هشدارگازی برای ایران‌برفی

در هیچ کشوری این میزان مصرف در بخش خانگی وجود ندارد، معتقدیم رقم زیادی از این عدد ۶۳۰میلیون متر مکعب، اسراف می‌شود.»

سبقت مصرف بخش خانگی در اعداد، به قطع گاز و سهمیه‌بندی مصرفی واحدهای مصرفی غیرخانگی منجر شده‌است که در نهایت دود آن به چشم مردم می‌رود. سیف‌ا... امیری، مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت گفته‌است: «گاز مورد نیاز کارخانه‌های فولادی باید ۴۰میلیون مترمکعب باشد که این میزان به ۱۵میلیون مترمکعب و سپس به ۱۰میلیون مترمکعب کاهش یافته‌است.»
او گفته‌است بسیاری از کارخانه‌های فولاد کشور به دلیل کاهش خوراک ورودی، به حالت نیمه‌تعطیل درآمده‌اند و همین موضوع به افزایش قیمت فولاد طی چند ماه آینده منجر می‌شود. در سایر صنایع نیز وضع به همین شکل است و گاز به حدی اوضاع را بحرانی کرده که کسی نمی‌داند قرار است چه اتفاقی رخ دهد. البته این وضعیت بدتر خواهدشد؛ چراکه پیش‌بینی می‌شود در روز‌های آینده با کاهش دما و رسیدن میانگین دما به حدود یک درجه سانتی‌گراد،‏ مصرف گاز به حدود ۷۱۰ میلیون مترمکعب افزایش پیدا کند.

مشکل اصلی کجاست؟

هم‌اکنون شرکت ملی نفت ایران از ۲۳ میدان گازی در کشور به‌میزان یک میلیارد و ۴۰ میلیون مترمکعب گاز تولید می‌کند که حدود ۹۸۰ میلیون مترمکعب آن را برای توزیع در شبکه مصرف و تأمین گاز بخش‌های خانگی، تجاری، نیروگاه‌ها، پتروشیمی‌ها و سایر صنایع کشور به شرکت ملی گاز تحویل می‌شود. با چنین تولیدی، ایران به چهارمین تولیدکننده گاز جهان تبدیل شده‌است؛ ولی در بخش مصرف، وضعیت نابسامانی دارد؛ علت اصلی نیز تبدیل شدن گاز به اصلی‌ترین حامل انرژی برای مصرف بخش خانگی است. شبکه گازرسانی کشور ۴۸۵ هزار کیلومتر است که بیش از ۹۵ درصد ساکنان شهرها و بیش از ۸۵ درصد ساکنان روستاها به گاز دسترسی دارند که آماری عجیب و بزرگ در مقایسه با کشورهای دیگر است؛ دولت‌ها به این موضوع افتخار می‌کنند اما به زعم بیشتر کارشناسان، سیاست گازرسانی حداکثری به تمام نقاط کشور سبب شده تا در حال حاضر ایران از کشورهای روسیه، آمریکا یا ترکیه سطح تحت پوشش بیشتری داشته‌باشد. نتیجه طبیعی این سیاست، وابستگی شدید سبد مصرف نهایی انرژی به گازطبیعی است که در نتیجه مدیریت تأمین گاز در فصل سرد را به چالشی بزرگ تبدیل کرده‌است. از دهه ۷۰ تا به امروز که میدان گازی پارس‌جنوبی توسعه یافت، گازرسانی به همه نقاط ایران نیز آغاز شد و دولت‌ها از افزایش گازرسانی به همه شهرها و روستاها خبر دادند و به آن افتخار کردند، بدون آن‌که خطر بزرگ وابستگی شدید بخش خانگی به گاز طبیعی را درک کنند. بسیاری از کارشناسان در دهه ۸۰ به دولت‌ها پیشنهاد دادند با آمایش دقیق سرزمینی، سبد مصرف انرژی را متنوع کنند و از دیگر حامل‌ها نیز استفاده کنند اما چون اصولا، دولت‌ها راحت‌طلب بودند، بدون توجه به شرایط آتی، به کار خو مشغول شدند تا نمایندگان را هم راضی نگه دارند.

هشداری مهم

هم اکنون سه چهارم مصرف گاز ایران، در بخش خانگی است. مردم برای گرمایش خود به گاز طبیعی متکی هستند و دولت نیز چاره‌ای ندارد و باید این نیاز را برطرف کند. هرچند در این میان، با اتخاذ سیاست‌های تشویقی و تنبیهی، درصدد مدیریت مصرف گاز است اما فعلا روند مصرف دست از صعود برنداشته و در حال جابه‌جا کردن رکوردهاست.

محمدرضا جولایی، مدیر مرکز دیسپچینگ شرکت ملی گاز گفته‌است: ورود موج جدیدی از سرما که از دیروز در بیشتر نقاط کشور آغاز شده، نسبت به دوره‌های گذشته بسیار طولانی‌تر بوده به گونه‌ای که تاکنون چنین سرمای طولانی‌مدت را تجربه نکرده‌ایم؛ لذا احتمال افت فشار گاز در روزهای آینده وجود دارد. شرایط انتقال گاز اکنون فراهم است ولی با توجه به نیاز برای جایگزینی مخازن گازی، احتمال قطع گاز در برخی نقاط وجود دارد و باید کپسول‌های گاز برای مصرف کنندگان جایگزین شود. در این میان، وزارت نفت از مصرف‌کنندگان گاز خواسته‌است دمای منازل خود را روی ۱۹ تا ۲۲ درجه تنظیم کنند تا برای تامین نیاز مردم کشور، مشکلی به وجود نیاید؛ موضوعی که اگر مردم رعایت کنند، زمستان سخت امسال با کمترین مشکل برای بخش خانگی به پایان می‌رسد.

روزنامه جام جم