به گفته شرکت تحقیقاتی تجارت دیجیتال eMarketer، چین پیشرو در تجارت الکترونیک در جهان است و حجم خردهفروشی دیجیتال دو برابر ایالات متحده و 40 درصد کل فروش جهانی را به خود اختصاص داده است.
سال گذشته، شرکتهای بزرگ تجارت الکترونیک علیبابا، شرکت رسانههای اجتماعی و بازی تنسنت و موتور جستوجوی باید و چهار شرکت از 10 شرکت اینترنتی برتر جهان را بر اساس ارزش بازار در اختیار داشتند.
لو وی، رهبر اینترنت چین در ماه ژانویه به خود میبالید: «این مسیر انتخاب تاریخ و انتخاب مردم است و ما مسیر را با گامهایی محکمتر و پر از اعتماد به نفس طی میکنیم.»
او گفت پس از دو دهه توسعه اینترنت تحترهبری محکم حزب کمونیست، کشورش تعادل درستی بین «آزادی و نظم» و بین «باز بودن و خودمختاری» ایجاد کرده و این کشور در مسیر «حکومت سایبری با ویژگیهای چینی» در حال حرکت است.
آنچه چین «سپر طلایی» مینامد، مکانیزم غولپیکر نظارت است که دهها هزار وبسایت از جمله فیسبوک، یوتیوب، توییتر و حتی اینستاگرام را پالایش و مسدود کرده است.
در اواخر امسال، انتظار میرود چین قانون جدیدی را در مورد امنیت سایبری تصویب کند که کنترل این کشور بر اینترنت را مدون، سازماندهی و تقویت میکند.
این کشور قوانین جدیدی را وضع کرده است که شرکتهای خارجی را در مورد انتشار محتوای آنلاین محدود میکند و قوانین سختگیرانهتری در مورد نحوه ثبت دامنه ارائه خواهد کرد.
اپل یکی از قربانیان اولیه بود و در ماه آوریل اعلام کرد سرویسهایiTunes Movies وiBooks آن دیگر در چین در دسترس نیستند؛البته مدت کوتاهی پس از آن که یک میلیارد دلار سرمایهگذاری در یک سرویس خودروی چینی را اعلام کرد.
چین همچنین در ارتباط با ارائهکنندگان شبکه خصوصی مجازی یا همان فیلترشکن سختگیریهایی اعمال کرده است.
به گفته کارشناسان، این تغییرات اقدامی برای قطع دسترسی به دنیای خارج و ایجاد یک شبکه داخلی چینی نیست، بلکه تلاشی برای گسترش کنترل قانونی بر آنچه در داخل کشور به صورت آنلاین ارسال میشود، است.
در واقع، فایروال چین بسیار پیچیدهتر و چندلایهتر از یک کلید روشن و خاموش ساده است: این تلاشی است برای پل زدن بین داشتن یک اقتصاد بهطور درهم پیچیده با دنیای خارج اما فرهنگ سیاسی متفاوت با «ارزشهای غربی.»
سیستمی که اکنون وجود دارد واقعا در اوایل دهه 2000 شروع به توسعه و پیادهسازی کرد. گوگل برای اولین بار سپتامبر 2002 به مدت 9 روز مسدود شد. یوتیوب پس از ناآرامی در تبت در سال 2008 و فیسبوک و توییتر پس از شورش در سینکیانگ در سال 2009 مسدود شدند.
دولت چین مدتهاست این واقعیت را میداند و پذیرفته است درصد کمی از جمعیت آن فایروال را با استفاده از فیلترشکن دور میزنند.
به هر حال، ضروری است کسبوکارهای داخلی و خارجی بتوانند به اطلاعات فراتر از مرزها دسترسی داشته باشند.
جرمی گلدکورن، مدیر یک شرکت مشاوره رسانهای و اینترنتی میگوید: آنها مایلند بخشی از نفوذ در دیوار آتش بزرگ را تاب بیاورند مگر زمانی که به اعمال کنترل نیاز داشته باشند.
گوگل هنوز در چین مسدود است و موتور جستوجوی محلی بایدو نتایج خود را نمایش میدهد. برخی مراکز فناوری اطلاعات در شرق کشور محدودیتهای نسبتا جزئی دارند، در حالی که مناطق دورافتاده در غرب چین-جایی که نارضایتی قومی در آن بیشتر است- تقریبا همه پروتکلهای معروف فیلترشکن مسدود شدهاند.
ساکنان میگویند، در واقع، تنها استفاده از فیلترشکن برای دسترسی به وبسایتهای مسدود شده میتواند باعث شود به ایستگاه پلیس محلی در استان احضار شوید.
در ماه دسامبر، پکن چشمانداز خود را در کنفرانس جهانی اینترنت در شهر تاریخی ووژن در شرق، دومین نشست سالانه، با حضور رهبران روسیه، پاکستان و چند کشور دیگر ترویج کرد. اگرچه نتوانست غرب را متقاعد کند اما آخرین اقدامات چین برای قانونی کردن و تقویت مانع دیجیتال خود، «حاکمیت اینترنت» را یک قدم به واقعیت نزدیکتر میکند.
یکی از کارهای در دست اقدام دولت چین ، تغییر تدریجی واقعیتها در صحنه است. اگر نتواند در حوزه بینالمللی درباره حق حاکمیت اینترنت به توافق برسد، مردم را با یک واقعیت انجامشده مواجه میکند.
در عین حال، افشاگریهای ادوارد اسنودن در مورد مقیاس نظارت جهانی که از طریق اینترنت توسط آژانسهای اطلاعاتی ایالات متحده انجام میشود، هرگونه ادعای اخلاقمداری غربیها را تضعیف میکند.
حتی با وجود شکایت شرکتهای غربی از محدودیتهای پکن در اینترنت، تأثیر آن بر اقتصاد داخلی چین چندان واضح نیست. آنچه ما میتوانیم اقتصاد خلاق بنامیم، قابلتوجه است، پیامدهای آن از نظر قدرت نرم چین قابلتوجه خواهدبود اما برای کل اقتصاد، لزوما تعیینکننده نیست.
چین به این مهم دست یافتهاست. میتواند با دنیای خارج ارتباط برقرار کند و در عین حال افکار غربی به راحتی نمیتوانند به عنوان ابزار ایدئولوژیک نفوذ کنند.
پیشبینیها درباره نابودی قریبالوقوع فایروال اینترنت چین محصول یک اجماع اشتباه پس از جنگ سرد است که معتقدند دموکراسی به شیوه غربی اجتنابناپذیر است و جریان آزاد اطلاعات از طریق اینترنت به آغاز عصری جدید مطابق با ارزشهای غرب کمک میکند.
منبع: ضمیمه کلیک روزنامه جامجم
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد