی آن را برای کشور مفید و دستاورد آن را حل مشکلات مردم می‌دانست اما حالا با آمدن رئیسی به پاستور، اژه‌ای به جامی و حضور قالیباف در بهارستان، ورق کاملا برگشته و سران قوا هفته‌ای یک‌بار با هم جلسه مشترک دارند و محور اصلی نشست آنها هم عموما مشکلات معیشتی اقتصادی مردم است. ظاهرا همه چیز خوب است و دیگر بحرانی در کار نیست و قوا مشغول رصد و ارزیابی مشکلات و ارائه راه حل هستند، به جز یک مشکل بزرگ که در این گزارش به آن می‌پردازیم.

در نشست سران ۳ قوه چه می‌گذرد؟

مهم‌ترین و اصلی‌ترین نقدی که به برگزاری هفتگی جلسه سران سه قوه مجلس، ‌دولت و دستگاه قضایی وجود دارد، بازنمایی رسانه‌ای از این نشست‌های سریالی است که حداقل در نگاه اول آن را بی‌نتیجه نشان می‌دهد. تقریبا هفته‌ای یک‌بار مخاطب با این خبر مواجه می‌شود که نشست سران سه قوه برگزار شد اما بعدش چه می‌شود؟ هیچ‌! درهمین حد کلی و بدون ارزش‌های خبری. این روند کم‌کم دارد این نشست را در افکار عمومی، جلسه‌ای بی‌رمق و کم جان نشان می‌دهد که قرار نیست دردی از مردم دوا کند و فقط در آنجا مشغول کلی‌گویی هستند اما آن‌طور که خبرهای غیررسمی نشان می‌دهد اتفاقا در جلسات سه قوه تصمیمات بسیار مصداقی، ریز و جزئی و کاربردی گرفته می‌شود که فعلا ترجیح بر این است فقط خبر برگزاری آن به اطلاع مردم برسد. با این دست فرمان، مردم حق دارند از رئیس‌جمهور و رئیس مجلس و رئیس عدلیه بپرسند که چه؟!‌ اگر این تصمیمات برای مردم است حداقل بخشی از آن را رسانه‌ای کنید تا امید روی ناامیدی‌مان بگذارد، ولو این‌که هر دوهفته چیزی برای عرضه داشته باشید اما باید حداقل چیزی بگویید که به کار مردم بیایید.

اصلاح حکمرانی در سطح روسای قوا

تقریبا همه ما می‌دانیم حاکمیت به مرحله همسویی در بین قوا رسیده و بین سه قوه سر ناسازگاری نیست. اصلا این همگرایی نه‌تنها اختلاف دیدگاه در حد رئیس‌جمهور و رئیس مجلس را به‌عنوان دو قوه نزدیک‌تر به تصمیمات اجرایی به حداقل رسانده بلکه این هماهنگی و مدل تعامل در لایه‌های پایین مدیریتی و سیاست‌گذاری هم اثرگذار است و این یکی از معیارهای خوب اصلاح حکمرانی است که در حال عملیاتی شدن است اما حرف اصلی این است که چنین رویکرد چابک و رو به جلویی باید تصویر رسانه‌ای متناسبی هم داشته‌باشد و وضعیت فعلی اصلاح شود تا از پرکاری و زیر رادیکال بردن تنش‌ها و اختلافات، تعبیر بی‌خاصیتی و کلی‌گویی نشود؛ چون قطعا بسیاری از اختلافات قوا در همین جلسات مطرح و تمام می‌شود و تصمیمات خوبی در حوزه بودجه و ارز و معیشت و کالاهای اساسی گرفته می‌شود اما همه اینها فرقی به حال خروجی و ویترین رسانه‌ای دولت و مجلس ندارد و تیتر برگزار شد برایشان کافی است. انگار که بخواهند صرفا ادای دین کرده‌باشند.

نشست سران با تأکید رهبر انقلاب

همگرایی و برگزاری نشست مشترک سران سه قوه همیشه نکته مورد تأکید رهبر انقلاب به دولت و مجلس بوده که در دوره جدید، این موضوع موردتوجه ویژه رئیس‌جمهور و رئیس مجلس قرارگرفته،‌ حتی پیش از این رهبر انقلاب یک‌بار در جلسه‌ای با مسؤولان سه قوه بر ضرورت تشکیل اتاق جنگ اقتصادی تأکید کرده بودند و در آن جلسه، مطرح کردند رئیس‌جمهور و قوه‌مجریه، مسؤول شورای هماهنگی اقتصادی قوا هستند و به همین دلیل دبیر آن از سوی رئیس‌جمهور انتخاب شد.

موضوعاتی از قبیل تورم، اشتغال، بهبود شرایط نظام بانکی و موضوعات مربوط به تولید ملی از سرفصل‌های مهم موضوعات اقتصادی بود که توسط رهبر انقلاب در آن جلسه مطرح شد تا به‌عنوان اولویت‌های اصلی در دستور کار این شورا قرار بگیرد.

ابتکار رهبر انقلاب در تشکیل این ستاد برای حل مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم،گرچه در نوع خود بدیع و خلاقانه است اما پیش از این نیز مسبوق به سابقه بوده. است.

فقط اخبار محرمانه را فاکتور بگیرید

نکته دیگر در باب اهمیت پیوست رسانه‌ای این نشست‌هاست؛‌ این معذوریت کاملا مورد توجه قرار دارد که ممکن است در این نشست، اخبار محرمانه رد و بدل شود. ‌اتفاقا هیچ نیازی به انتشار چنین جزئیاتی نیست اما پیشنهاد رسانه‌ای ما این است هر هفته خبر نشست سران قوا را منتشر نکنید یا اگر تصمیم به انتشار دارید حداقل در ماه دو خبر مردم‌پسند که در آن جلسات اتخاذ ‌شده به اطلاع افکار عمومی برسانید. در هرصورت برگزاری این نشست به صورت مداوم، لازم و ضروری و در این شرایط کشور از نان شب واجب‌تر است تا صدای واحدی از حاکمیت به گوش برسد.

بارکدهای مشترک دولت و مجلس برای حل مشکلات

اتفاقا یکی از نمودهای این همگرایی اخبار بودجه‌ای است که دیروز قالیباف از آن خبر داد و این نشان داد دولت و مجلس تا چه حد هماهنگ هستند،‌ درحالی که پارسال لایحه بودجه با کلی حاشیه و پیک موتوری! به دست نمایندگان رسید.

دیروز محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس درباره زمان‌بندی دقیق ارائه بودجه و نشست مشترک کمیسیون برنامه و بودجه با دولت اعلام کرد: دولت تا ۱۵ آذر برای تقدیم بودجه سال آینده فرصت دارد؛ الان دولت در حال اصلاح ساختاری در بودجه است. من روز گذشته صحبتی با رئیس‌جمهور داشتم که به نظر می‌رسد هنوز دولت دو سه روز دیگه زمان برای بحث و بررسی درباره لایحه بودجه نیاز دارد تا بودجه از کفایت لازم برخوردار باشد. در عین حال هم باید قبل از تقدیم بودجه برخی نظرات مجلس را نیز مدنظر قرار گیرد. بر این اساس قرار شده قبل از تقدیم لایحه بودجه، برخی از روسای کمیسیون‌های مجلس درباره مسائل اقتصادی، برنامه و بودجه و عمرانی جلسه‌ای با دولت تشکیل دهند تا هماهنگی و تبادل نظر انجام شود. این نشست‌های دو‌سه‌جانبه بین قوا باعث شده آنها حسابی از رویکردهای مرتبط به هم مطلع باشند. چرا که قالیباف این را هم گفته یکشنبه هفته آینده بودجه تقدیم مجلس می‌شود.

ماجرای درخواست ۱۰ میلیارد دلاری در نشست سران

مدتی قبل خبری درباره این نشست‌های سه‌گانه به صورت غیررسمی منتشر شد که نشان می‌داد نفس این جلسات تا چه حد در دور زدن روند طولانی بروکراسی و پیگیری بین دستگاه‌ها موثر است و رایزنی در سطح بالا چقدر زودتر موانع را برطرف می‌کند، مثلا چندی قبل در نشست سران قوا، رئیس‌جمهور تخصیص ۱۰میلیارد دلار ارز ترجیحی به منظور تامین کالاهای اساسی درخواست کرده‌بود که در جریان همین بررسی‌های مشترک مشخص شده این مقدار فعلا زیاد است و نهایتا به این جمع‌بندی رسیده‌اند که دولت چهار میلیارد دلار نیاز دارد.

قالیباف و اژه‌ای هم به عنوان روسای دو قوه دیگر با این درخواست موافقت کردند؛ این یعنی حل مشکلات عینی مردم بدون هیاهو و نمایش. این درخواست سخت یا عجیبی نیست که مناسبات رسانه‌ای در سطح سران حفظ شود به هرحال ما همچنان منتظر اعلام اخبار بیشتری از این دست برای سرمایه‌گذاری در امید و اعتماد کم رمق شده هشت سال گذشته هستیم.

امین صبحی - دبیر سیاسی / روزنامه جام جم