چادر، لباس زندانی نیست

تا جایی که محمود ضیایی‌فرد که در سال۹۳ مدیرکل روابط‌عمومی سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور بود، در مصاحبه با میزان گفت استفاده از چادر برای زنان زندانی الزامی و اجباری نیست. اگر لباس زنان زندانی هنگام اعزام به دادگاه زننده و مندرس نباشد، الزامی برای پوشیدن چادر برای آن‌ها وجود ندارد. موضوعی که امان‌ا... قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس و عبدالصمد خرمشاهی حقوقدان هم در گفتگو با جام‌جم روی آن تاکید دارند.

قرایی‌مقدم با بیان این‌که حرمت و قداست چادر باید حفظ شود، می‌گوید: «زنان در جامعه ایرانی از پایگاه ارزشی والایی برخوردارند و من هم با دیدگاه افراد و خانم‌هایی که معتقدند حرمت چادر باید حفظ شود موافق هستم. این‌که برخی افراد پس از ارتکاب جرم با چادر در دادگاه حاضر می‌شوند، مصداق ریختن آب پاک روی سرشان است. چادر، مقام و منزلت بالایی دارد و استفاده زنان متهم از چادر در دادگاه بی‌حرمتی و اهانت به خانم‌هایی است که این نوع پوشش را برای حجاب خود انتخاب کرده‌اند و متاسفانه این تفکر ایجاد می‌شود که چادر پوشش زنان مجرم است. به نظر من، استفاده زنان متهم از چادر، نوعی رنگ عوض‌کردن است و در جامعه و برای دختران عزیزمان بدآموزی به همراه دارد و شأن و منزلت چادر را خدشه‌دار می‌کند.»

او ادامه می‌دهد: «ضمن این‌که در نظام سنتی و ملی و میهنی کشورمان، ما زنانی مانند آرتمیس داشتیم که در دوره‌ای دریاسالار بود یا سودابه و رودابه و مادر سهراب و منیژه دختر افراسیاب که در شاهنامه زیبای فردوسی گفته می‌شود: منیژه منم دخت افراسیاب/ برهنه ندیده تنم آفتاب. همین یک بند شعر، جایگاه مهم و ارزشمند زن را در جامعه نشان می‌دهد؛ بنابراین معتقدم زنان متهم باید با همان پوششی که پیش از ارتکاب جرم داشتند و با رعایت منزلت و شأن، در دادگاه حضور پیدا کنند و پاسخگوی اعمال خود باشند.»

خرمشاهی نیز با گریز به سال‌های دور که در آن زنان متهم را با پوشش چادر وارد صحن دادگاه می‌کردند به جام‌جم توضیح می‌دهد: «آن زمان حجم رسانه‌ها و فضای مجازی به این گستردگی نبود و در موارد معدودی، عکس متهمان را با چادر می‌دیدیم، اما با گسترده‌شدن رسانه‌ها و فضای مجازی، بیشتر شاهد حضور زنان متهم با چادر در محاکم قضایی هستیم. خاطرم هست سه سال پیش وقتی آقای رئیسی در مسند ریاست قوه قضاییه بود، تعدادی از بانوان به این موضوع اعتراض داشتند که ایشان نیز در پاسخ گفتند ما عقیده نداریم پوشش چادر الزامی باشد و هر متهمی می‌تواند با پوشش خود به دادگاه بیاید. حتی سخنگوی دستگاه قضا نیز عنوان کرد هرکسی می‌تواند با پوشش خود به شرط این‌که متعارف باشد و شأن دادگاه زیر سؤال نرود، در محکمه حضور پیدا کند.

درخصوص این مسأله باید به چند نکته توجه داشت. من فکر می‌کنم قانونی نیست که براساس‌آن زنان متهم الزاما و باید با چادر وارد دادگاه شوند. درنهایت بهترین شکل این است که هر متهمی با همان پوششی که پیش از ارتکاب جرم داشت در دادگاه حاضر شود و البته پوشش به نحوی باشد که عرف رعایت شده و شأن دادگاه خدشه‌دار نشود. همان‌طور که اشاره کردم ممکن است متهم تبرئه شود و هیچ اتهامی متوجه او نباشد؛ بنابراین رعایت حقوق متهمان ایجاب می‌کند تا به این مسائل نیز توجه داشته باشیم.»

واکنش یک نماینده مجلس

یک عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی از رئیس قوه قضائیه خواست تا پوشش فرم متهمان زن در جلسات دادگاه را تغییر دهد. حجت الاسلام محمد تقی نقدعلی در جلسه عصر دیروز مجلس شورای اسلامی در تذکری خطاب به رئیس قوه قضاییه گفت: نباید آن خانم که قاتل شهید عجمیان است و آن شکلی به شهید مظلوم لگد می‌زند و در صحنه قتل با آن وضع حجاب بود، در صحنه دادگاه با چادر حاضر شود. نماینده مردم خمینی شهر در مجلس افزود: تقاضا می‌کنم رئیس قوه قضائیه [لباس]فرمی را تهیه کند تا جهت حضور در صحنه دادگاه، چادر که نماد ارزش است، روی سر این آدم‌ها نباشد.