یک دهه انتظار برای رسیدن قطار به «اینچه برون»

گمرک اینچه‌ برون در نوار شمالی شهرستان گنبدکاووس که حدود سه دهه قدمت دارد و از آن به‌عنوان دروازه ورود به کشورهای آسیای میانه یاد می‌شود، تنها محل تردد زمینی استان گلستان به ترکمنستان است که در آذر‌۹۳ یک خط ریلی از این مرز به مقصد ترکمنستان و در ادامه قزاقستان به بهره‌برداری رسید.

با این حال خط ریلی اینچه برون ــ گرگان که جنبه بین‌المللی دارد با وجود انتقاد برخی کارشناسان به‌دلیل نامناسب بودن مسیر در اواخر دولت دهم اجرایی شد اما هنوز نتوانسته انتظارات را برآورده کند.

تاکید رئیس جمهور بر سرعت گرفتن کار

بعد از اتصال محور ریلی ایران به همسایگان شمالی و مشترک‌المنافع از ایستگاه اینچه برون انتظار می‌رفت سطح تبادلات تجاری و ترانزیت کالا از این مسیر ریلی دچار تحول شود و شکوفایی اقتصادی منطقه را به همراه داشته باشداما با گذشت حدود یک دهه از آن روزها هنوز سطح جابه‌جایی کالا بین کشورهای ترکمنستان، قزاقستان و ایران به رقم قابل قبولی نرسیده و در این میان استان گلستان هم به غیر از این‌که نام این پروژه بزرگ را یدک می‌کشد، امتیاز دیگری عایدش نشده و سودی نبرده است.

چندی قبل وقتی رئیس‌جمهور در یکی از سفرهای استانی خود به گلستان رفته بود، دستور داد بررسی‌های لازم برای اتصال اینچه برون ــ شاهرود صورت گیرد تا بعد از انجام اقدامات مطالعاتی و گرفتن ردیف اعتباری و با مشارکت بخش خصوصی عملیات اجرایی این پروژه آغاز شود. هر چند در حال حاضر هم سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای این پروژه اعلام آمادگی کرده و مطالعات آن در دست اقدام است.

کارشناسان می‌گویند، فرسودگی مسیر، اشکالات فنی، شیب و فراز محور گدوک و فاصله زمانی طولانی سبب شده تا این مسیر، مکمل خوبی برای جابه‌جایی کالا از قزاقستان به سوی آب‌های آزاد نباشد.

علی‌محمد زنگانه، استاندار گلستان در خصوص تکمیل کریدور ریلی اینچه ــ شاهرود می‌گوید: «باید طی یک برنامه مدون در قالب سرمایه‌گذاری مشترک، پروژه راهبردی خط ریلی اینچه برون ــ شاهرود ــ طبس ــ بندرعباس را اجرایی کرد؛ محوری که سبب کاهش هزینه‌های ترانزیتی، کوتاه شدن مسیر و همچنین افزایش ظرفیت‌های حمل‌و‌نقل برای دسترسی و اتصال به خلیج‌فارس شده و دسترسی به آب‌های آزاد را تسهیل می‌کند.

سرمایه‌گذاران زود به سود می‌رسند

به‌غیر از مشکلات فنی و توپوگرافی، موضوع پدافند غیرعامل را هم باید مد نظر قرار داشت، زیرا در حالت فعلی هر اتفاق غیرمترقبه‌ای در مسیر گرگان به سمت گدوک می‌تواند شبکه ریلی شمال و راه آهن اینچه برون را از مدار خارج می‌کند.

با این تفاسیر برای اتصال به شبکه ریلی دو مسیر پیش روی گلستان قرار دارد. در گام نخست تمرکز بر استفاده از مسیر ریلی فعلی از سمت مازندران و منطقه گدوک است که به سبب شیب زیاد و فرسودگی مسیر، منطقی نیست و مسیر بعدی از آزادشهر و در ادامه شاهرود است.رئیس اتاق بازرگانی گرگان نیز راه دوم را مد نظر قرار داده و می‌گوید: «احداث راه آهن از اینچه برون به آزادشهر و در ادامه شاهرود، ۳۰۰ میلیون دلار هزینه داشته که با جابه‌جایی ۱۵هزار تن کالا در طول یک سال، هزینه آن جبران خواهد شد و برگشت سرمایه اتفاق می‌افتد.»

حالا که تکمیل محور ریلی اینچه برون مطرح و در دولت جدید هم با توجه به دیپلماسی تجاری و اقتصادی موجود، توجه جدی به آن شده، انتظار می‌رود همه کارشناسان و مدیران استانی با وحدت رویه کامل از اتصال راه آهن اینچه برون به شاهرود حمایت کرده و در این رابطه سرمایه‌گذاران متعددی که پیشنهاداتی را ارائه کرده‌اند، هر چه زودتر پاسخی شایسته دریافت کنند.