زخمهای پس از عملجراحی در بخشهای داخلی بدن بهویژه رودهها، همیشه دردسرساز هستند، اما پانسمانهای پزشکی جدید مانند نوارچسبی، زخمهای پس از عملجراحی را کاملا مهر و موم میکنند و این خطر را کاهش میدهند. این پانسمانهای شفاف که با الهام از نوارچسب طراحی شدهاند، بهسرعت جراحتهای داخلی موشها را التیام بخشیدهاند. نشت پس از جراحی دستگاه گوارش، زمینهساز ایجاد عفونتهای خطرناکی است که سالانه جان میلیونها نفر را در جهان میگیرد. بهایندلیل که بخیهزدن، شیوه کاملا بدون خطری نبوده و معمولا مهاجرت باکتریهای روده به بافتهای مجاور زمینهساز ایجاد عفونت در محل جراحی است. این پژوهش که توسط ژان زائو و همکارانش در موسسه فناوری ماساچوست طراحی و انجام شده، فعلا در زخمبندی موشها وخوکهای مورد آزمایش، نتیجه مثبتی را نشان داده است.
ترمیم زخمهای داخلی فرق دارد
یکی از مسائل مهم درخصوص استفاده از این چسبزخمها در مقایسه با انواعی که روی پوست از آنها استفاده میشود، مسأله رطوبت موجود در بافتهای داخلی در مقایسه با پوست بدن است. زائو و همکاران او، پانسمان را مانند نوارچسبی طراحی کردهاند که فقط یک سمت آن چسبنده بوده و قابلیت چسبیدن به بافت را دارد. زمانی که پانسمان چسبی روی زخم قرار میگیرد، هیدروژل در محل مورد نظر تشکیل میشود و این لایه چسبنده، میتواند باعث بهبود زخم شود. نکته مهم دیگر، انعطافپذیری چسب روی بافت است؛ بنابراین میتوان آنها را روی بافتها با ساختار خاص از نظر ظاهری نیز استفاده کرد. کریستف نابزیک از کلینیک مایو در روچستر، مینهسوتا که از همکاران از راه دور این طرح است، درباره آن میگوید: «نکته جادویی، امکان استفاده از این پانسمان در محیط مرطوب داخل بدن است؛ درعین اینکه با ویژگیهای ساختاری بافتها نیز سازگاری دارد.»
جلوگیری از فشار به زخمهای داخلی
از نکات دیگر در عملهای جراحی، نگرانی ناشی از واردآمدن فشار در ناحیه مورد نظر است. این پانسمان، دارای ویژگی پخش فشار در ناحیه جراحی است. به این ترتیب خطر التهاب بافت و ایجاد عفونت و آسیب بهویژه در روزهای نخست پس از جراحی کاهش مییابد.
نوریا اولیویا خورخه، از امپریال کالج لندن درباره این پانسمان میگوید: «اگرچه استفاده از هیدروژل در محل زخم، غیرمعمول نیست، اما ترکیب سطح چسب مرطوب و لایه بالایی خشک و انعطافپذیری این چسب، ویژگیهایی خاص در کنار هم است.» او ادامه میدهد: «تا پیش از این در عملهای جراحی از بخیه و اصطلاحا منگنههای ویژه استفاده میشد، اما این پانسمان جدید، کارکردی دومنظوره دارد.»
زائو و همکارانش اکنون درحال تکمیل و پیشرفت این پانسمان و بررسی امکان استفاده از آن برای انسان بوده و برای این منظور شرکتی را تاسیس کردهاند. درحالحاضر آنچه که این گروه تحقیقاتی روی آن تمرکز دارند، کنترل التهاب و تشکیل بافت جای زخم یا همان اسکار است. این دو مسأله برای درمان کامل زخم در ناحیه جراحیشده بسیار ضروری بوده در صورت اطمینان از این دو مورد، میتوان این پانسمان را جایگزین بخیههای فعلی کرد.
روزنامه جام جم