از سوی دیگر، طی سالهای اخیر شاهد تبلور ابعاد جدیدی از دیپلماسی از جمله دیپلماسی فرهنگی در حوزه روابط بینالملل هستیم. روزنامه «جامجم» در جریان سفر اخیر لبانه مشوح، وزیر فرهنگ سوریه به تهران گفتوگویی با این سیاستمدار و استاد دانشگاه سوری انجام داده است.
با توجه به شرایط جاری در منطقه و رخدادهای تلخی که تروریستهای داعش با حمایت واشنگتن و رژیم اشغالگر قدس در کشور شما رقم زدند، اهمیت بسط و گسترش مناسبات فرهنگی با تهران را چگونه ارزیابی میکنید؟
قدمت و سابقه روابط همه جانبه ایران و روسیه به اندازهای زیاد است که بازخوانی و مرور آن زمان زیادی میبرد. روابط تهران و دمشق، مبتنی بر تاریخ، تمدن و فرهنگی است که دو طرف را همواره به یکدیگر نزدیک کرده و مولد فرصتهای زیادی برای هر دوی آنها بوده است. چهره جمهوری اسلامی ایران در سوریه، ممتاز و قابل احترام است. ملت سوریه هرگز حمایتها و همراهی ایران را در طول یک دهه مقاومت در برابر تروریسم داعش از یاد نخواهد برد. این همراهی و همصدایی در صفحات تاریخ وجود دارد و برای آیندگان نیز خواهد ماند. اکنون متعاقب تثبیت پیروزی سوریه در مواجهه با تروریسم، زمان مناسبی برای توسعه مناسبات دو کشور در حوزههای گوناگون ازجمله حوزه فرهنگی فرا رسیده و باید قدر این فرصت را خوب بدانیم.
طی سالهای اخیر، دیپلماسی فرهنگی نقش بسزایی در معادلات جهانی پیدا کرده و حتی بسیاری از نظریهپردازان حوزه روابط بینالملل آن را بستری برای ایجاد دیگر انواع دیپلماسی تلقی میکنند. نظر شما در این خصوص چیست؟
دقیقا همین طور است. اهمیت فرهنگ و مشتقات آن از جمله دیپلماسی فرهنگی بر هیچ کس پوشیده نیست. ما نهفقط در نبرد نظامی و منطقهای با تروریستها، بلکه در نبرد رسانهای با دشمنانی قرار داریم که تلاش میکنند فرهنگ اصیل و غنی ما را نشانه بگیرند. در مواجهه با این موضوع باید آگاهانه و خلاقانه رفتار کنیم. ما فرهنگ را امروز نه یک دغدغه، بلکه یک مؤلفه تعیین کننده در تعیین سرنوشت مبارزه با دشمنان میدانیم. ما معتقدیم فرهنگ اصیل یک کشور، میتواند آن را در برابر توطئه دشمنان حفظ کند. در جریان تحولات یکدهه اخیر در سوریه، مشاهده کردیم حامیان تروریسم داعش چگونه در تلاش برای وارونهنمایی حقایق جاری در کشورمان بودند. با این حال در نهایت فرهنگ مقاومت بود که پیروز میدان شد. تروریستها درصدد محو تاریخ و فرهنگ ما بودند، اما در رسیدن به این هدف شکست خوردند. در مقابل، مبارزه مشترک با تروریستها، منجر به نزدیکتر شدن فرهنگ و علقه ملتهایی مانند ایران و سوریه شد.
به علاقه متقابل دولتها و ملتهای سوریه و ایران نسبت به یکدیگر اشاره کردید. نمود این علقه مشترک را در عرصه فرهنگ چگونه ارزیابی میکنید؟
یکی از این موارد به علاقه شهروندان سوری به آموزش زبان فارسی برمیگردد. ما در دانشکده ادبیات دانشگاه دمشق، رشته آموزش زبان فارسی را در سال ۲۰۰۸ ایجاد کردیم و تعداد زیادی از دانشجویان نیز در این رشته فارغ التحصیل شدهاند. تثبیت ارزشها و مزیتهای فرهنگی دو کشور ایران و سوریه در قالب دیپلماسی فرهنگی دوجانبه، همواره مورد توجه تهران و دمشق بوده و خواهد بود. آموزش زبان به طور طبیعی منجر به نزدیک شدن دوملت میشود. در این خصوص فعالیتهای آموزشی مستمری از سوی ایران در سوریه وجود دارد و رایزنی فرهنگی ایران در دمشق نیز فعالیتهای زیادی در این زمینه صورت داده است.
دورنمای همکاریهای ایران و سوریه
باید در کنار روابط سیاسی، روابط فرهنگی دو کشور نیز ارتقا یابد و با همافزایی طرفین، گامهای محکمی در این خصوص برداریم. ما چشمانداز و افق روابط فرهنگی با ایران را وسیع میدانیم و در این خصوص تجربیات زیادی داریم و باید همافزایی مؤثری را در مسیر به کارگیری آنها صورت دهیم؛ از فیلمسازی گرفته تا فعالیتهای رسانهای و دیگر ابعاد هنری و فرهنگی که فهرست زیادی را شامل میشود. قطعا این مسیر بهخوبی پیش خواهد رفت و برای هر دو کشور دوست فرصت ساز خواهد بود. در این مسیر، دشمنان توطئههایی را صورت داده و خواهند داد، اما تهران و دمشق بر این توطئهها غلبه پیدا کرده و مانند گذشته و حال به موفقیتهای بزرگی در تسلیم کردن دشمنان دست خواهند یافت.
روزنامه جام جم