چاله سیمان برای مسکن‌ ملی

چنان‌که به گفته کارشناسان و سازندگان حوزه مسکن، قیمت ارائه‌شده از سوی وزارت راه و شهرسازی برای ساخت، فقط ۵۰درصد هزینه را پوشش می‌دهد. این بدین معنا است که اگر زمین و تسهیلات بانکی نیز برسد با این رقم نمی‌توان خانه ساخت.

رکود در بخش مسکن به اوج خود رسیده و بنا به آمارهای اعلامی میزان معامله در بازار مسکن کاهش محسوسی داشته است. با وجود رکود در معاملات قیمت مسکن افزایش یافته و بر اساس آمارهای اعلامی بانک مرکزی میانگین قیمت هر متر مسکن در تهران به حدود ۴۳ میلیون تومان رسیده است. 

این رکود تورمی در سایه کاهش عرضه مسکن تشدید شده است. دولت سیزدهم نیز با آگاهی از کمبود عرضه و کم‌کاری دولت دوازدهم در ساخت مسکن یکی از شعارهای خود را ساخت یک میلیون مسکن عنوان کرد. با وجود هشدارهای مکرر کارشناسان و فعالان حوزه مسکن در خصوص عدم‌تحقق این طرح، وزیر مستعفی راه و شهرسازی پا را از این عدد فراتر نهاد و گفت: ظرفیت ساخت مسکن در کشور بیش از یک میلیون واحد در سال است. اما با گذشت یک سال از این طرح، میزان ساخت مسکن به ۵۰ درصد این رقم نیز نرسید. از عوامل کمبود زمین و ارائه‌نکردن تسهیلات بانکی که بارها به آنها پرداختیم عبور می‌کنیم. این روزها قیمت مصالح ساختمانی به عنوان ضلع سوم و تاثیرگذار در ساخت مسکن افزایش چشمگیری داشته است. سیمان معمولا ۲ بار در سال افزایش قیمت دارد اما امسال قیمت سیمان برای سومین بار افزایش یافت.

اواخر آبان، انجمن تولیدکنندگان سیمان برای بار سوم درخواست افزایش قیمت پایه سیمان به ۵۰هزار تومان را داد و مدعی شد با افزایش قیمت پایه سیمان در بورس قیمت این کالا در خرده‌فروشی‌ها افزایش نخواهد یافت اما این وعده انجمن با شرایط این روزهای بازار متفاوت است و قیمت سیمان در خرده‌فروشی‌ها از ۷۰ هزار تومان به ازای هر کیسه نیز عبور کرده است. این درحالی است که قیمت سیمان در هفته‌های گذشته بین ۴۵ تا ۵۰ هزار تومان به دست مصرف‌کننده می‌رسید. این افزایش حدود ۵۰ درصدی در کنار سایر عوامل تولید باعث شده قیمت نهایی ساخت نیز افزایش یابد.

سیدمحمد مرتضوی، رئیس کانون سراسری انبوه‌سازان مسکن و ساختمان با اشاره به افزایش قیمت ساخت مسکن می‌گوید: «تولید مسکن هر ماهه در حال کاهش است. در هفته‌های اخیر هم با افزایش قیمت سیمان، یونولیت، دستمزد و... مواجه شده‌ایم که بی‌میلی سازندگان برای اجرای پروژه‌ها را در پی دارد. سیمان طی روزهای اخیر با مقداری افزایش قیمت مواجه شده و قیمت یونولیت هم از حدود ۷۰ هزار تومان به ۵۰۰ هزار تومان افزایش یافته است».

پای برق هم به میان آمد

علاوه بر افزایش قیمت پایه سیمان در بورس کالا، این روزها واحدهای تولید سیمان برای تامین برق مورد نیاز خود با مشکلات متعددی مواجه هستند. محمدحسن آصفری، نماینده اراک در مجلس شورای اسلامی با اشاره به قطع برق واحدهای تولیدکننده سیمان می‌گوید: «میانگین قدرت عملی نیروگاه‌ها ۶۸هزار مگاوات است و در این شرایط فقط ۱۴هزار مگاوات کمبود احساس می‌شود. این چه وضعیتی است که برای آبادی یک طرف، طرف دیگر را خراب می‌کنید؟

عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس ادامه می‌دهد: « از روزی که قطعی برق در کشور شایع شد قیمت سیمان از کیسه‌ای ۱۵هزار تومان به ۷۰هزار تومان افزایش یافت و قیمت فولاد نیز به چند برابر افزایش پیدا کرد. چرا دولت و دستگاه قضایی نباید به این موضوع ورود کنند؟ ‌آیا ظرفیت کارخانه‌های سیمان یا فولاد برای ذخیره‌سازی تولیدات خود فاقد هرگونه انبار بوده‌اند که یک‌شبه قیمت‌شان به این میزان افزایش می‌یابد. خروجی جلسه امروز در صحن چه چیزی خواهد بود؟ باید اقدام ماده ۲۳۴ صورت گیرد و گزارش این مهم به قوه قضاییه ارسال شود.

وزارت راه و شهرسازی همچنان در سکوت

با وجود افزایش عوامل ساخت مسکن وزارت راه و شهرسازی ترجیح داده است که در این زمینه مانند ماه‌های گذشته سیاست سکوت را در پیش بگیرد و جلسه‌ای برای به‌روزرسانی قیمت ساخت تشکیل ندهد. البته به نظر می‌رسد ساخت این تعداد مسکن از برنامه این وزارتخانه خارج شده است و وزارت راه و شهرسازی ترجیح می‌دهد با سکوت نوک پیکان انتقادات را به سمت سازندگان وضعیت بازار و بانک‌ها هدایت کند. آنچه کاملا واضح است وزارت راه و شهرسازی حمایت لازم را از تولید مسکن توسط بخش خصوصی انجام نمی‌دهد و باید اذعان کرد طرح نهضت ملی مسکن نیز به یک طرح شکست‌‌خورده شبیه شده است. در این طرح با ناتوانی متقاضیان در پرداخت آورده و قفل شدن تسهیلات بانکی مواجهیم که این مساله انگیزه سازندگان و پیمانکاران این طرح را کاهش داده است.